Απόλυτη δικαίωση για Γεωργαντά και ΧΩΝΙ

Απόλυτη δικαίωση για την Ζωή Γεωργαντά και Το ΧΩΝΙ αναφορικά με τις καταγγελίες για διόγκωση του ελλείμματος του 2009 ήρθε από την Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών, καθώς άσκησε  ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος κατά του προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), Ανδρέα Γεωργίου και δύο μελών της διοίκησης της υπηρεσίας.

Αξίζει να αναφερθεί πως η δίωξη αυτή, ασκήθηκε μετά από εντολή του οικονομικού εισαγγελέα, ο οποίος στην έρευνά του εντόπισε «παράβαση καθήκοντος κατ' εξακολούθηση και ψευδή βεβαίωση σε βάρος του δημοσίου». Η έρευνα αυτή ξεκίνησε μετά από τις καταγγελίες που έκανε η Ζωή Γεωργαντά, η οποία ανέφερε τότε πως είχε πραγματοποιηθεί διόγκωση του ελλείμματος, έτσι ώστε η χώρα να μπει ακόμη πιο εύκολα στον μηχανισμό στήριξης!
Ιδού, τι είχε γράψει Το ΧΩΝΙ για το θέμα στις 30/09/2012 (φύλλο 27):
Το πραγµατικό έλλειµµα του 2009 ήταν… 3,9%. Από τα χαµηλότερα στην ΕΕ
Μας είπαν ότι το έλλειµµα της χώρας µας το κρίσιµο έτος 2009 ήταν 15,6%  του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος µας (ΑΕΠ). Μας είπαν, δηλαδή, ότι το έλλειµµα της χώρας µας ήταν το µεγαλύτερο στην ΕΕ.
Οµως, η αλήθεια είναι ότι η χώρα µας είχε ένα από τα µικρότερα ελλείµµατα στην ΕΕ και αυτό ήταν 3,9%.
Η Γαλλία είχε 7,5%, η Ολλανδία και το Βέλγιο είχαν 5,6%  και η Γερµανία είχε 3,2%.
Oταν η Ζωή Γεωργαντά κατήγγειλε ότι το έλλειµµα του 2009 «µαγειρεύτηκε» για να ανέβει στο 15,6, η επίσηµη απάντηση του Υπουργείου Οικονοµικών και της ΕΛΣΤΑΤ ήταν ότι η µέθοδος υπολογισµού του ελλείµµατος ήταν σύµφωνη µε τους κανόνες και τις οδηγίες της EUROSTAT. Η απάντηση δεν ικανοποιεί ούτε στο ελάχιστο τις απορίες και τα ερωτήµατα που προκύπτουν από την ανάλυση των δεδοµένων αλλά φυσικά τους πολιτικούς µας… τους ικανοποίησε.

Τι πρόσθεσαν -για πρώτη φορά- στο έλλειµµα του 2009
Για να µπούµε στο ∆ΝΤ και σ’ αυτό το τούνελ ύφεσης και λιτότητας, βασικό επιχείρηµα υπήρξε το απίστευτα διογκωµένο έλλειµµα του 2009 που έφτασε τελικά στο 15,6 % επί του ΑΕΠ. Αυτό σε απόλυτους αριθµούς µεταφράζεται -όπως θα έχετε ακούσει πολλές φορές- σε 36 δισ. Σ’ αυτά τα 36 δισ. όµως προστέθηκαν για πρώτη φορά τα κάτωθι:
18,2 δισ. ευρώ (από τα χρέη των πρώην ∆ΕΚΟ) µεταφέρθηκαν µε τελείως αδιαφανή, αυθαίρετο και ανεξέλεγκτο τρόπο και µε κατεπείγουσες διαδικασίες στο δηµόσιο χρέος.
Πρόκειται για χρέη των λεγόµενων πρώην ∆ΕΚΟ (17 στο σύνολο) που σύµφωνα µε τους Κανονισµούς της EUROSTAT δεν έπρεπε να ταξινοµηθούν στο δηµόσιο χρέος της χώρας και να επιβαρύνουν το έλλειµµα εκείνης της χρονιάς. Είναι ενδεικτικό ότι µέχρι τον Απρίλιο του 2010 δεν είχε τεθεί ποτέ θέµα για τις πρώην ∆ΕΚΟ από τα κλιµάκια της EUROSTAT παρά τους εξονυχιστικούς ελέγχους που έκαναν κάθε χρόνο στα ελληνικά στοιχεία. 
