Οι διχοτομικές λύσεις για το Κυπριακό παραμένουν στο τραπέζι και προωθούνται στο παρασκήνιο

 

Ο Γκουτιέρες εξάγγειλε ότι θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις για νέα «άτυπη» πενταμερή σε 2-3 μήνες

Φαινομενικά άκαρπη υπήρξε η άτυπη πενταμερής Διάσκεψη για το Κυπριακό, που ολοκληρώθηκε στη Γενεύη στις 29 Απρίλη υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Ωστόσο η ίδια η πραγματοποίησή της σηματοδοτεί δυσοίωνες εξελίξεις. Κατοχυρώνει το «δικαίωμα» της Τουρκίας να θέτει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τη «λύση των δύο κρατών», νομιμοποιώντας συνομιλίες με περιεχόμενο αντίθετο ακόμα και στο πλαίσιο του ΣΑ του ΟΗΕ.

Επιπλέον αναδεικνύει την κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, που εγκυμονούν επικίνδυνες περιπέτειες για τους λαούς Ελλάδας, Κύπρου και Τουρκίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Διάσκεψη η Κυπριακή Δημοκρατία εκπροσωπούνταν υποβαθμισμένη στην ουσία σε Ελληνοκυπριακή κοινότητα. Την ίδια ώρα η Τουρκία αξιοποιεί τις διαπραγματεύσεις (και τις διμερείς ελληνοτουρκικές επαφές) για να ξεπεράσει αλώβητη το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και να διεκδικήσει αυξημένη χρηματοδότηση, εγγράφοντας υποθήκες και για την έμμεση τουρκική παρέμβαση στην ΕΕ, χωρίς καν την ένταξή της, αφού (η Άγκυρα) επιδιώκει ένα κυπριακό κράτος, υπό τον έλεγχό της, μέλος της ΕΕ, με δικαιώματα βέτο και ελεύθερης διακίνησης. Έτσι η Διάσκεψη γίνηκε στην Ευρώπη, για μια χώρα μέλος της Ευρώπης, αλλά χωρίς την Ευρώπη, αφού αποκλείστηκε η συμμετοχή της ακόμα και σαν παρατηρητής, ενισχύοντας το βρετανικό ρόλο, ιδιαίτερα μετά το Brexit.

Το περιεχόμενο των συνομιλιών καθορίστηκε από τη Βρετανικής έμπνευσης «δημιουργική ασάφεια», ώστε να συγχέεται η διχοτομική θέση για «δύο κράτη» με την παλινδρόμηση ανάμεσα στις επίσης καταστροφικές επιλογές της «πολιτικής» και «κυριαρ­χικής» ισότητας και του χαρακτήρα της χαλαρής και αποκεντρωμένης ομοσπονδίας (που υιοθετεί η Κυπριακή κυβέρνηση) ή συνομοσπονδίας (που προέβαλε η Τουρκία), που σε τελευταία ανάλυση αποτελούν το ίδιο επιχρυσωμένο νόμισμα με διπλωματική διατύπωση και καταλήγουν στη διχοτόμηση της Κύπρου και στη διαίρεση των Κυπρίων. Οι ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, που μεταδόθηκαν από την τουρκική υπηρεσία του BBC, για υποβολή πρότασης από τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών, Ράαμπ, στην άτυπη πενταμερή, που προβλέπει την εκ των προτέρων αμοιβαία αναγνώριση των δύο κρατών και η «Βόρεια Κύπρος», να θεωρείται επίσης μέρος της ΕΕ, αλλά να μην έχει διεθνή αναγνώριση, (να υπάρχει δηλαδή «μία διεθνής εκπροσώπηση»), συνάδουν με την πάγια πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» του Λονδίνου, που έτσι θέλει να διατηρήσει τα αποικιοκρατικά κεκτημένα στο νησί και να διεμβολίσει την ΕΕ.

ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία κρατώντας ίσες αποστάσεις έσπευσαν να καλέσουν όλες τις πλευρές να προσεγγίσουν τις συνομιλίες εποικοδομητικά και με επαρκή ρεαλισμό, ευελιξία, διάθεση για συμβιβασμό και δημιουργικότητα, παραβλέποντας την τουρκική κατοχή, ακόμα και τις πρόσφατες παραβιάσεις της κυπριακής κυριαρχίας στη θάλασσα και στα Βαρώσια.
Από την άλλη πλευρά, Ρωσία και Κίνα, ψαρεύοντας στα θολά νερά, προβάλλουν τη σταθερή υποστήριξή τους στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, πάντα μέσα από το Συμβούλιο Ασφαλείας, κεντρικό σημείο επαφής τους με το Κυπριακό.

«Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε ακόμα βρει αρκετό κοινό έδαφος για την επανάληψη των συνομιλιών, αλλά δεν εγκαταλείπω», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Γκουτιέρες, μετά το τέλος της ολομέλειας της άτυπης Διάσκεψης, σε μια προσπάθεια αποφυγής επίρριψης ευθυνών στην Τουρκία. Εξάγγειλε ότι θα συνεχισθούν οι διαβουλεύσεις για τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών, για να συγκαλέσει νέα άτυπη συνάντηση σε περίοδο 2-3 μηνών.

O Ν. Αναστασιάδης, μετά το πέρας της άτυπης Διάσκεψης, έκανε λόγο για επιτυχή διαχείριση από πλευράς του ΓΓ. του ΟΗΕ, αλλά και του ιδίου. Στην ίδια κατεύθυνση και η Αθήνα, όπου η κυβερνητική εκπρόσωπος, Πελώνη, επαναλάμβανε το ευχολόγιο για «Λύση που θα στηρίζεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για διζωνική – δικοινοτική ομοσπονδία, κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων και αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής», ενώ έκφρασε τη λύπη για τον αποκλεισμό της ΕΕ από τη Γενεύη.

Από την άλλη πλευρά ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Τσαβούσογλου, επέμεινε ότι «Μια νέα διαδικασία δεν θα πρέπει να είναι μεταξύ δύο κοινοτήτων αλλά δύο κρατών», ενώ αποδίδοντας χαρακτηριστικά ακαμψίας σχολίασε ότι «Η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν έφερε καμία νέα πρόταση στις συνομιλίες για το Κυπριακό στη Γενεύη και επανέλαβε την παλιά της ρητορική σαν χαλασμένος δίσκος». Ο Ερντογάν σχολιάζοντας τη συνέχιση των διαδικασιών σημείωσε: «Δεν εμπιστεύομαι ή δεν πιστεύω τους Ελληνοκύπριους. Ποτέ δεν έχουν ενεργήσει τίμια …Τώρα έχει πάει πίσω για 2-3 μήνες, αλλά ξανά, δεν πιστεύω ότι θα επιτευχθεί κάποιο αποτέλεσμα, επειδή δεν είναι τίμιοι».

Από την πλευρά του, ο κατοχικός ηγέτης, Τατάρ, ευχαρίστησε τον Γκουτιέρες για τη σημαντική ευκαιρία να παρουσιάσει «το όραμά του για μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο με βάση τις τρέχουσες πραγματικότητες στο νησί». Επανέλαβε πως «θα παρακαθίσουμε σε συνομιλίες εάν η κυριαρχία μας γίνει αποδεκτή». Είπε ότι έγραψε ιστορία και πρώτη φορά η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε εγγράφως στα Ηνωμένα Έθνη πρόταση για δύο κράτη, την οποία η διεθνής κοινότητα ήδη συζητεί, προσθέτοντας πως οι παράμετροι του ΟΗΕ για το Κυπριακό είναι ξεπερασμένες.

Σ’ αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη για την Κύπρο περίοδο έφυγε από τη ζωή ο Βάσος Λυσσαρίδης, εμβληματική φυσιογνωμία του δημοκρατικού κινήματος, που άφησε πατριωτικά το αποτύπωμά του σε όλες τις πτυχές της ιστορίας και ζωής του τόπου του. Ιδρυτής (1969) του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ε.Δ.Ε.Κ., υπήρξε Πρόεδρός του μέχρι το 2001. Στάθηκε ενάντια στις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, ανέπτυξε πλούσια αντιφασιστική δράση ενάντια στο πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή και αντιτάχθηκε σθεναρά στο σχέδιο Ανάν.