H Mενδώνη κάνει έξωση στο Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων

 

Σαν τον κλέφτη, το απόγευμα της Παρασκευής 11 Αυγούστου, για να έχουν κλείσει ύλη οι εφημερίδες και τα ραδιοτηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και να μεσολαβήσει ένα τετραήμερο αργιών για τον δεκαπενταύγουστο, η Μενδώνη εξέδωσε απόφαση έξωσης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων από το κτίριο που του έχει παραχωρηθεί εδώ και 41 χρόνια!

Ο δρόμος είχε στρωθεί μετά από το δημοσίευμα του Παπαχρήστου στα «Νέα» και το ιταμό έγγραφο με το οποίο η Μενδώνη ζήτησε «εξηγήσεις» από τον ΣΕΑ για εκδήλωση που φιλοξενήθηκε στον κήπο του κτιρίου με θέμα το έγκλημα στην Πύλο. Η απόφαση είχε παρθεί και απλώς βλέπαμε τη μεθόδευση.

Το θέμα δεν είναι νομικό. Είναι ξεκάθαρα πολιτικό, όπως γράψαμε από την πρώτη στιγμή. Η Μενδώνη έχει «θέματα» με τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, που έχει βρεθεί πολλές φορές «απέναντι» στην κυβερνητική πολιτική. Ενδεχομένως να μην έφτανε στην έξωση, αν το θέμα της συγκεκριμένης εκδήλωσης δεν ήταν επίσης «απέναντι» στην κυβερνητική πολιτική. Τη Μενδώνη και τους ομοίους της δεν τους πείραξε το ότι γίνονται εκδηλώσεις στον κήπο του κτιρίου των αρχαιολόγων (τόσες εκδηλώσεις έχουν γίνει!), αλλά το ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση αφορούσε το έγκλημα της Πύλου. Της ξεφεύγει και το λέει στην απόφασή της.

Πρόκειται για μια προκλητική εκδήλωση κρατικού αυταρχισμού και κατασταλτικού πνεύματος, μέσω της οποίας επιδιώκεται να σταλεί ένα τρομοκρατικό μήνυμα ευρύτερα στην κοινωνία. Ηδη αναπτύσσεται ένα ευρύ κίνημα καταγγελίας της συγκεκριμένης απόφασης, με στόχο να την ακυρώσει. Παραθέτουμε την ανακοίνωση με την οποία το ΔΣ του ΣΕΑ απάντησε στη Μενδώνη.

 

Την Παρασκευή 11 Αυγούστου 2023 στις 3 το μεσημέρι η Υπουργός Πολιτισμού εξέδωσε Απόφαση με θέμα «Ανάκληση παραχώρησης χρήσης ακινήτου επί της οδού Ερμού 134 – 136, ιδιοκτησίας  του Ελληνικού Δημοσίου/Υπουργείου Πολιτισμού, στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων» και μας ανακοίνωσε ότι ως τις 9 Οκτωβρίου 2023 οφείλουμε να εκκενώσουμε το κτίριο που επί 41 χρόνια, με απόφαση της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, στεγάζει τις δράσεις του Συλλόγου και ουδέποτε αμφισβητήθηκε από καμία κυβέρνηση ως τις 11/8/2023.

Το έωλο νομικό σκέλος της Απόφασης θα αναλυθεί σε επικείμενή μας τοποθέτηση και στις νομικές ενέργειες του ΣΕΑ που θα ακολουθήσουν.

Η ουσία όμως είναι αλλού: είναι σαφές ότι τα «επιχειρήματα» που επικαλείται η Υπουργός στην απόφασή της είναι απολύτως προσχηματικά, καθώς κατ’ ουσίαν επιχειρεί να επιβάλει λογοκρισία στο συνδικαλιστικό και επιστημονικό όργανο των αρχαιολόγων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, υποδεικνύοντάς του ποιες δράσεις είναι «συμβατές» με την πολιτική ατζέντα της κυβέρνησης και ποιες όχι. Σύμφωνα με το σκεπτικό που αναγράφεται στην Υπουργική Απόφαση, οι δράσεις ενός σωματείου επιστημόνων οφείλουν να έχουν την έγκριση της κυβέρνησης για να πραγματοποιηθούν. Αυτό είναι μια πράξη που καταφέρεται ευθέως ενάντια στην ελευθερία έκφρασης και λόγου, την ελευθερία του συνδικαλισμού και οφείλει να προβληματίσει κάθε δημοκράτη πολίτη.

