Παραμύθι η ανάπτυξη μέσω «πακέτου Γιούνκερ»
Το πρωί της 13ης Ιούλη ο Α. Τσίπρας και η συγκυβέρνησή του βρέθηκαν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, με την επονείδιστη συμφωνία που υπέγραψε ο πρωθυπουργός στη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης. Για να χρυσώσει το χάπι της νέας μνημονιακής συμφωνίας ο Τσίπρας ζήτησε, προφανώς, από τους Μέρκελ, Ολάντ και Γιούνκερ να συμπεριληφθεί στη δήλωση της Ευρωσυνόδου και μια αναφορά για δήθεν πρόσθετη χρηματοδότηση για ανάπτυξη και απασχόληση στην Ελλάδα. Ηθελε «σαν τρελός» αυτή την αναφορά, προκειμένου να γυρίσει στην Ελλάδα και να πει στον ελληνικό λαό ότι ναι μεν η συμφωνία είναι σκληρή και άδικη, όμως κέρδισε και κάτι σημαντικό για την ανάπτυξη, κρατώντας ζωντανή την ελπίδα. Φυσικά, οι ιμπεριαλιστές ηγέτες δεν είχαν λόγο να του αρνηθούν αυτή τη χάρη. Ετσι, στην ανακοίνωση-απόφαση της Ευρωσυνόδου διαβάζουμε και τα εξής: «Για να ενισχυθούν η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης στην Ελλάδα (εντός των προσεχών 3-5 ετών), η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις ελληνικές αρχές για την κινητοποίηση ποσού έως 35 δισεκ. ευρώ (από διάφορα ενωσιακά προγράμματα) για τη χρηματοδότηση της επενδυτικής και οικονομικής δραστηριότητας, μεταξύ άλλων σε επίπεδο ΜΜΕ».
Μ’ ένα φραστικό τρικ, οι ιμπεριαλιστές ηγέτες επέτρεψαν στον Τσίπρα να εμφανίζει σαν «αναπτυξιακό πακέτο» πόρους αποφασισμένους ήδη τα προηγούμενα χρόνια για την Ελλάδα. Είναι άλλο πράγμα τα λεγόμενα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και η ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και άλλο το περιβόητο «πακέτο Γιούνκερ». Με την αναφορά αυτή, όμως, αφήνεται να εννοηθεί ότι εξασφαλίστηκαν πρόσθετοι πόροι ύψους 35 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, ενώ πρόκειται για τα κονδύλια από τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ. Η συγκεκριμένη αναφορά δεν αντιπροσωπεύει τίποτα όσον αφορά την περιβόητη ανάπτυξη και απασχόληση στην Ελλάδα και μπήκε στην δήλωση καθαρά για λόγους κοινωνικής δημαγωγίας.
Για την επταετία 2014-2020, η χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ ανέρχεται σε 35.969 εκατ. ευρώ. Ομως, δεν πάει όλο το ποσό των περίπου 36 δισ. ευρώ σε ανάπτυξη και απασχόληση, αλλά ένα μικρότερο μέρος, όπως μπορεί να διαπιστώσετε από τον πίνακα που δημοσιεύουμε.
Μόνο τα 3.691 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τα 172 εκατ. ευρώ της Πρωτοβουλίας για την Ανάπτυξη Νέων πηγαίνουν είτε για την απασχόληση, είτε για επιδόματα ανεργίας, είτε για τα λεγόμενα προγράμματα κατάρτισης. Πρόκειται για τα προγράμματα που χρησιμοποιήθηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και τώρα χρησιμοποιούνται από τη συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου με στόχο τη λογιστική μείωση της ανεργίας, χωρίς να δημιουργούνται πραγματικά νέες θέσεις εργασίας. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, το υπουργείο Εργασίας είχε κάνει μια έρευνα για να διαπιστωθεί κατά πόσο αυτά τα προγράμματα συνέβαλαν στην αύξηση της απασχόλησης. Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι η επίδραση αυτών των προγραμμάτων στην απασχόληση ήταν ασήμαντη και γι’ αυτό η τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας (Δ. Ρέππας) αρνήθηκε να δημοσιοποιήσει επίσημα την έρευνα, παρά τις συνεχείς οχλήσεις μας.
Τα 15.074 εκατ. ευρώ του ΕΓΤΕ (Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων) πηγαίνουν ως άμεσες ενισχύσεις στους αγρότες. Οι ενισχύσεις αυτές δεν οδηγούν σε ανάπτυξη, δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας, αλλά μόνο ενισχύουν το μικρό εισόδημά τους από την πώληση των αγροτικών προϊόντων.
Από μερικά από τα υπόλοιπα διαρθρωτικά ταμεία δημιουργούνται θέσεις εργασίας, όχι όμως κάτι το σημαντικό.
Πολλοί, ευρωλάγνοι παρουσιάζουν τη χρηματοδότηση απ’ αυτά τα ταμεία ως κάτι το σημαντικό για την ελληνική οικονομία και τον ελληνικό λαό, όμως τα πράγματα κάθε άλλο παρά έτσι είναι, όπως θα δούμε.
