Κουρσκ 2024 - Αρδέννες 1944

 

Από πρώτη άποψη, η αντεπίθεση των Ουκρανών στη ρωσική επαρχία του Κουρσκ αποφέρει κέρδη στην ουκρανική πλευρά. Πέρα από το γεγονός ότι ανεβάζει το ηθικό της και πλήττει το γόητρο του αντιπάλου, αναβαθμίζει και την αξιοπιστία της έναντι των συμμάχων και χρηματοδοτών της. Όμως, προς το παρόν δεν φαίνεται να πετυχαίνει τον κύριο στόχο της, που είναι η ανακοπή της ρωσικής προέλασης στο Ντονμπάς. Η οποία συνεχίζεται, όπως και τα συστημικά ΜΜΕ δέχονται, χωρίς να αποσύρονται από εκεί δυνάμεις. Όμως, ούτε οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν εκδιωχθεί από την περιοχή που ισχυρίζονται ότι έχουν καταλάβει. Σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά, Ουκρανοί μεταμφιέζονται σε Ρώσους στρατιώτες για να επιτύχουν αιφνιδιασμό και να διεισδύσουν πιο εύκολα στα μετόπισθεν, όπως είχαν κάνει οι Γερμανοί τον Δεκέμβριο του 1944, στην τελευταία τους αντεπίθεση των Αρδεννών στο Δυτικό Μέτωπο. Τη σύγκριση κάνει και ο κ. Ιωάννης Μπαλτζώης, στρατηγός εν αποστρατεία, στο SLPRESS του Σταύρου Λυγερού, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην Γεωπολιτική και σε σπουδές Άμυνας και διεθνούς ασφάλειας του Πανεπιστημίου Αθηνών,από τους πιο αξιόλογους αναλυτές και γνώστες αμυντικών και γεωπολιτικών θεμάτων.

Ιστορικά προηγούμενα αντεπιθέσεων του λιγότερο ισχυρού

Το Κουρσκ (ΦΩΤΟ) είχε γίνει αντικειμενικός στόχος της θερινής γερμανικής επίθεσης του 1943, η μεγαλύτερη αρματομαχία όλων των εποχών, η οποία κατέληξε σε ήττα του γερμανικού στρατού.

Η εφετινή επίθεση κατά της περιοχής του Κουρσκ μοιάζει περισσότερο με την τελευταία γερμανική επίθεση των Αρδεννών του Δεκεμβρίου 1944 που αιφνιδίασε τους συμμάχους. Η εκ των υστέρων αποτυχία συνέβαλε στο να ξεχαστούν οι δυσανάλογες εντυπώσεις που προκάλεσε. Αιχμαλωτίστηκαν περισσότεροι Αμερικανοί στρατιώτες παρά σε κάθε άλλη σύγκρουση, ενώ κινήσεις πανικού σχεδίαζαν οι σύμμαχοι, όπως εγκατάλειψη του μόλις απελευθερωμένου Στρασβούργου για να ευθυγραμμιστεί το μέτωπο. Ενέργεια που απέτρεψε ο Κάρολος ντε Γκωλ. Από την πλευρά τους οι Γερμανοί σχεδίαζαν να επαναλάβουν την επιτυχία του 1940 και να αποκόψουν τις συμμαχικές δυνάμεις στην Ολλανδία και στο Βέλγιο, πετυχαίνοντας είτε κατάρρευση του δυτικού μετώπου, είτε ειρήνευση. Oι Γερμανοί ήθελαν να το πετύχουν καταλαμβάνοντας το λιμάνι της Αμβέρσας. Πιθανόν αντίστοιχα οι Ουκρανοί να στόχευαν και στην κατάληψη πυρηνικού εργοστασίου της περιοχής για να αυξήσουν τη διαπραγματετική τους θέση. Η γερμανική επίθεση στις Αρδέννες ανακόπηκε μέσα σε ένα μήνα, τον Ιανουάριο του 1945. Η κατασπατάληση των πόρων που απέμεναν στη ναζιστική Γερμανία, επέσπευσε την κατάρρευσή της τέσσερις μήνες αργότερα.