Στη δημοκρατία, οι θέσεις ενός συνδικαλιστικού και επιστημονικού φορέα είναι θεμιτό και αναμενόμενο να μην ταυτίζονται πάντα με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η εκάστοτε πολιτική ηγεσία δικαιούται να παρεμβαίνει με αυτόν τον τρόπο και να χρησιμοποιεί τη δύναμη που έχει εναντίον ενός ιστορικού σωματείου, επειδή δεν συμφωνεί με τις απόψεις που αυτό εκφράζει, ή ακόμη χειρότερα, με το περιεχόμενο μιας εκδήλωσης.

Το Υπουργείο Πολιτισμού επιδεικνύει ιδιαίτερο αυταρχισμό με σκοπό να πλήξει την δράση του Συλλόγου και των Ελλήνων αρχαιολόγων υπέρ της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, τις κινητοποιήσεις ενάντια στην καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου στο Μετρό Θεσσαλονίκης, την αποκάλυψη της κατάπτυστης Συμφωνίας για τη Συλλογή Στερν, την θαρραλέα στάση του Συλλόγου στο θέμα της Μυκόνου που υπήρξε καθοριστική για το κίνημα που τώρα αναπτύσσεται για ελεύθερες παραλίες. Επιδεικνύει αυταρχισμό απέναντι στον αταλάντευτο αγώνα ενάντια στην έμμεση ιδιοποίηση των πέντε μεγάλων Μουσείων με την μετατροπή τους σε ΝΠΔΔ με διορισμένες από την Υπουργό διοικήσεις, την εν γένει στάση συμπαράστασης στους αγώνες των ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού, για την κοινωνική δράση του Συλλόγου και το ομόφωνο ψήφισμα της Γενικής του Συνέλευσης για το ναυάγιο της Πύλου.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το ναυάγιο της Πύλου απεκδύεται από κάθε ανθρώπινη διάσταση στην Υπουργική Απόφαση, όπου ο αδόκητος πνιγμός εκατοντάδων ανθρώπων, μεταξύ αυτών γυναικών και παιδιών, που συγκλόνισε την διεθνή κοινή γνώμη και βρίσκεται υπό διερεύνηση από Διεθνείς Οργανισμούς, αναφέρεται ως «πρόσφατο πραγματικό περιστατικό, το οποίο είχε λάβει πολιτικές διαστάσεις».

Άραγε, έχουν ήδη αποφασίσει την παραχώρηση του κτηρίου σε άλλον, «ημέτερο», χρήστη;

Οι αρχαιολόγοι και οι συναφείς επιστημονικές ειδικότητες του Υπουργείου Πολιτισμού στεκόμαστε ενωμένοι και απέναντι σε αυτή την επίθεση. 

Οι πέντε παρατάξεις του Διοικητικού Συμβουλίου, που ομόφωνα εκδίδουν αυτή την ανακοίνωση, επισημαίνουν ότι το κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ήταν και είναι ανοιχτό σε κάθε δημοκρατική αντίληψη, σε κάθε δράση που προάγει τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό.

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θα συνεχίσει να επιδιώκει, με κάθε τρόπο, τον διάλογο με την κοινωνία: η αρχαιολογία, όπως εμείς την ασκούμε, είναι μια επιστήμη των ανθρώπινων κοινωνιών, του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.  

Δεν θα υποκύψουμε σε καμία λογοκρισία.

Καλούμε τα σωματεία του ΥΠΠΟ, την ΠΟΕ ΥΠΠΟ και την ΑΔΕΔΥ, που επίσης χρησιμοποιούν κτίρια παραχωρημένα από το ΥΠΠΟ, να σταθούν στο πλευρό μας. Καλούμε όλα τα σωματεία και τα κόμματα της Βουλής να πάρουν θέση για την επίθεση στην ελευθερία του συνδικαλισμού. Καλούμε όλους τους πολίτες και τους φορείς που έχουν φιλοξενηθεί στον χώρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, όλους τους πολίτες και τους φορείς με τους οποίους έχουμε παλέψει μαζί, να συμπαρασταθούν στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητώντας την ανάκληση της απόφασης, με ψηφίσματα, κείμενα υπογραφών και με συμμετοχή στις εκδηλώσεις συμπαράστασης που θα ανακοινώσει ο ΣΕΑ, εν όψει και της προσφυγής στα αρμόδια δικαστήρια για την ακύρωση της απαράδεκτης απόφασης.

Το ΔΣ του ΣΕΑ