3,8 δισ. ευρώ νοσοκοµειακών δαπανών καταχωρήθηκαν στο 2009 ενώ ήταν ανεξέλεγκτα υπολογισµένες και δεν είχαν εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο σύµφωνα µε το νόµο.
5,4 δισ. ευρώ από τα SWAPS του 2001 που δεν έπρεπε να καταχωρηθούν στο δηµόσιο χρέος ούτε του 2009 αλλά ούτε και προηγούµενων ετών. Αλλωστε, όταν συµφωνήθηκε το SWAP, σύµφωνα µε τους Ευρωπαϊκούς κανονισµούς δεν αποτελούσε επιβάρυνση του δηµόσιου χρέους. Οµως η EUROSTAT εξέδωσε το 2008 αντίθετη ρύθµιση στην οποία υπήγαγε αναδροµικά και παράτυπα τα 21 δισ. Να σηµειώσουµε -µιας και το έφερε η κουβέντα- ότι ο δανεισµός του 2001 ήταν 2,8 δισ. ευρώ και για αυτά χρεωθήκαµε 21 δισ.!
Αν προσθέσουµε τα παραπάνω, που αυθαίρετα υπολογίστηκαν στο έλλειµµα του 2009, µας κάνουν 27,4 δισ. ευρώ.
Αν βάλουµε τα νούµερα στην εξίσωση υπολογισµού του ελλείµµατος καταλήγουµε στο αποτέλεσµα που σοκάρει… Το έλλειµµα του 2009 ήταν µόλις 8,987 δισ. ευρώ. Αν υπολογίσουµε το έλλειµµα ως ποσοστό του ΑΕΠ, θα έχουµε (8,987 / 231,642) = 3,9 του ΑΕΠ.
ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΤΟΥ 2009… 3,9% του ΑΕΠ.
∆ηλαδή, ένα από τα χαµηλότερα στην ΕΕ.
Και αυτό το αποτέλεσµα είναι σύµφωνα µε τις επιεικέστερες εκτιµήσεις της καθηγήτριας Γεωργαντά που δεν συνυπολογίζει τις δύο αναθεωρήσεις του ΑΕΠ, γεγονός που αυξάνει τον παρανοµαστή του κλάσµατος (έλλειµµα / ΑΕΠ) µε συνέπεια το έλλειµµα ως ποσοστό του ΑΕΠ να είναι λανθασµένο.
Η εξίσωση του ελλείµµατος (θεωρητικα)
Για να γίνει κατανοητός ο υπολογισµός του πραγµατικού δηµόσιου ελλείµµατος, πρέπει να ξεκινήσουµε από τον ορισµό του ελλείµµατος και τη σχέση του µε το χρέος.
Το δηµόσιο έλλειµµα είναι η διαφορά µεταξύ εσόδων και δαπανών του κρατικού προϋπολογισµού.
Το χρέος ορίζεται ως τα συσσωρευµένα ελλείµµατα των προηγούµενων ετών.
Συνεπώς, το έλλειµµα ενός συγκεκριµένου έτους είναι η διαφορά µεταξύ του χρέους του έτους αυτού και του προηγούµενου έτους.
Με άλλα λόγια, τα δύο αυτά µεγέθη, έλλειµµα και χρέος, σχετίζονται µεταξύ τους διαµέσου µιας εξίσωσης η οποία αποτελεί και έναν παράγωγο ορισµό του ελλείµµατος. Η εξίσωση αυτή είναι η εξής:
Χt - Χt-1 = Dt
(Oπου Χt συµβολίζει το χρέος µια συγκεκριµένη χρονιά,
Oπου Χt-1 συµβολίζει το χρέος τον προηγούµενο χρόνο t-1,
Oπου Dt  συµβολίζει το έλλειµµα τη συγκεκριµένη χρονιά).
