Ιμπεριαλιστική προπαγάνδα και Χόλιγουντ Με αφορμή τα φετινά βραβεία SAG

 

Ο κινηματογράφος από καταβολής του σχεδόν, δεδομένης της ευρύτατης μαζικής του απήχησης, χρησιμοποιείται συστηματικά σαν εργαλείο προπαγάνδας• πρόκειται για το πλέον πρόσφορο προπαγανδιστικό μέσο μετά τον τύπο και την τηλεόραση.

Κάθε άλλο παρά άξιο απορίας είναι λοιπόν το γεγονός πως η χολιγουντιανή κινηματογραφική βιομηχανία επικεντρώνεται τακτικότατα στην αναπαραγωγή και υπεράσπιση του ιμπεριαλιστικού μοντέλου σε πλείστες παραλλαγές, και στο ίδιο ακριβώς πνεύμα, συντηρεί και αναπαράγει την ψυχροπολεμική επιχειρηματολογία. Για τη μέγιστη δε απόδοση επιστρατεύονται αστέρες όλων των κατηγοριών σε ποικίλους ρόλους. «Θεέ μου φύλαγε τον Ρίτσαρντ Νίξον», είχε αναφωνήσει – υπερήλικας πια – ο Τζων Φορντ στη διάρκεια απονομής Όσκαρ για το σύνολο του έργου του.

Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο Ντούγκαλ Μακ Ντό­ναλντ, συντάκτης του καναδικού Marxist – Leninist weekly, από την «Κόκκινη Απειλή» του 1949, ως το «Περιπέτειες του Τεντέν» του Σπίλμπεργκ, και κάποια πιο πρόσφατα… αριστουργήματα της έβδομης τέχνης, όπως το περσινό, ψυχροπολεμικής έμπνευσης “Black Widow” (2021) που έσπασε τα ταμεία (με πάνω από 400 εκατ. δολάρια εισπράξεις ως τα τέλη του 2021), όπου περιγράφονται όλα τα μαρτυρικά βασανιστήρια που είχε υποστεί η ηρωίδα, προκειμένου να καταστεί πειθήνια πράκτορας των σοβιετικών, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως η χολιγουντιανή προπαγάνδα δεν έχει μέτρο, ούτε όρια.
Ο Σπίλμπεργκ εύρισκε πάντα τρόπο, καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, να περνάει τα δέοντα πολιτικά μηνύματα στις ταινίες του• στον τελευταίο μάλιστα Ιντιάνα Τζόοουνς (2008), είκοσι χρόνια μετά την επίσημη εκπνοή του λεγόμενου ψυχρού πολέμου, οι κακοί εξακολουθούν να είναι Ρώσοι, με προφίλ, ευνόητα, Σοβιετικών στρατιωτικών.

Καθόλου τυχαία δε, επέλεξε ως ήρωα της πρώτης κόμικ ταινίας του τον ήρωα του Ζωρζ Ρεμύ, ή αλλιώς Ερζέ, γνωστό για το εθνικοσοσιαλιστικό του παρελθόν. Ο Λεόν Ντεγκρέλ, ιδρυτής του Βέλγικου φασιστικού κόμματος και ηγέτης των αντίστοιχων Ες Ες, είχε σπεύσει να δηλώσει: «Ο Τεντέν είμαι εγώ». Ο Σπίλμπεργκ μετέτρεψε άλλωστε τον Ρώσο συλλέκτη μοντέλων καραβιών, τον Ιβάν Ιβάνοβιτς Σακχαρίν, στον διαβολικό κακό της ταινίας. (Ιβάν Ιβάνοβιτς είναι το όνομα που χρησιμοποιείται κατά κόρον στη μυθοπλασία ως τυπικό του “διαβολικού Ρώσου”).