Μέχρι τον Ιούνη του 1980, η χώρα μας είχε θετικό εμπορικό αγροτικό ισοζύγιο. Μετά την είσοδο στην ΕΕ, το εμπορικό αγροτικό ισοζύγιο άρχισε να γίνεται ελλειμματικό και το έλλειμμα έφθασε στα 3 δισ. ευρώ το χρόνο. Το έλλειμμα αυξήθηκε και στο συνολικό εμπορικό ισοζύγιο, ως αποτέλεσμα της ένταξης στην ΕΕ και της αποβιομηχάνισης της χώρας. Το αποτέλεσμα της αποσάθρωσης της παραγωγικής βάσης της Ελλάδας ήταν να γίνονται πολλές εισαγωγές από τη Γερμανία και τις άλλες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες της ΕΕ, σε τιμές πολύ ψηλότερες από τις διεθνείς τιμές. Ετσι, ο ελληνικός λαός πληρώνει συνεχώς «φόρο αίματος» στο ευρωπαϊκό μονοπωλιακό κεφάλαιο, μέσω του εμπορικού ισοζυγίου. Αυτός ο «φόρος αίματος», αν τον μετρήσουμε σε δισ. ευρώ, είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από τα ποσά που εισρέουν μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και της ΚΑΠ.
Αυτή την προσέγγιση δεν την κάνουμε μόνο εμείς. Παραμονές των βουλευτικών εκλογών του Απρίλη του 2000, ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης συναντήθηκε στη Γερμανία με τον τότε καγκελάριο Γκ. Σρέντερ. Στη συνομιλία που είχαν, ο Σρέντερ ισχυρίστηκε ότι η Ελλάδα εισπράττει από τον κοινοτικό προϋπολογισμό περισσότερα απ’ αυτά που εισφέρει. Ο Σημίτης του απάντησε ότι αν κάνουμε μια λογιστική προσέγγιση, μέσω του εμπορικού ισοζυγίου, θα διαπιστωθεί ότι η Ελλάδα έχει εισφέρει περισσότερα απ’ αυτά που παίρνει μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ). Ο Σημίτης, βέβαια, ουδέποτε επανέλαβε αυτή την προσέγγιση στην Ελλάδα, καθ’ όλη την περίοδο της πολιτικής του καριέρας. Το ίδιο κάνουν, για ευνόητους λόγους, όλοι οι ευρωλάγνοι. Καλλιεργούν στον ελληνικό λαό την ψευδή συνείδηση του ευεργετούμενου, που πρέπει να χρωστάει και χάρη στους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές.
Μέχρι τώρα έχουν «τρέξει» δύο προγραμματικές περίοδοι (2000-2006 και 2007-2013) και έγινε φανερό ότι από τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ δεν είχαμε στην Ελλάδα καμία ουσιαστική ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης. Και βέβαια, δεν πρόκειται να γίνει κάτι διαφορετικό στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο (2014-2020).
Η σχετική αναφορά στο ανακοινωθέν-απόφαση της Ευρωσυνόδου αφήνει θολά να εννοηθεί ότι θα υπάρξει και άλλη χρηματοδότηση της Ελλάδας, εκτός από τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ, και ότι αυτή η πρόσθετη χρηματοδότηση των 35 δισ. θα προέλθει από το «πακέτο Γιούνκερ». Οπως θα δούμε στη συνέχεια, όμως, με το «πακέτο Γιούνκερ» τέθηκαν άλλοι στόχοι από τους εμπνευστές του (τον Γιούνκερ και τους ηγέτες του γερμανογαλλικού άξονα). Μπορεί στην αρχή η Μέρκελ να είχε τις επιφυλάξεις της, αλλά στη συνέχεια, μετά την ικανοποίηση των γερμανικών απαιτήσεων, συμφώνησε με την πρόταση του Γιούνκερ. Ετσι, η πρόταση του Γιούνκερ έγινε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στη συνέχεια σχέδιο Κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ).
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ίδρυση του ΕΤΣΕ υπαγορεύτηκε από την ανάγκη για αύξηση των επενδύσεων στην ΕΕ, οι οποίες έχουν μειωθεί κατά 15% σε σχέση με το 2007, που ήταν η χρονιά με τις μεγαλύτερες επενδύσεις. Από τους εμπνευστές της πρότασης κρίθηκε, ότι «οι στόχοι της προτεινόμενης δράσης δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται συνεπώς να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ».
Στην αρχή, οι πόροι του ΕΤΣΕ θα προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Συγκεκριμένα, στον προϋπολογισμό της ΕΕ θα συσταθεί εγγύηση ύψους 16 δισ. ευρώ, ενώ από την ΕΤΕπ θα διατεθούν 5 δισ. ευρώ για την ενίσχυση του ταμείου. Η ΕΕ βάζει αυτή την εγγύηση προκειμένου να «δελεαστούν» μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις, βασικά από τη Γαλλία και τη Γερμανία (αυτή είναι δική μας εκτίμηση, γιατί προφανώς γι’ αυτές τις εταιρίες θα συγκροτηθεί το ΕΤΣΕ), και ν’ αποφασίσουν να συμμετάσχουν σε επενδύσεις που θα τους υποδειχτούν από το ΕΤΣΕ.