Η εξίσωση του ελλείµµατος (πρακτικα)
Το έλλειµµα στην ουσία µας δείχνει το πόσα λεφτά µας λείπουν κάθε χρονιά για να ισοφαρίσουµε τα έσοδα. (Αυτά τα λεφτά θα πρέπει να τα δανειστούµε).
Oταν όµως αρχίσει η καταχώρηση των δεδοµένων των εσόδων και των δαπανών στους διάφορους λογαριασµούς… η εξίσωση αλλάζει για διάφορες χώρες και γίνεται ως εξής:
Χt - Χt-1 = Dt + Kt
(Οπου το Κ συµβολίζει ένα µέγεθος σφάλµατος, ή «ρυθµιστικό», όπως το αποκαλεί η Eurostat).
Ως µέγεθος Κ ονοµάζεται «το κονδύλι ρύθµισης χρέους-ελλείµµατος» ή «ρύθµισης στοκ-ροής – Stock-Flow Adjustment (SFA)».
∆εν έχει και τόση σηµασία να καταλάβετε τον ορισµό όσο το συµπέρασµα στο οποίο καταλήγει η ανάλυση της καθηγήτριας Γεωργαντά… «Το µέγεθος «Κ» χρησιµοποιείται από τις χώρες για να κρύψουν ανεπιθύµητα ελλείµµατα.
∆ηλαδή φουσκώνουν το Κ και ξεφουσκώνουν το D» (έλλειµµα).
Το περιεργο µέγεθος «Κ»
Το τι βάζουν µέσα στο «Κ», δεν το ξέρουµε. Είναι όµως δεδοµένο ότι όσο αυξάνεται το κονδύλι «Κ», τόσο µειώνεται «λογιστικά» το έλλειµµα. Επίσης ξέρουµε και κάτι άλλο...
Στην έκθεση της EUROSTAT τον Απρίλιο του 2012, στη σελίδα 2 αναφέρεται:  
«είναι σηµαντικό να ελέγχεται το κονδύλι Κ διότι µπορεί να είναι ένδειξη για ύπαρξη προβλήµατος όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων. Eχει υποστηριχτεί ότι επειδή δίνεται µεγάλη βαρύτητα στο έλλειµµα µε τους τρέχοντες δηµοσιονοµικούς ελέγχους από την ΕΕ, οι κυβερνήσεις µπορεί να έχουν κίνητρο να δηλώνουν µικρότερα ελλείµµατα καταγράφοντας µεγαλύτερες συναλλαγές στο πλαίσιο του κονδυλίου Κ».
Το παραδέχονται οι ίδιοι οι άνθρωποι της EUROSTAT ότι όταν είναι αυξηµένο το κονδύλι «Κ» είναι ένδειξη µαγειρέµατος του ελλείµµατος.
Τώρα, λογικά, όλοι έχουµε την ίδια απορία στο µυαλό µας. Και πόσο έχει αυξηθεί το κονδύλι «Κ» στην περίπτωση της Ελλάδας τα τελευταία δύο χρόνια που πανηγυρίζουν όλοι εν χορώ ότι έχουν µειώσει το έλλειµµα; Αυτή την απορία έχετε; ∆ιαβάστε το πλαίσιο δεξιά.
«Μαγειρεµένη» η µείωση του ελλείµµατος;
Είπαµε ότι η ίδια η EUROSTAT τονίζει ότι αν είναι αυξηµένο το «Κ» στην εξίσωση υπολογισµού του ελλείµµατος, τότε υπάρχει σαφής ένδειξη «µαγειρέµατος» των στοιχείων. Τώρα δείτε τον πίνακα που ακολουθεί και αφορά στην περίπτωση της Ελλάδας.
Η περίπτωση της Ελλάδας είναι η πιο κλασική εφαρµογή του αξιώµατος «Φουσκώνω το Κ, µειώνω το έλλειµµα». Ετσι, το κονδύλι «Κ» (ως ποσοστό του ΑΕΠ) φούσκωσε κατά 2.700% το 2010, κατά 2.930% το 2011 και 26.100% προβλέπεται να φουσκώσει το 2012 σε σύγκριση µε το 2009!
Από την άλλη το D (έλλειµµα) ως ποσοστό του ΑΕΠ ξεφούσκωσε κατά 34% το 2010, κατά 42% το 2011 και κατά 57% προβλέπεται να ξεφουσκώσει το 2012 σε σύγκριση µε το 2009.