Η γνωστή υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αντζελίνα Τζολί, σταρ πρώτου μεγέθους του Χόλιγουντ και πρέσβης καλής θελήσεως του ΟΗΕ, στην ταινία της με θέμα τον πόλεμο της Βοσνίας (1992-1995) – που αποτελεί και το σκηνοθετικό ντεμπούτο της, φωτογράφισε τους Σέρβους ως αμετανόητους δολοφόνους και βιαστές, καθαγιάζοντας παράλληλα τους λοιπούς εμπλεκόμενους και δικαιώνοντας στο τέλος της ημέρας την Αμερικανο-Νατοϊκή εισβολή ως αναγκαία «ανθρωπιστική επέμβαση».
Βασικός σύμβουλός της κατά τη διάρκεια συγγραφής του σεναρίου της ταινίας, υπήρξε ο γνωστός και μη εξαιρετέος Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, που επί 48 συναπτά έτη σχεδίαζε επιτελικά τις αμερικάνικες εισβολές: Βιετνάμ, Ανατολικό Τιμόρ, Βαλκάνια, Κονγκό, Ιράκ, Αφγανιστάν, Πακιστάν. Έτερος σύμβουλος της Τζολί, ο στρατηγός Γουέσλι Κλαρκ, που ηγήθηκε της στρατηγικής του αμερικάνικου υπουργείου Άμυνας στη διάρκεια του πολέμου της Βοσνίας.

Από το 2007 άλλωστε η Τζολί είναι μέλος του αμερικάνικου συμβουλίου Εξωτερικών υποθέσεων, από τα βασικά κέντρα επεξεργασίας της αμερικάνικης ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Μέλη του λαμπρού αυτού οργάνου είναι κατά κανόνα πολιτικοί (μεταξύ των οποίων και ο Μπιλ Κλίντον), υπουργοί, τραπεζίτες, πρώην πράκτορες της CIA και μεγαλοϊδιοκτήτες των μίντια.
Στο απόγειο της «ανθρωπιστικής» της δραστηριότητας, η Τζολί ταξίδεψε ως τη Λιβύη, προκειμένου να παινέσει την αφοσίωση των Αμερικανο-Νατοϊκών στην «υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», όπως και να επικαλεστεί στη συνέχεια την αναγκαιότητα στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία: «Πιστεύω ότι η Συρία έχει φτάσει δυστυχώς σε κείνο το σημείο, όπου μιας κάποιας μορφής επέμβαση είναι απολύτως αναγκαία… Οφείλουμε τη δεδομένη χρονική στιγμή, να σταματήσουμε τη σφαγή των πολιτών».

Το πεντακάθαρο και ακλόνητο επιμύθιο: Κάθε αμερικανική εισβολή εξυπηρετεί αυταπόδεικτα το δίκαιο, την ελευθερία και την ευημερία των λαών. Και για να ’ρθουμε στα φετινά βραβεία SAG (Screen Actors Guild Awards), τα βραβεία που απονέμει η Ένωση των αμερικανών ηθοποιών σε ετήσια βάση, δεν είναι βέβαια προς έκπληξη, ότι τα γεγονότα της Ουκρανίας θ’ αποτελούσαν καλή αφορμή για πύρινα λογύδρια, και όχι μόνο: Ο Μάικλ Ντάγκλας εμφανίστηκε με κονκάρδα της Ουκρανίας στο πέτο, και ο γνωστός για τις εν γένει προοδευτικές του απόψεις, Μάικλ Κίτον, πέρασε από τη στηλίτευση των κοινωνικών ανισοτήτων στην εξύμνηση του Ζελένσκι, ο οποίος «αξίζει πολλά εύσημα, γιατί δίνει τη μεγάλη μάχη!» Για να συμπληρώσει λίγο αργότερα ο Σκωτσέζος Μπράιαν Κοξ: «Ο πρόεδρος Ζελένσκι, που έχει τεθεί επικεφαλής του αγώνα των Ουκρανών, υπήρξε ένας λαμπρός κωμικός, ένας από μας!» Θεώρησε ωστόσο ακόμα μεγαλύτερο καθήκον του, να μιλήσει για τους συναδέλφους του «ηθοποιούς, κωμικούς, συγγραφείς, κριτικούς στη Ρωσία, στους οποίους έχει απαγορευτεί να πουν το παραμικρό για την Ουκρανία, καθώς τελούν υπό την απειλή της κατηγορίας για εσχάτη προδοσία!».
Περαιτέρω συμπεράσματα περισσεύουν…