Η πλήρης απελευθέρωση του εργατικού ωραρίου

 

Είναι γνωστό ότι η πανδημία άλλαξε τα δεδομένα της εργασίας: από τη μία μέρα στην άλλη η τηλεργασία επιβλήθηκε σε πολλούς τομείς, συγκεκριμένοι κλάδοι γνώρισαν πρωτόγνωρες συνθήκες εντατικοποίησης της εργασίας τους (μεταφορές, logistics κτλ.), ενώ ένα τεράστιο τμήμα του πληθυσμού καταδικάστηκε στην ανεργία. Μέσα σ’ αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, έρχεται να ψηφιστεί το Νομοσχέδιο Βρούτση-Χατζηδάκη, σε μια προσπάθεια να κατοχυρώσει η κυβέρνηση τις δυσμενείς εργασιακές συνθήκες για τους εργαζόμενους και να θεσμοθετήσει ένα νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο ο κάθε εργοδότης θα έχει, ουσιαστικά, απόλυτη εξουσία στη ρύθμιση του ωραρίου εργασίας του εργαζόμενου

Ο ίδιος ο Υπουργός Εργασίας δηλώνει ότι «οδεύουμε προς ριζικό εκσυγχρονισμό της εργασιακής νομοθεσίας», ακολουθώντας τα πρότυπα των “προηγμένων” ευρωπαϊκών κρατών. Υποστηρίζει ότι οι νέες συνθήκες, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί μετά την οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών, αλλά και την τωρινή υγειονομική κρίση, επιβάλλουν αλλαγές και, φυσικά, απόλυτη ευελιξία από πλευράς εργαζομένων (sic).

Η ευελιξία έρχεται πρωτίστως στο ωράριο εργασίας. Η κυβέρνηση με 4 απλά βήματα θα καταργήσει στην πράξη την 5ημερη-8ωρη εργασία:

1.Παύουν να πληρώνονται οι υπερωρίες και οι επιπλέον ώρες εργασίας μεταφράζονται σε ρεπό. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ώρα που ξεπερνά το προκαθορισμένο ωράριο δεν θα αμείβεται όπως προβλέπεται σήμερα από τον νόμο (προσαύξηση στο ωρομίσθιο κατά 20% για την ένατη ώρα και 40% από τη δέκατη και μετά), αλλά θα συμψηφίζεται με άδεια, ρεπό ή μειωμένο ωράριο σε επόμενο διάστημα. Με απλά λόγια, αν προκύψει φόρτος εργασίας, ο υπάλληλος είναι υποχρεωμένος να μείνει όσο χρειαστεί με αντάλλαγμα λιγότερη δουλειά ή άδεια κάποια άλλη μέρα. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι χωρίς προγραμματισμό και πιθανότατα χωρίς προειδοποίηση ο εργαζόμενος θα καλείται να εργαστεί πάνω από 8 ώρες τη μία μέρα και λιγότερες την άλλη, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης.

2.Η εργασία επεκτείνεται και τα Σαββατοκύριακα. Ενώ αυτό ίσχυε ήδη για κάποιους κλάδους (π.χ. εστίαση, λιανικό εμπόριο), φαίνεται ότι με τον νέο νόμο θα γενικευθεί η εφαρμογή του, κάτι που έρχεται σε πλήρη συμφωνία με τις νέου τύπου υπερωρίες, όπως περιγράφονται παραπάνω. Όλα αυτά προϋποθέτουν ότι ο εργαζόμενος είναι διαθέσιμος να εργαστεί όποτε τον καλέσουν και για όσο χρειαστεί με τη δυνατότητα διήμερης ανάπαυσης εντός της εβδομάδας, πράγμα που σημαίνει αυτομάτως την κατάργηση της 5ήμερης εβδομαδιαίας εργασίας.

3.Το επιτρεπόμενο όριο της υπερωριακής εργασίας εκτινάσσεται στις 150 ώρες ετησίως για όλους τους κλάδους, ενώ το νόμιμο όριο σήμερα είναι στις 96 ώρες για τη βιομηχανία και στις 120 ώρες για τις υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει ότι η εργάσιμη εβδομάδα μπορεί να γίνει «λάστιχο» με ωράριο διάρκειας 30-50 ωρών με συνδυασμό 6ωρης και 12ωρης απασχόλησης.

4.Κατοχυρώνονται οι ατομικές συμβάσεις εργασίας για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, καθώς όλα τα παραπάνω θα γίνονται με ατομική συνεννόηση του εργαζομένου με τον εργοδότη. Στην πραγματικότητα, ο εργαζόμενος χάνει το δικαίωμα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και πηγαίνει μόνος του, με δυσμενέστερους όρους, να διαπραγματευθεί το ωράριο και τον μισθό του με τον επιχειρηματία.

Οι παραπάνω προαναγγελθείσες διατάξεις του νομοσχεδίου σημαίνουν ότι το κράτος θα δώσει το ελεύθερο στην εργοδοσία να κανονίζει το ωράριο των εργαζομένων κατά πώς τη βολεύει, να τους καλεί και να τους παύει ανά πάσα στιγμή, νόμιμα και χωρίς εξηγήσεις, να τους οδηγεί στην εντατικοποίηση, να καταπατά το δικαίωμά τους στην ανάπαυση, να δημιουργεί συνθήκες που επιβαρύνουν τη σωματική και ψυχική υγεία τους και απορρυθμίζουν την οικογενειακή και προσωπική κοινωνική ζωή.

Ένα τέτοιο νομοσχέδιο, αν ψηφιστεί, θα ανοίξει το δρόμο για την εξαντλητική εργασιακή εκμετάλλευση στους χώρους δουλειάς και ταυτόχρονα για την αφαίρεση του δικαιώματος των εργαζομένων να ελέγχουν τον ελεύθερο-μη εργασιακό χρόνο τους.