«Καθαρίζουν» τη βιτρίνα

Ενας από τους τακτικούς δικαστές στην πρώτη δίκη της 17Ν, κάθε φορά που γινόταν λόγος για τον ταξικό χαρακτήρα της αστικής Δικαιοσύνης, εξανίστατο και έλεγε με καμάρι ότι αυτός, ως ανακριτής, ήταν που ζήτησε την παραπομπή των Τσάτσων. Εάν ο συνομιλητής του του υπενθύμιζε ποια ήταν η τελική κατάληξη αυτής της υπόθεσης, ή πάθαινε αφωνία ή έλεγε πως δεν έφταιγε αυτός. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι με την υπόθεση των Τσάτσων έγινε τεράστιος ντόρος, αλλά κανένας τους δεν κάθισε καν στο σκαμνί.

Θυμηθήκαμε αυτή την ιστορία (υπάρχουν και άλλες ανάλογες), καθώς τις τελευταίες μέρες βλέπουμε να εκτυλίσσεται το γαϊτανάκι των δικαστικών διώξεων, των συλλήψεων και των προδικαστικών διευθετήσεων για το σκάνδαλο του ΤΤ. Είμαστε ακόμη στην… πολύ αρχή. Μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάκριση και πολύ περισσότερο μέχρι να κλείσει δικαστικά η υπόθεση, θα γίνουν πολλά ακόμη. Η πλειοψηφία απ’ αυτούς που σήμερα υποδεικνύονται ως ένοχοι μεγάλης απάτης δε θα καθήσει καν στο εδώλιο. Κι αν καθήσει, οι περισσότεροι θα αθωωθούν. Πόσος καιρός πέρασε από την αθώωση όσων (λίγων) κατηγορήθηκαν για το σκάνδαλο του Χρηματιστήριου, για ν’ αναρωτιόμαστε αν θα γίνει το ίδιο και στην περίπτωση του ΤΤ;

Η μη προφυλάκιση κανενός από τους υποδεικνυόμενους ως πρωταγωνιστές του σκανδάλου, μέχρι στιγμής, και κυρίως του Κοντομηνά, με την περίπτωση του οποίου παίχτηκε ένα μικρό θρίλερ, δείχνει ότι οι νουθεσίες της πολιτικής εξουσίας προς τους δικαστικούς έπιασαν τόπο. Η φιλολογία περί «κράτους δικαστών», που δήθεν κάποιοι δικαστικοί ονειρεύονται, έπαιξε το ρόλο τους. Μαζεύτηκαν και άραξαν στα κιλά τους, αν υποθέσουμε ότι όντως κάποιοι δικαστές ήθελαν ν’ ανοίξουν τη βεντάλια.
Πάντοτε υπάρχουν αντιθέσεις ανάμεσα στους διάφορους πόλους εξουσίας του συστήματος. Πάντοτε η δικαστική εξουσία, που δεν βρίσκεται στην κορυφή αλλά στη βάση του συστήματος εξουσίας, προσπαθεί να διαστείλει τα εξαιρετικά στενά όρια της σχετικής της αυτονομίας, εκμεταλλευόμενη τις περιόδους πολιτικής κρίσης, κατά τις οποίες το πολιτικό προσωπικό απαξιώνεται κοινωνικά. Δεν νομίζουμε, όμως, ότι βρισκόμαστε σε μια τέτοια φάση. Γι’ αυτό και έπεσαν έγκαιρα οι προειδοποιήσεις (στο κόλπο και ο Παπούλιας) και οι δικαστές με μια αριστοτεχνική ισορροπία αποφάσισαν να μη στείλουν στον Κορυδαλλό ένα από τα γκεσέμια της κεφαλαιοκρατίας, τον Δ. Κοντομηνά.

Τι ακριβώς συνέβη με το ΤΤ; Αυτό που περιγράφει το εισαγγελικό πόρισμα. Βρήκαν μια κρατική τράπεζα και την ξεπουπούλιασαν. Τα golden boys που διόρισαν οι κυβερνήσεις (Φιλιππίδης και σία) μοίραζαν αβέρτα δάνεια, τα οποία όχι μόνο δεν αποπληρώθηκαν, αλλά δεν έγιναν καν επενδύσεις. Ακολούθησαν κάτι «μυστήριες» εξωχώριες διαδρομές και τα ίχνη τους χάθηκαν.

Ελα, όμως, που ο Κοντομηνάς έχει στα χέρια του διαιτητική απόφαση που λέει ότι το ΤΤ του χρωστάει ως αποζημίωση για μια μπίζνα που χάλασε το πενταπλάσιο απ’ όσο πήρε ως δάνειο; Προς το παρόν η πλευρά Κοντομηνά δεν πούλησε μαγκιά, γιατί ήθελε ν’ αποφύγει την προφυλάκιση. Τώρα που το πέτυχε, θ’ αρχίσει σιγά-σιγά να περνά στην αντεπίθεση, ζητώντας… και το βόδι. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς τρέχει με τον Γριβέα, όμως αυτός φαίνεται να είναι το λαμόγιο που μπορούν να βάλουν στο χέρι (αν τον πιάσουν και δε γίνει ο νέος Καραβέλλας).