«Αυτό που µας έκαναν είναι έγκληµα»
Η καθηγήτρια Πανεπιστηµίου και πρώην µέλος της ΕΛΣΤΑΤ Ζωή Γεωργαντά µιλά Στο ΧΩΝΙ και αποκαλύπτει:
✓ «Μαγείρεψαν» το έλλειµµα του 2009.
✓ «Μαγειρεµένη» και η µείωση του ελλείµµατος τα τελευταία δύο χρόνια.
✓ Η Γερµανία έχει πολλούς τρόπους για να καλύψει
το έλλειµµά της.
✓ Η Ελλάδα έκανε ό,τι µπορούσε για να αυξήσει
το δικό της.
✓ Μιλάµε για καθαρό έγκληµα.
Τη Ζωή Γεωργαντά τη γνωρίσαµε όταν βγήκε δηµόσια τον Σεπτέµβριο του 2011 και κατήγγειλε ότι το έλλειµµα του 2009 «µαγειρεύτηκε» για να αυξηθεί. Ενα χρόνο µετά, η καθηγήτρια οικονοµετρίας στο Πανεπιστήµιο Μακεδονίας δηµοσιεύει µελέτη που αποδεικνύει το «µαγείρεµα». Με αριθµούς και ντοκουµέντα...  Η Ζωή Γεωργαντά το τελευταίο διάστηµα µελετά, διαβάζει και αρθρογραφεί. Τα ευρήµατα της εργασίας της τα δηµοσιεύει προσπαθώντας να απλοποιήσει τα δυσνόητα οικονοµικά µεγέθη και ορισµούς έτσι ώστε να γίνονται αντιληπτά από τον Ελληνα πολίτη. ∆εν απευθύνεται σε ειδικούς επιστήµονες. Απευθύνεται στους Ελληνες που θέλουν να µάθουν την αλήθεια.
Οµως η αλήθεια σοκάρει. Αρα, πριν τολµήσετε να διαβάσετε τα άρθρα της Γεωργαντά, θα πρέπει να έχετε αποφασίσει ότι θα µείνετε ήρεµοι και ψύχραιµοι. ∆εν θα είναι εύκολο.
Μιλήσαµε τηλεφωνικά µε τη Ζωή Γεωργαντά που αυτές τις µέρες βρίσκεται στην Αγγλία. Το πρώτο πράγµα που ξεκαθάρισε, µιλώντας Στο ΧΩΝΙ, είναι ότι τη µελέτη της την ολοκλήρωσε σε συνεργασία µε Ελληνες συναδέλφους της αλλά ακόµη και µε στατιστικούς από τη Γερµανία... «Μελέτησα όλα τα στοιχεία και σε συνεργασία µε τα στελέχη της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και µε άλλους στατιστικούς κυρίως από τη Γερµανία, από το Πανεπιστήµιο της Βόννης. Αυτό που µας κάνανε είναι ένα έγκληµα».
Αρα και Γερµανοί οικονοµολόγοι αντιλαµβάνονται ότι ήταν σκανδαλώδης η αύξηση του ελλείµµατος του 2009
Βέβαια, αλλά σπάνια υπάρχει κάποιος συνάδελφος που να τολµά να πει ή να γράψει δηµόσια πολλά πράγµατα.
Και µε τους πρώην συναδέλφους σας στην ΕΛΣΤΑΤ µιλήσατε για τα ευρήµατά σας; Εχουν λάβει γνώση και συµφωνούν;
Βεβαίως. Είναι ένα φοβερό πράγµα.
Εσείς βγαίνετε µε στοιχεία και αριθµούς και κάνετε τους υπολογισµούς σας. Η αντίδραση ποια ήταν; Σας απάντησε κανείς;  
Επειδή λοιπόν αυτά άρχισαν να βγαίνουν στον αέρα, ξέρετε τι κάνανε; Βγάλανε τη ∆ευτέρα στις 17 του µηνός µια καινούρια απόφαση της Commission (που αντικαθιστά µια παλαιότερη) µε την οποία κάνουνε τον Ραντερµάχερ γενικό αυτοκράτορα, να κυβερνά τα στατιστικά στοιχεία ελέω Θεού και µάλιστα εισάγουν και το εξής...  Λένε ότι όποιος τολµήσει να βγάλει προς τα έξω πληροφορία, η οποία δηµιουργεί προκατάληψη κατά της Ενωσης, ο Γενικός ∆ιευθυντής έχει το δικαίωµα να πάρει τα αναγκαία µέτρα κατά του ανθρώπου αυτού.  
