Pacta sunt servanda

Θα λέγαμε «εμπρός στο δρόμο που χάραξε ο Μπαρουφάκης», αν ο Τσακαλώτος δεν είχε δώσει ήδη άφθονα δείγματα γραφής ότι αντιλαμβάνεται πώς παίζεται το παιχνίδι. Ο Μπαρουφάκης έκανε περιοδείες σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, συναντούσε βαριεστημένους υπουργούς που φανερά έκαναν αγγαρεία στις συναντήσεις τους, έβγαζε λογύδρια στις κάμερες και μετά πήγαινε στο Eurogroup όπου αυτός μεν τους έπρηζε, κάνοντάς τους διαλέξεις για τις… οικονομικές προοπτικές της Ευρωζώνης, αυτοί δε τον έκαναν με τα κρεμμυδάκια, στέλνοντάς του το ένα τελεσίγραφο μετά το άλλο.
 

Ο Τσακαλώτος έκανε το ταξίδι σε Ρώμη, Λισαβόνα, Παρίσι, Ελσίνκι, Αμστερνταμ και Βερολίνο, όχι για να «ζαλίσει» τους ομολόγους του με θεωρίες, αλλά για να «κόψει κλίμα», ώστε γυρίζοντας στην Αθήνα να συνδιαμορφώσει με τον Τσίπρα και την υπόλοιπη ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ την τακτική με την οποία θα κινηθούν τους επόμενους μήνες. Το ταξίδι, μάλιστα, έγινε επιτακτικό από τότε που ο Ντεϊσελμπλούμ είπε σε ολλανδούς δημοσιογράφους (για να τ' ακούσει όλος ο κόσμος), ότι η πρώτη αξιολόγηση του ελληνικού «προγράμματος» θα πάρει μήνες για να κλείσει.

Από τότε που ανέλαβε, αρχικά επικεφαλής των διαπραγματευτών και στη συνέχεια υπουργός Οικονομικών, ο Τσακαλώτος δεν έχει πάρει ούτε ένα τελεσίγραφο. Η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ παράτησε το θέατρο της «σκληρής διαπραγμάτευσης» και φροντίζει να λέει το «ναι σε όλα» πριν τα πράγματα φτάσουν σε οριακό σημείο. Χωρίς δραματοποιήσεις ούτε καν για εσωτερική κατανάλωση. Ο Τσακαλώτος αποδείχτηκε κατάλληλος γι' αυτή τη φάση και τα καθήκοντά του περιλαμβάνουν και τη διερεύνηση της θέλησης των ιμπεριαλιστών δανειστών, πριν καθήσει να συζητήσει με τους εκπροσώπους τους (τρόικα).

Γι' αυτό και δεν είναι τυχαία η επιλογή των πρωτευουσών που περιέλαβε η περιοδεία Τσακαλώτου. Αν εξαιρέσουμε τη Λισαβόνα, όπου το ταξίδι έγινε χάριν εθιμοτυπίας (υπάρχει «αριστερή» κυβέρνηση, αν θυμόσαστε), οι άλλοι σταθμοί περιέλαβαν τους βασικούς συμμάχους της Γερμανίας (Ολλανδία-Φινλανδία) και τις χώρες που μπορούν να παίξουν κάποιον εξισορροπητικό ρόλο (Γαλλία-Ιταλία). Και βέβαια, τελευταίος σταθμός της περιοδείας ήταν το Βερολίνο, όπου παίρνονται οι αποφάσεις.

Οι «ενημερώσεις» που διένειμε το υπουργείο Οικονομικών, είτε με δελτία Τύπου είτε με non paper («άτυπες ενημερώσεις») δεν προσφέρονται, βέβαια, για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Σύμφωνα μ' αυτά τα χαρτιά, όλα τέλεια τα βρήκε ο Τσακαλώτος και απ' όλους εισέπραξε μόνο συγχαρητήρια. Αλλά, ακόμα κι αν μείνουμε μόνο στο επίπεδο των συμβολισμών, θα διαπιστώσουμε ότι ο Ντεϊσελμπλούμ δεν έκανε κοινές δηλώσεις με τον Τσακαλώτο. Ούτε προχώρησε σε καμιά διόρθωση της δήλωσής του για «μήνες». Ούτε ο Τσακαλώτος έκανε δηλώσεις. Διένειμε απλώς ένα non paper, στο οποίο έγραψε ότι «ο κ. Ντάισελμπλουμ διευκρίνισε ότι οι “μήνες'' που είχε αναφέρει ότι χρειάζονται για την πρώτη αξιολόγηση αφορούσαν και το χρέος μαζί». Δηλαδή, η υποτιθέμενη διόρθωση έγινε από την ελληνική πλευρά και με διαρροή, για να έχει μόνο προπαγανδιστική αξία στην Ελλάδα.

Και ο Σόιμπλε δεν έκανε κοινές δηλώσεις με τον Τσακαλώτο (εν αντιθέσει με τον Σαπέν). Εβαλε, όμως, την εκπρόσωπό του να διευκρινίσει για μια ακόμη φορά τις γερμανικές θέσεις, που συμπυκνώνονται στο περιβόητο pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται), το οποίο είχε γίνει της μόδας από τους ιμπεριαλιστές δανειστές την περίοδο που ο Μπαρουφάκης παρίστανε το σκληρό διαπραγματευτή. Και ποιος είναι αρμόδιος να διαπιστώσει αν οι συμφωνίες τηρούνται; Η τρόικα φυσικά. Συζήτηση σε πολιτικό επίπεδο (στο Eurogroup ή οποιοδήποτε άλλο πολιτικό επίπεδο) δεν μπορεί να γίνει αν προηγουμένως δεν υπάρξει συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα. Οπως είπε η εκπρόσωπός του, ο Σόιμπλε επανέλαβε στον Τσακαλώτο ότι πρέπει να εφαρμοστούν όλα όσα έχουν συμφωνηθεί και να γίνουν τα προβλεπόμενα βήματα «το ένα μετά το άλλο». Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο Ασφαλιστικό, που το χαρακτήρισε «κομβικό σημείο της πρώτης αξιολόγησης», για να συμπληρώσει ότι «οι θεσμοί αυτή τη στιγμή εξετάζουν λεπτομερώς τις ελληνικές προτάσεις».

Ο Τσακαλώτος εμφανίστηκε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σαν καλός μαθητής. «Πιστεύω λοιπόν πως η Ελλάδα έχει κάνει πολλά για να ανακτήσει την αξιοπιστία της και αυτό μου δίνει  τη βεβαιότητα ότι μπορούμε να συζητήσουμε με τους εταίρους μας σε διαφορετική βάση» είπε στο Παρίσι, στις κοινές δηλώσεις με τον Σαπέν. Προς το παρόν, όμως, η μόνη με την οποία μπορεί να συζητήσει είναι η τρόικα. Και η τρόικα δεν έχει κανένα λόγο να βιάζεται. Η επόμενη δόση είναι τον Ιούνη και οι ρυθμίσεις για το χρέος αφορούν την περίοδο μετά το 2020. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν έχει λόγο να βιάζεται η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου ή αν θα αφήσει την προοπτική της προπαγάνδας «εμείς ρυθμίσαμε το χρέος» για ευθετότερο χρόνο, ώστε στο μεταξύ να μπορέσει να δραματοποιήσει το κλίμα για το Ασφαλιστικό. Ηδη ο «εχθρός», το ΔΝΤ, άρχισε να επιδεικνύεται και πάλι στον ελληνικό λαό. Κάθε παραμύθι θέλει το δράκο του.