Είναι παρακινδυνευμένο να προεξοφληθούν οι εξελίξεις. Όμως, οι Ουκρανοί έχουν περιορισμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο σπαταλούν, με αποτέλεσμα να έχουν αναλάβει μεγάλο ρίσκο για τη συνέχεια.

Παρά τις αδυναμίες της που φάνηκαν για άλλη μια φορά, φαίνεται πως η Ρωσία είναι στη διαδικασία να συγκεντρώσει συμπληρωματικές δυνάμεις προκειμένου να μπορέσει να εκδιώξει τους Ουκρανούς από το Κουρσκ. Η εκκένωση πληθυσμών είναι δείγμα της απαιτούμενης προεργασίας για να υπάρξουν συντριπτικά πλήγματα στην περιοχή. Τις επόμενες μέρες θα κριθεί εάν η ουκρανική επίθεση αντιπερισπασμού θα αποφέρει ουσιαστικά και μόνιμα οφέλη για την ουκρανική πλευρά, ή θα οδηγήσει σε κατάρρευση με άδηλο ακόμα εύρος.

Η εκτίμηση του κ. Μπαλτζώη είναι κατηγορηματική. Θεωρεί ολέθριο λάθος των Ουκρανών την επιχείρηση: “Την ώρα που η Ουκρανία στο μέτωπο υποχωρεί συνεχώς, αντιμετωπίζει επικίνδυνες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό, η χρήση μονάδων ελίτ σε μια ενέργεια αυτοκτονικού χαρακτήρα, όπως φαινόταν στην αρχή, είναι εγκληματικό λάθος. Οι μονάδες αυτές έπρεπε να αποτελέσουν τις κρίσιμες τελευταίες εφεδρείες του ουκρανικού στρατού για την συγκράτηση, ή την ανακοπή της ρωσικής προέλασης σε κρίσιμες περιοχές της αμυντικής των τοποθεσίας.“.

Την τακτική των στοχευμένων αντεπιθέσεων είχαν κατά κόρον ακολουθήσει οι Νότιοι στον αμερικανικό εμφύλιο (1860-1864), επιχειρώντας να πλήξουν το ηθικό των κατά πολύ ισχυρότερων Βορείων και να ωθήσουν την κοινή γνώμη να πιέσει για τη σύναψη ανακωχής, που θα οδηγούσε στη λήξη του πολέμου και στην εν τοις πράγμασι αναγνώριση του κράτους που είχαν σχηματίσει αποσχιζόμενοι από τις ΗΠΑ. Το είχαν σχεδόν πετύχει, αφού ο Αβραάμ Λίνκολν κινδύνεψε πολύ σοβαρά να χάσει την προεδρική εκλογή του Νοεμβρίου 1864 από τον ανθυποψήφιό του Μακλέλαν, ο οποίος είχε επενδύσει στην κόπωση της κοινής γνώμης από τις αιματηρές εχθροπραξίες. Η τάση αυτή ανακόπηκε απότομα, με την αναγγελία της κατάληψης της Ατλάντα από τις δυνάμεις του στρατηγού Σέρμαν την 1η Σεπτεμβρίου 1864. Τότε, ο στρατηγός των Νοτίων Τζον Μπελ Χουντ, πιθανόν για να ανατρέψει τις εντυπώσεις ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου 1864, έλαβε την φαινομενικά παράλογη απόφαση, αντί να υπερασπιστεί την πόλη και την Πολιτεία της Γεωργίας που κατέστρεφε ο Σέρμαν, να ακολουθήσει αντίθετη πορεία και να επιτεθεί προς Βορρά, επιλογή που θυμίζει το ουκρανικό εγχείρημα. Συνετρίβη ενώ είχε εισβάλει στο Τενεσί.