Η Γερµανία έχει τα οµοσπονδιακά κράτη και έτσι καταφέρνει και κρύβει ένα µέρος του ελλείµµατός της, σωστά;
Η Γερµανία έχει πάρα πολλούς τρόπους να κρύβει τα ελλείµµατά της.
Εµείς δεν έχουµε αντίστοιχες µεθόδους -σύµφωνα µε τους κανόνες της EUROSTAT- για να µπορέσουµε να περιορίσουµε το έλλειµµά µας;  
Η ελληνική κυβέρνηση έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να αυξήσει το έλλειµµα της χώρας. Οχι να το περιορίσει. Ολα αυτά κάποτε θα βγουν στον αέρα. Ο Παπακωνσταντίνου έβαλε όλα αυτά που θα µπορούσε να µην βάλει... Οι πρώην ∆ΕΚΟ δεν έπρεπε να µπούν, σύµφωνα µε τους κανονισµούς. Οταν όµως η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι αυτά πρέπει να µπουν, τι να πει η EUROSTAT; Τα βάζει και αυτά. Οµως και αυτοί έπρεπε να κάνουν µια διερεύνηση και να πουν «για µια στιγµή, αφού προηγουµένως εµείς τα είχαµε κοιτάξει και αυτά σύµφωνα µε τους κανονισµούς υπάγονται εκεί».
Να το ξεκαθαρίσουµε. Ολα τα προηγούµενα χρόνια η EUROSTAΤ ήλεγχε και έλεγε ότι καλώς δεν έµπαιναν οι ∆ΕΚΟ. Και ξαφνικά το 2009 µπήκανε.
Ακριβώς. Ολα τα προηγούµενα χρόνια ήλεγχε η EUROSTAT και ποτέ µα ποτέ δεν είχε θέσει θέµα ∆ΕΚΟ. Την πρώτη φορά που το έθεσε ήταν τον Απρίλιο του 2010. Και δεν είναι µόνο οι πρώην ∆ΕΚΟ. Είναι και οι νοσοκοµειακές δαπάνες. Θυµάµαι ότι ο Semeta, επίτροπος της Commission, όταν ρωτήθηκε από τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χουντή, είχε πει ότι αυτά τα δισ. από τις νοσοκοµειακές δαπάνες δεν έπρεπε να µπούνε. Αυτά µπαίνουν στα χρόνια που αναλογούν. Οχι όλα µαζί στο 2009. Και αυτό δεν ήταν πρωτοβουλία της EUROSTAT. Αρα, ναι. Κάναµε ό,τι µπορούσαµε για να αυξήσουµε το έλλειµµα.
Ιδού, τι είχε γράψει Το ΧΩΝΙ για το θέμα στις 7/10/2012 (φύλλο 28):
«Εν µια νυκτί, φούσκωσαν το έλλειµµα και έφεραν τη χρεοκοπία»
Χωρίς να αλλάξει τίποτα στον τρόπο υπολογισµού του ελλείµµατος (παρά τα αντιθέτως λεγόµενα) η κυβέρνηση Παπανδρέου άνοιξε µια τρύπα 18 δισ. στον προϋπολογισµό.
Την περασµένη βδοµάδα Το ΧΩΝΙ παρουσίασε τη µελέτη της καθηγήτριας Πανεπιστηµίου και πρώην µέλους της ΕΛΣΤΑΤ Ζωής Γεωργαντά, που αποδεικνύει ότι το έλλειµµα του 2009 «µαγειρεύτηκε» για να φτάσει στο 15,6% του ΑΕΠ και να δείξει ως «µονόδροµο» την είσοδό µας στο ∆ΝΤ. Επιπλέον, η ίδια µελέτη αποδεικνύει ότι ακόµη και η µείωση του ελλείµµατος, για την οποία πανηγυρίζουν τα τελευταία δύο χρόνια, αποτελεί άλλη µία µαγική ή µάλλον «µαγειρεµένη» εικόνα. Και αυτό γιατί στην εξίσωση µε την οποία υπολογίζεται το έλλειµµα, σύµφωνα πάντα µε τους κανονισµούς της EUROSTAT, υπάρχει ένα ακαθόριστο µέγεθος «Κ» το οποίο -όσο απίστευτο και αν διαβάζεται- δεν ξέρει κανείς µε σιγουριά τι είναι...
