Θεωρητική αγραμματοσύνη

«Πράγματι, καθυστερήσαμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες της μεσαίας τάξης, μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών». Το είπε ο Τσίπρας, σε συνέντευξή του στη συντηρητική γαλλική εφημερίδα «Le Figaro», επ' ευκαιρία του ταξιδιού του στο Παρίσι (όπου ξανασυναντήθηκε με το φίλο του τον… Ολαντρέου).

Το σχόλιό μας δεν αφορά την υποκριτική αυτοκριτική, που δεν την κάνουν για πρώτη φορά ο Τσίπρας και οι υπόλοιποι συριζαίοι, αλλά τον ορισμό της περιβόητης «μεσαίας τάξης». Η μεσαία τάξη είναι οι μισθωτοί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες! Κι ο άνθρωπος που λέει αυτή την παπαριά παριστάνει τον μαρξιστή. Πρόκειται περί ανθρώπου θεωρητικά αστοιχείωτου. Οχι μόνο από τη σκοπιά της μαρξιστικής επιστήμης, αλλά από τη σκοπιά των κοινωνικών επιστημών γενικά.

Οι τάξεις δε χωρίζονται με βάση τα εισοδήματα ούτε με βάση τη σχέση εργασίας, αλλά με βάση τη θέση τους στην παραγωγή. Οι μισθωτοί, για παράδειγμα, μπορεί να ανήκουν στην εργατική τάξη, μπορεί να ανήκουν και στα μισθωτά μικροαστικά στρώματα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορεί να ανήκουν στην αστική τάξη (αν μισθώνουν εργατική δύναμη, διαθέτουν μέσα παραγωγής και κάνουν διευρυμένη αναπαραγωγή), αλλά μπορεί να ανήκουν και στα μικροαστικά στρώματα.

Και βέβαια, οι εργάτες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν ανήκουν σε καμιά μεσαία τάξη, αλλά σε διαφορετικές τάξεις. Εργάτης είναι αυτός που δε διαθέτει μέσα παραγωγής, που ασκεί μόνο εκτελεστική και όχι διευθυντική εργασία και που ανταλλάσσει την εργασία του με μέσα συντήρησης. Πού να τα ξέρει, όμως, αυτά ο Τσίπρας; Μήπως άνοιξε ποτέ του το «Κεφάλαιο» του Μαρξ ή έστω κάποιο καλό εγχειρίδιο πολιτικής οικονομίας; Ο,τι διάβασε διαγωνίως από εδώ και από εκεί και ό,τι άκουσε επαναλαμβάνει. Και πάντοτε από αστικές πηγές