Τα ενεργειακά παραμύθια και η πραγματικότητα

 

Οι δηλώσεις του Δένδια στο Arab News ήταν σαφέστατες, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και από το δημοσίευμα. Είπε ότι «η Ελλάδα πιστεύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δεν πρόκειται να αρχίσει να σκάβει τον βυθό της Μεσογείου για να βρει αέριο και πετρέλαιο, για έναν απλούστατο λόγο. Χρειαζόμαστε 10 με 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε, και από οικονομική άποψη θα ήταν πολύ πιο ακριβό για παράδειγμα από το δικό σας, της Σαουδικής Αραβίας. Ετσι, οικονομικά δεν οραματίζομαι την Ελλάδα να γίνει χώρα παραγωγής πετρελαίου.

Και μ’ όλο το σεβασμό, το Αιγαίο για παράδειγμα είναι ένας επίγειος παράδεισος. Δε σχεδιάζουμε να το μετατρέψουμε σε Κόλπο του Μεξικού. Ετσι, η Ελλάδα θέλει να έχει ενεργειακά εφόδιο. Η Ελλάδα θέλει να έχει πολύ καλές σχέσεις με το Σαουδικό Βασίλειο, αλλά η Ελλάδα δε σχεδιάζει στο άμεσο μέλλον να γίνει χώρα παραγωγής πετρελαίου και αερίου».

 Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ φρόντισαν να κλείσουν γρήγορα την πληγή που πήγε ν’ ανοίξει, ενώ «κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών» έκαναν λόγο για «απόπειρα παρερμηνείας των δηλώσεων κατά την διάρκεια της άκρως επιτυχούς επίσκεψης για την άμυνα και την εθνική οικονομία στη Σαουδική Αραβία» και διευκρίνισαν ότι: «1) Είναι προφανές ότι τα λεχθέντα δεν αφορούν το υπάρχον ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας. 2) Οι απόψεις του υπουργού Εξωτερικών για την πράσινη ενέργεια και την αειφόρο ανάπτυξη είναι γνωστές και διατυπωμένες κατ΄ επανάληψη. 3) Η παγκόσμια τάση τείνει προς την κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, της πράσινης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών και υπηρετείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως αποδεικνύεται από το μεγάλο βήμα της απολιγνιτοποίησης».

 Bλέπετε πουθενά καμιά διάψευση; Εμείς όχι. Μπορεί να το πεις και γκάφα του Δένδια (δε φημίζεται, άλλωστε, για τη διπλωματική δεξιοτεχνία του), στην προσπάθειά του να γλείψει τους Σαουδάραβες. Αυτό που έχει σημασία, όμως, είναι ότι ο έλληνας ΥΠΕΞ ξεγύμνωσε τα ενεργειακά παραμύθια που πλασάρουν εδώ και χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις (σ’ αυτό το θέμα ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ ακολουθούν την ίδια πολιτική): για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που θα πλημμυρίσει την Ευρώπη, παραγόμενο από οικόπεδα της ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, για τη στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού EastMed κτλ. κτλ.

 

Το παραμύθι του EastMed

Για να κατασκευαστεί ένας αγωγός θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμος από καπιταλιστική άποψη. Δηλαδή να αποδίδει το μέγιστο κέρδος. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει το κόστος κατασκευής και λειτουργίας να είναι τέτοιο που να επιτρέπει στο φυσικό αέριο να πουλιέται σε ανταγωνιστικές τιμές, να υπάρχει επαρκής ποσότητα αερίου, ώστε να δικαιολογείται το κόστος κατασκευής και λειτουργίας. Και βέβαια, αν υπάρχουν αυτές οι προκαταρκτικές προϋποθέσεις, θα πρέπει να βρεθούν τα μονοπώλια που θα χρηματοδοτήσουν τον αγωγό κι εκείνα που θα εμπορευτούν το φυσικό αέριο που θα φτάνει στο τέρμα του αγωγού. Ας δούμε, λοιπόν, τι ισχύει για τον EastMed.