Οι ψεύτικες δικαιολογίες τους
Οταν η Ζωή Γεωργαντά βγήκε πέρυσι το φθινόπωρο και κατήγγειλε δηµόσια το «µαγείρεµα» των στοιχείων, χωρίς να έχει τότε ακόµη τα ακριβή στοιχεία, η πρώτη απάντηση που δόθηκε από τον πρόεδρο της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου ήταν ότι αυξήθηκε υπέρµετρα το έλλειµµα της χώρας το 2009, επειδή «άλλαξε η µεθοδολογία» εκείνη τη χρονιά.
Σήµερα, ένα χρόνο µετά, αυτό αποδεικνύεται ένα µεγάλο ψέµα! Με ειδικό άρθρο που δηµοσίευσε η Ζωή Γεωργαντά στις 16 Σεπτεµβρίου, αποδεικνύει ότι η µεθοδολογία της EUROSTAT για τον υπολογισµό του δηµοσίου χρέους και ελλείµµατος δεν έχει αλλάξει ούτε σ’ ένα κόµµα από το 2000 που εφαρµόζεται. Οπως, µάλιστα, τονίζει η ίδια «ακόµη και η καινούρια, τέταρτη έκδοση του Εγχειριδίου ESA95 (15 Μαρτίου 2012), αποτελεί µόνο συµπληρωµατική δηµοσίευση µε επιπλέον ερµηνευτικά τµήµατα». Συνεπώς, ό,τι συνέβαινε µε τις λεγόµενες πρώην ∆ΕΚΟ µέχρι το 2009 ήταν απόλυτα νόµιµο και σύµφωνο µε τους κανονισµούς. Και ξαφνικά άλλαξε στον υπολογισµό του ελλείµµατος του 2009.
Για πρώτη φορά τότε, αποφασίστηκε να ενταχθούν οι ∆ΕΚΟ στο έλλειµµα της γενικής κυβέρνησης, γεγονός που φόρτωσε µε 18,2 δισ. το έλλειµµα εκείνης της χρονιάς, που έφτασε συνολικά τα 36 δισ. Για πρώτη φορά, την πιο κρίσιµη χρονιά, και ενώ γνώριζαν την κατάσταση, αποφάσισαν να αυξήσουν, ΜΟΝΟ µε µια τους απόφαση, το έλλειµµα κατά 100% (και δεν ήταν η µόνη). Θα µπορούσαν να τα αποφύγουν αυτά τα 18,2 δισ. Ολα τα προηγούµενα χρόνια τα απέφευγαν. Εκείνη τη χρονιά όµως, η κυβέρνηση που εκλέξαµε για να υπηρετεί τα συµφέροντα του λαού της, αποφάσισε να επιβαρύνει το έλλειµµα µε άλλα 18 δισ. Μπορείτε να υπολογίσετε πόσες περικοπές έγιναν στους µισθούς και τις συντάξεις µας και πόσες θα γίνουν ακόµη... για να καλυφθεί αυτή η τρύπα των 18 δισ. που αποφάσισε να ανοίξει η κυβέρνηση τότε; Η µεθοδολογία δεν άλλαξε. Αρα, τι έγινε; Η Ζωή Γεωργαντά στο άρθρο της δίνει την απάντηση.
«Ηταν πολιτική απόφαση... να διογκωθεί το έλλειµµα»
Από τις καταθέσεις µαρτύρων στην Εξεταστική του Μαρτίου 2012 (θα θυµάστε την εξεταστική-παρωδία), προκύπτει ότι η απόφαση για την ένταξη των πρώην ∆ΕΚΟ στη Γενική Κυβέρνηση, όπως και το ύψος του ελλείµµατος, δεν είναι θέµα επιστηµονικό αλλά καθαρά πολιτικό.