Οι εμπνευστές της ίδρυσης του ΕΤΣΕ ισχυρίζονται ότι με αυτά τα 21 δισ. ευρώ θα δελεαστούν οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις και θα επενδύσουν 315 δισ. ευρώ, πολλαπλασιάζοντας έτσι κατά 15 φορές το αρχικό κεφάλαιο! Θα ξεστρατίζαμε από το στόχο μας αν εξετάζαμε τις προοπτικές συγκέντρωσης από το ΕΤΣΕ του 15πλάσιου του αρχικού του κεφαλαίου, μέσω προσέλκυσης ιδιωτών. Αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι να δείξουμε ότι το «πακέτο Γιούνκερ» θα χρησιμοποιηθεί από τις μεγάλες γαλλο-γερμανικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις για να κατασκευάσουν κάποια μεγάλα έργα, που θα τα επιλέξει το ΔΣ του ΕΤΣΕ με τη συνδρομή διάφορων συμβούλων και επιτροπών που θα συγκροτήσει. Θα είναι δε τόσο ασφυκτικός ο έλεγχος του ΕΤΣΕ, που καμία από τις αποφάσεις του ΔΣ του δε θα υλοποιείται αν δεν έχει εγκριθεί είτε από την Επιτροπή είτε από την ΕΤΕπ.
Οπως αναφέρεται στην Ανακοίνωση της Επιτροπής («Ενα Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη», σελίδα 10), το ΕΤΣΕ «θα στηρίξει στρατηγικές επενδύσεις ευρωπαϊκής σημασίας σε υποδομές». Θα πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά αφελής για να πιστέψει ότι αυτές οι στρατηγικές επενδύσεις ευρωπαϊκής σημασίας αφορούν την Ελλάδα. Θα στηριχτούν μόνο επενδύσεις που αφορούν τις υποδομές των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της Ευρώπης και πρωτίστως του γερμανογαλλικού άξονα. Επενδύσεις που θα διεκπεραιώσουν μονοπωλιακοί όμιλοι αυτών των χωρών. Δεν αποκλείουμε να υπάρξει και κάποιο έργο ή επένδυση ευρωπαϊκής σημασίας που θα γίνει στην Ελλάδα, οπότε μπορεί να δημιουργηθούν κάποιες θέσεις εργασίας. Η επίδραση στον τομέα της απασχόλησης, όμως, θα είναι μικρής σημασίας.
Γίνεται λοιπόν φανερό, ότι δεν πρόκειται να δοθούν στην Ελλάδα επιπλέον 35 δισ. ευρώ, πέραν αυτών που αφορούν τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ, όπως κατά καιρούς λέγεται από διάφορους και όπως εμμέσως πλην σαφώς υπονοείται στην ανακοίνωση-απόφαση της Ευρωσυνόδου στις 12-13 Ιούλη. Για λόγους καθαρά προπαγανδιστικούς πήραν τα κονδύλια που είναι ήδη εγκεκριμένα από τα διαρθρωτικά ταμεία και την ΚΑΠ για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο (2014-2020) και τα παρουσίασαν ως δήθεν προϊόν της διαπραγμάτευσης. Το μοναδικό προϊόν αυτής της διαπραγμάτευσης είναι το Μνημόνιο-3.
Και αστικά έντυπα στην Ελλάδα έχουν σημειώσει πως τα 35 δισ. δεν είναι νέα κονδύλια, αλλά αυτά που έχουν ήδη εγκριθεί και «τρέχουν», όμως η σύγχυση συντηρείται, γιατί είναι λίγος ο κόσμος που διαβάζει τις οικονομικές σελίδες. Οταν ο Τσίπρας και τα άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ βγαίνουν και λένε ξεδιάντροπα, ότι δήθεν το δημοψήφισμα βοήθησε για να φτάσουν σε μια καλύτερη συμφωνία, η οποία περιλαμβάνει και αναπτυξιακά κονδύλια, όταν ο ακόμα πιο ξεδιάντροπος Γιούνκερ επαναλαμβάνει συνεχώς «έχω 35 δισ. στη διάθεση της Ελλάδας», δεν είναι και τόσο δύσκολο ένας κόσμος να φάει το παραμύθι και να ονειρεύεται ανάπτυξη, όπως ακριβώς ο πεινασμένος ονειρεύεται καρβέλια. Προς το παρόν, εκείνο που υπάρχει είναι μια νέα καπιταλιστική ύφεση για το 2015, η οποία μπορεί να ξεπεράσει το 4% και που σίγουρα δε θα γίνει ανάπτυξη (ούτε μεγέθους δεκαδικών της μονάδας) ούτε το 2016. Η ανεργία θα αυξηθεί και τα νέα χαράτσια που προστίθενται στα παλιά θα κάνουν ακόμη πιο εφιαλτική τη ζωή των λαϊκών οικογενειών.
Σχόλια