Γιατί το ΤΤ; Για τον ίδιο λόγο που πέρυσι ξεκαθάρισαν την υπόθεση της Pro-ton Bank του Λαυρεντιάδη. Είναι απαίτηση των ευρωπαίων δανειστών να μπει μια τάξη στα ελληνικά τραπεζικά πράγματα, γιατί η οικονομική διαχείριση βαδίζει επί ξυρού ακμής και πρέπει να έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Και βέβαια, κανένας δεν αγγίζει τις λεγόμενες συστημικές τράπεζες (Εθνική, Πειραιώς, Alpha, Eurobank), που έκαναν την ίδια ακριβώς δουλειά που έκαναν ο Φιλιππίδης και τα άλλα golden boys του ΤΤ.
Αυτές ανακεφαλαιοποιήθηκαν, καθαρίζουν τα χαρτοφυλάκιά τους, ελέγχονται αυστηρά με τα stress tests της Black  Rock (ο ελληνικός λαός τα πληρώνει κι αυτά), μέχρι ν’ αποφασίσει το ΤΧΣ (που ελέγχεται απόλυτα από τους πιστωτές και όχι από την κυβέρνηση) ποια θα είναι η τύχη τους. Προς το παρόν διοικού-νται από τις ίδιες διοικήσεις που διοικούνταν και πριν η μετοχική τους πλειοψηφία περάσει στον έλεγχο του ΤΧΣ. Ξεκαθαρίζουν το τραπεζικό περιθώριο, στο οποίο ανήκει και το ΤΤ, το οποίο έχει ήδη διαχωριστεί σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, ώστε να περάσει στην ιδιοκτησία κάποιας από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες.

Οταν γίνονται τέτοιες εκκαθαρίσεις, τότε μπορεί να «χυθεί και το αίμα» κάποιων μεγαλολαμόγιων, που δεν ανήκουν στις παραδοσιακές καπιταλιστικές οικογένειες. Κάποιοι μπορεί να πάνε και φυλακή, όπως πήγε παλιότερα ο Κοσκωτάς, όπως πήγαν πρόσφατα ο Λαυρεντιάδης και ο Ρέστης. Παράλληλα με την εκκαθάριση οικονομικών καταστάσεων και την αποκατάσταση μιας κάποιας ευταξίας, γίνεται και η προπαγάνδα. Πάντοτε και ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και απαξίωσης του πολιτικού προσωπικού, το σύστημα έχει ανάγκη και από αποδιοπομπαίους τράγους. Δίπλα στον Τσοχατζόπουλο, τον Λιάπη, τον Σμπώκο, τον Τομπούλογλου και άλλες δευτεράντζες ή τελειωμένους, πρέπει να τοποθετηθεί και ένα καπιταλιστικό λουμπεναριό, για να ‘χουν να λένε στον ελληνικό λαό ότι χτυπούν τη διαφθορά και τη διαπλοκή.

Προσέξτε, όμως, όλη την προϊστορία ανάλογων περιστατικών. Στο τέλος, ακόμη κι αυτό το λουμπεναριό πέφτει στα μαλακά. Γιατί έχει χρήμα να πάρει τους καλύτερους δικηγόρους, γιατί έχει ισχυρές διασυνδέσεις, γιατί «κρατάει» πολιτικούς, γιατί υπέρ του κινούνται στο παρασκήνιο ισχυροί επιχειρηματικοί παράγοντες. Γι’ αυτό και σπάνια τέτοιου τύπου καπιταλιστής έχει ανοίξει το στόμα του να «δώσει» άλλους. Μόνο τελειωμένους δίνουν, γιατί οι άλλοι, οι ισχυροί, είναι αυτοί που θα τους εξασφαλίσουν την ευνοϊκότερη μεταχείριση, όταν τα φώτα χαμηλώσουν και η προσοχή της κοινής γνώμης τραβηχτεί σε άλλα θέματα.

Προσέξτε και κάτι άλλο, πιο ουσιαστικό. Εγώ έδωσα δάνεια σε σοβαρές επιχειρήσεις, λέει ο Φιλιππίδης. Εγώ πήρα νόμιμα δάνεια, τα οποία μπορώ να εξυπηρετήσω, ενώ έχω υπέρ μου διαιτητική απόφαση που με δικαιώνει σε βάρος του ΤΤ, λέει ο Κοντομηνάς. Εγώ δεν ήξερα τίποτα, λέει ο Προβόπουλος, δείχνοντας κάποιες επιστολές που είχε στείλει στον Φιλιππίδη λέγοντάς του να μη δίνει επιχειρηματικά δάνεια (για την υποχρέωσή του να ασκεί και εποπτικό έλεγχο δεν λέει κουβέντα). Ολοι αυτοί περιγράφουν την τυπική λειτουργία των τραπεζών. Την τυπική λειτουργία μιας καπιταλιστικής οικονομίας. Οταν υπάρχει σχετική αποταμίευση, παίρνουν τις καταθέσεις του κοσμάκη και τις κάνουν δανεικά κι αγύριστα, βγάζοντας και τις σχετικές μίζες, όχι μόνο στα golden boys των τραπεζών, αλλά και στους πολιτικούς παράγοντες που τοποθετούν τα golden boys στα συγκεκριμένα πόστα. Μόνο που αυτές οι μίζες σπάνια φαίνονται. Και βέβαια, μετά την τωρινή εκκαθάριση-επανατακτοποίηση, θα επανεκκινήσει το ίδιο γαϊτανάκι, με διαφορετικούς όρους και διαφορετικούς πρωταγωνιστές.