Η Ζωή Γεωργαντά αναφέρει χαρακτηριστικά «Συνεπώς οι Ευρωπαϊκοί Κανονισµοί του ESA95 φαίνεται δεν παίζουν τόσο σηµαντικό ρόλο, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται και από την ασάφεια των ορισµών των κονδυλίων του χρέους και του ελλείµµατος, η οποία αφήνει πολλά περιθώρια χαοτικής ελευθερίας κινήσεων στις σχετικές αποφάσεις ένταξης των διαφόρων συναλλαγών.
Αλλωστε, ο κ. Ράντερµάχερ, γενικός διευθυντής της Eurostat, έχει κατηγορηθεί στο παρελθόν ότι το ενδιαφέρον του επικεντρώνεται στην πολιτική και όχι στην επιστήµη της Στατιστικής».
Και µετά τη θεωρία, πάµε στα γεγονότα. Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ως υπουργός Οικονοµικών τότε, αποφάσισε να µεταφέρει τις ∆ΕΚΟ στο δηµόσιο χρέος, χωρίς πολλές διαδικασίες.
Και όταν εκφράστηκαν αµφιβολίες και ενστάσεις από τα µέλη της νέας ΕΛΣΤΑΤ (µεταξύ των οποίων και η Ζωή Γεωργαντά), τότε τα µέλη αυτά παραµερίστηκαν και τελικά απολύθηκαν.
Τι έπρεπε να κάνουν και δεν έκαναν
Η ηγεσία της ΕΣΛΤΑΤ, πριν δεχθεί να µετακινήσει τις 17 συνολικά ∆ΕΚΟ στο έλλειµµα της γενικής κυβέρνησης, που το επιβάρυναν µε 18,2 δισ. ευρώ, θα έπρεπε να προβεί στις εξής 2 ενέργειες:
1. Να ρωτήσει την EUROSTAT γιατί και από ποιον προτάθηκε αυτή η αλλαγή στην ταξινόµηση έπειτα από 10 χρόνια εφαρµογής µιας διαφορετικής µεθόδου. Αυτή η αλλαγή κόστισε στην Ελλάδα... το µνηµόνιο.
Να τονισθεί ότι όταν ρωτήθηκε ο Ραντερµάχερ στην εξεταστική, δεν απάντησε.
2. Ακόµη και αν έπρεπε για κάποιο λόγο να γίνει η µετακίνηση των ∆ΕΚΟ στο έλλειµµα της γενικής κυβέρνησης, αυτό θα έπρεπε να γίνει έπειτα από µελέτες ενώ ταυτόχρονα θα έπρεπε να γίνει και αναθεώρηση του ΑΕΠ, διότι µ’ αυτόν τον τρόπο αυξάνει ο παρανοµαστής του κλάσµατος έλλειµµα / ΑΕΠ. Επειδή δεν έγινε, το έλλειµµά µας ως ποσοστό του ΑΕΠ (που είναι το επίµαχο µέγεθος) δείχνει µια αύξηση παράλογη και παραπλανητική.
Ωστόσο, η ηγεσία της ΕΛΣΤΑΤ αντί να κάνει όλα όσα έπρεπε να κάνει για να προστατεύσει τη χώρα από τη χρεοκοπία, σύµφωνα µε την κ. Γεωργαντά «εν µια νυκτί, αποφάσισε την µετακίνηση των ∆ΕΚΟ στον δηµόσιο τοµέα φέρνοντας την χώρα σε ουσιαστική χρεωκοπία».
∆εν υπάρχει σαφής ορισµός του «χρέους»!
Οσο απίστευτο και αν ακούγεται, επισήµως δεν υπάρχει σαφής ορισµός του χρέους. Μάλλον, για να είµαστε ακριβείς... υπάρχει τέτοια ευελιξία στη διαµόρφωση των εννοιών «χρέος» και «έλλειµµα» καθώς και στον υπολογισµό αυτών, που γίνεται απολύτως κατανοητός ο στόχος της επιτηδευµένης ασάφειας. Μπορεί η κάθε χώρα (ή αυτός που αποφασίζει για κάθε χώρα) να κάνει τέτοια ερµηνεία των επίµαχων εννοιών, να υπολογίσει αυτά που θέλει µε τη µέθοδο που θέλει και να βγάλει το νούµερο που θέλει. Για παράδειγµα, µπορούσε η Ελλάδα, αν υπολόγιζε το έλλειµµά της µε τρόπο που καµία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν υπολογίζει, να έβγαζε το έλλειµµά της για το 2009 στο 15,6% του ΑΕΠ. Και το έκανε.