• Πρόκειται για αγωγό μήκους περίπου 2.000 χιλιομέτρων, που θα ξεκινά από τη Λεκάνη της Λεβαντίνης (περίπου 200 χλμ νότια της Κύπρου), θα φτάνει υποθαλάσσια στην Κύπρο, πάλι υποθαλάσσια στην Κρήτη και μετά στην Πελοπόννησο. Από εκεί θα κατευθύνεται σε στεριά στη Θεσπρωτία και από εκεί υποθαλάσσια στην Απουλία. Η υποθαλάσσια όδευση φτάνει τα 1.300 χλμ. Κόστος κατασκευής; Γύρω στα 7 δισ. ευρώ λένε. Ειδικοί, όμως, μιλούν για κόστος 11-12 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι υπάρχουν τεράστια τεχνικά προβλήματα (μεγάλα βάθη που σε κάποια σημεία φτάνουν τα 3.000 μέτρα, όδευση πάνω στο σεισμικό ρήγμα κ.ά.).
• Υπάρχει εναλλακτική λύση στον EastMed; Η προμελέτη που έχει γίνει δείχνει ότι η μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας θα κοστίσει το 1/4 του κόστους κατασκευής του EastMed! Εσείς τι λέτε, υπάρχει περίπτωση τα μονοπώλια που θα εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα Ισραήλ και Κύπρου να επιλέξουν το τετραπλάσιο κόστος του EastMed, επειδή Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα έχουν διαταραγμένες σχέσεις με την Τουρκία; Πιο εύκολο είναι να αλλάξουν οι διακρατικές σχέσεις στην περιοχή, παρά να υπονομεύσουν την κερδοφορία τους τα μονοπώλια.
• Ας λάβουμε υπόψη μας έναν ακόμα παράγοντα. Αν το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου συναντά στη Θεσπρωτία το ρωσικό αέριο του Turkish Stream, για να διοχετευθούν από εκεί υποθαλάσσια στην Ιταλία, ποιος ο λόγος για την κατασκευή ενός τόσο κοστοβόρου έργου; Γιατί να μη διοχετευθεί το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην Τουρκία και μέσω του Turkish Stream αρχικά και του IGI-Poseidon (ελληνικό έδαφος) στη συνέχεια να οδηγείται προς την Τουρκία, κατεβάζοντας πάρα πολύ το κόστος μεταφοράς και δημιουργώντας συνθήκες μέγιστης κερδοφορίας για τα μονοπώλια;
• Το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του EastMed θα μπορούσε να εξισορροπηθεί και να θεωρηθεί καπιταλιστικά βιώσιμο, αν ήταν εξαιρετικά χαμηλό το κόστος εξόρυξης και τεράστιες οι ποσότητες φυσικού αερίου στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου. Ομως, το κόστος εξόρυξης στην Ανατολική Μεσόγειο ξεπερνά τα 3 δολάρια το κυβικό πόδι, όταν αυτή τη στιγμή η Ευρώπη αγοράζει ρωσικό αέριο με 4-5 δολάρια το κυβικό πόδι. Αν συνυπολογίσουμε και το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού, ο EastMed θα πρέπει να πουλάει γύρω στα 7 δολάρια το κυβικό πόδι. Μιλάμε, δηλαδή για τιμή τουλάχιστον 40% υψηλότερη από την υπάρχουσα τιμή. Οσο για τα κοιτάσματα, αυτά που εικάζεται ότι υπάρχουν στην ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ (αυτή που αυθαίρετα έχουν χαράξει οι σιωνιστές) δεν είναι ικανά για να στηρίξουν την κατασκευή ενός τόσο δαπανηρού αγωγού, όπως γράφουν όλοι οι σοβαροί αναλυτές. Ξέρετε να είναι μακάκες οι καπιταλιστές;