Για τον υπολογισµό του δηµόσιου χρέους και του ελλείµµατος εφαρµόζεται από το 1996 (και µέχρι σήµερα) το Ευρωπαϊκό Σύστηµα Λογαριασµών του 1995 (ESA95). Το ESA95 όµως -όπως αναφέρεται στις δύο πρώτες ενότητες των Χρήσεων του ESA- αποτελεί ένα «πλαίσιο» και όχι έναν «απαρέγκλιτο νόµο».
Ιδιαίτερα, µεταξύ των οκτώ χαρακτηριστικών του ESA95, τονίζεται η ευκαµψία των ορισµών και η ελευθερία που παρέχεται στην ερµηνεία τους από τις διάφορες χώρες. Συγκεκριµένα, το όγδοο χαρακτηριστικό των εννοιών του ESA95 είναι «Flexible and multipurpose», δηλαδή οι έννοιες του ESA95 είναι «Εύκαµπτες και µε πολλούς σκοπούς».
Για παράδειγµα, αναφέρεται το εξής: «Η λεπτοµέρεια στο εννοιολογικό πλαίσιο του ESA προσφέρει την ευκαιρία εύκαµπτης χρήσης του: µερικές έννοιες δεν περιγράφονται, αλλά µπορούν να εξαχθούν». Και παρακάτω, «Εύκαµπτη χρήση είναι επίσης δυνατή µε την εισαγωγή πρόσθετων κριτηρίων που δεν έρχονται σε αντίθεση µε τη λογική του συστήµατος». Επίσης, αναφέρεται ρητά το εξής: «Το τυπικό πλαίσιο δεν δίνει αρκετή προσοχή στα αποθεµατικά µεγέθη (όπως το χρέος) καθώς και στα µεγέθη ροής (όπως το έλλειµµα), τα οποία δεν έχουν σαφή νοµισµατική έκφραση» (σελίδες 26 και 27). Και δεν είναι µόνο αυτό.
Στη µελέτη «Το µέγεθος και η σύνθεση του κυβερνητικού χρέους στην ευρωζώνη (The size and composition of government debt in the euro area)», ECB, No.132, Oct 2011, στη σελίδα 5 αναφέρεται το εξής: «Παρά το γεγονός ότι ο όρος ‘κυβερνητικό χρέος’ χρησιµοποιείται πολύ συχνά, εντούτοις περιλαµβάνει διαφορετικές έννοιες µε διαφορετικές αποχρώσεις».
Μια επισκόπηση της συγκάλυψης του δηµοσίου χρέους σε 61 χώρες» µε συγγραφείς τους Robert Dippelsman, Claudia Dziobek, και Carlos Mangas, αναλύεται η σύγχυση που δηµιουργούν οι ορισµοί και η εφαρµογή τους και προτείνεται η απόλυτη άρση της ασάφειας, έτσι ώστε στο χρέος και στο έλλειµµα να καταχωρούνται σαφή κονδύλια τα οποία θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια. Το δοκίµιο δηµοσιεύθηκε στις 27 Ιουλίου 2012 και φυσικά κάνει αναφορά και στην περίπτωση της Ελλάδας. Συγκεκριµένα, οι συγγραφείς διερωτώνται αν το ελληνικό χρέος του 2010 σε σχέση µε το 2009 αυξήθηκε ή µειώθηκε. Η απάντησή τους είναι «Και τα δύο (αύξηση και µείωση) είναι αλήθεια»!
Επίσης, το ότι δεν υπάρχει σαφής ορισµός του χρέους αναφέρεται και στα ίδια τα Εγχειρίδια της Eurostat (Βλ. Eurostat Manual on Government Deficit and Debt, 2002, section V1, p.196; Manual on Government Deficit and Debt, Implementation of ESA95, 2010, section VIII.2.1, p.305).