• Η «απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο» είναι ένα σύντομο ανέκδοτο. Οι προπαγανδιστές του EastMed λένε ότι το αέριο που θα μεταφέρει θα καλύπτει το 10% των αναγκών της ΕΕ. Αλλοι αναλυτές κατεβάζουν το ποσοστό στο 2%. Ακόμα και 10% να είναι, δεν το λες «απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο».
• Δεν είναι τυχαίο ότι κανένα πετρελαϊκό μονοπώλιο δεν έχει επιδείξει ενδιαφέρον για την κατασκευή του EastMed. Γιατί άραγε; Πώς θα τον κατασκευάσουν τα τρία κράτη, με πορδές; Πρέπει να σημειωθεί ότι τα μονοπώλια δεν κοιτάζουν μόνο τη βιωσιμότητα του έργου, αλλά συνυπολογίζουν και γεωπολιτικούς παράγοντες. Με την Παλαιστίνη και τον Λίβανο να προχωρούν σε διπλωματικά διαβήματα, καταγγέλλοντας το Ισραήλ για αρπαγή κυριαρχικών τους δικαιωμάτων, με την Αίγυπτο να μένει εκτός παιχνιδιού, ενώ είναι αυτή που μπορεί να αποτελέσει τον ενεργειακό κόμβο της περιοχής (διοχετεύοντας αέριο που θα έχει υγροποιηθεί προς την Ευρώπη αλλά και την Ασία), με το ΑΚΕΛ στην Κύπρο να δηλώνει επίσημα ότι ο EastMed, «είναι ασύμφορος και άγνωστο εάν και πότε θα ολοκληρωθεί», να χαρακτηρίζει την υπογραφή της συμφωνίας του Ζαππείου «επικοινωνιακές φιέστες και τυμπανοκρουσίες για εσωτερική κατανάλωση» και να υποστηρίζει ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αποκλειστεί από την Ανατολική Μεσόγειο και γι’ αυτό η λύση περνάει μέσα από μια συμφωνία επίλυσης του Κυπριακού, με τους σημιτικούς και άλλους… opinion makers στην Ελλάδα να υποστηρίζουν το ίδιο (κάπως πιο συγκεκαλυμμένα), το κόστος του αγωγού πολλαπλασιάζεται (λόγω ρίσκου) και στα μάτια των μονοπωλίων καθίσταται εντελώς μη βιώσιμος.
• Υπάρχει και το παραμύθι της στήριξης του έργου από την ΕΕ, η οποία χρηματοδοτεί τη μελέτη. Οπως αποκάλυψε ο Τσαρλς Ελληνας, CEO της E-C Natural Hydrocarbons Company, πρώην πρόεδρος της Εταιρίας Υδρογονανθράκων Κύπρου και μέλος του Arlantic Counsil (του think tank ενώπιον του οποίου έδωσε ο Κούλης τους όρκους πίστης στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό), η ΕΕ διαθέτει ένα κονδύλι 5,2 δισ. ευρώ για μελέτες σε έργα κοινού ενδιαφέροντος, από το οποίο έδωσε 30 εκ. για τη μελέτη του EastMed. «Η ΕΕ επενδύει αυτά τα λεφτά σε έργα που έχουν μεγάλο ρίσκο για να πετύχουν που κανένας ιδιώτης δεν θα επενδύσει», λέει ο Ελληνας, ο οποίος προωθεί τη λύση της κατασκευής σταθμού υγροποίησης (LNG) στην Κύπρο, αδιαφορώντας για τα πολιτικά ζητήματα και προωθώντας τα καπιταλιστικά συμφέροντα που υπηρετεί (να σημειωθεί ότι ο Ελληνας ανεβάζει τα νούμερα, σε σχέση μ’ αυτά που παραθέσαμε παραπάνω, υποστηρίζοντας ότι το αέριο του EastMed δεν μπορεί να πουληθεί λιγότερο από 9 δολάρια το κυβικό πόδι!). Πέρα απ’ όσα λέει ο Ελληνας (αλλά και στελέχη του ενεργειακού τομέα στο Ισραήλ), το γεγονός είναι ότι η Κομισιόν χρηματοδότησε μόνο μια προμελέτη. Η μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας του αγωγού δεν έχει γίνει. Ούτε η τεχνική μελέτη για τη δυνατότητα κατασκευής του αγωγού. Καλό 2024 και βάλε…