Κινηματογραφική προβολή 15/5/15: ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ ΜΟΥ;
Φίλοι και φίλες, γειά χαρά
Στην προβολή αυτής της Παρασκευής 15/5, θα γνωρίσουμε τον φιλμικό κόσμο του Ιρανού σκηνοθέτη Αμπάς Κιαροσταμί: ένα σινεμά μοντέρνο, αλλά ταυτόχρονα βαθύτατα απλό στη σύλληψη και την πρόσληψή του από τον θεατή. Ο Κιαροσταμί αποκαθαίρει την κινηματογραφική γλώσσα από την υπερβολή, δημιουργεί ιστορίες και πρόσωπα που αντανακλούν το βαθύτατο πνεύμα των καιρών μας και παράλληλα αναζητά διαρκώς, μέσα στην απλότητα, τη δύναμη και την ουσία.
Οι εικόνες των ταινιών του κατάγονται από την απτή, πεζή και συγκεκριμένη πραγματικότητα. Όμως, αυτές οι ίδιες εικόνες, αποτελούν την πρώτη ύλη για να κατασκευαστεί ένα ποιητικό σύμπαν, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο άνθρωπος.
Σας προσκαλούμε σε ένα αφιέρωμα στον σπουδαίο αυτόν δημιουργό.
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ ΜΟΥ;
(Χανέγε ντουστ κοτζάστ;)
Ιράν 1987 | 1h 23’ | Σκηνοθεσία και σενάριο: Αμπάς Κιαροσταμί
Μουσική: Αμίν Αλάχ Εσίν | Φωτογραφία: Φαρχάτ Σαμπά
Παίζουν: Μπομπάκ Αχμαντπούρ, Αχμάντ Αχμαντπούρ, Χοντά Μπαχς Ντεφαΐ,
Ιράν Ουταρί, Αγίτ Ανσαρί, Σαντίκα Ταοχιντί, Μπιμάν Μουαφί, Αλί Τζαμαλί
Βρισκόμαστε σε ένα χωριό του Ιράν, στα τέλη της δεκαετίας του ’80.
Ένας δάσκαλος φτάνει καθυστερημένα στην τάξη και βλέπει τους μικρούς μαθητές όρθιους, να παίζουν. Θυμωμένος, τους εξηγεί ότι κάποιο λόγο έχει όταν έρχεται αργά και ότι οι μαθητές δεν δικαιολογούνται να κάνουν φασαρία ενώ λείπει. Και με άλλους τρόπους προσπαθεί να τους διδάξει την πειθαρχία.
Όταν ο μικρός Μοχαμάντ Ρεζά (Νεματζαντέ) φέρνει τις ασκήσεις για το σπίτι σε ένα φύλλο χαρτί κι όχι στο τετράδιο του, ο δάσκαλος σκίζει το χαρτί μπροστά του. Τον προειδοποιεί ότι, αν ξεχάσει πάλι το τετράδιό του, θα αποβληθεί. Το παιδί κλαίει. Ο διπλανός του, ο Αχμάντ, τα παρακολουθεί όλα χωρίς να μιλά· όταν γυρίζει σπίτι, ανακαλύπτει ότι κατά λάθος έχει πάρει το τετράδιο του φίλου του.
Έτσι αρχίζει η οδύσσειά του, γιατι ο Νεματζαντέ μένει στο κοντινό χωριό, το οποίο ο Αχμάντ δεν γνωρίζει καλά· δεν ξέρει πού είναι το σπίτι του.
Σα να μην έφτανε αυτό, η μητέρα του δεν τον αφήνει να βγει από το σπίτι και αντιδρά με αδιαφορία όταν ο γιος της προσπαθεί να της εξηγήσει γιατί είναι τόσο σημαντικό να επιστρέψει το τετράδιο.
Τελικά καταφέρνει να ξεφύγει και στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας βλέπουμε τον Αχμάντ να περιφέρεται στα στενά σοκάκια του γειτονικού χωριού, χτυπώντας πόρτες και ρωτώντας περαστικούς πού είναι το σπίτι του φίλου του.
Οι άνθρωποι που συναντά είναι καχύποπτοι και δεν έχουν διάθεση και χρόνο να βοηθήσουν· ο καθένας έχει τις δικές του δουλειές, και δε δίνουν σημασία σ’ ένα παιδί. Άλλες φορές δίνουν ασαφείς ή και λάθος οδηγίες.
Ο μεγάλος Ιρανός σκηνοθέτης Αμπάς Κιαροσταμί δημιουργεί εδώ, με απλά μέσα, ένα φιλμικό ‘σασπένς’ που κρατάει αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του θεατή. Φέρνει στο επίκεντρο της θεματικής του το γεγονός ότι και τα παιδιά ανήκουν σε μια –λίγο πολύ– καταπιεσμένη μειονότητα, εξαιτίας της αδιαφορίας των ενηλίκων για τα προβλήματά τους, που στα μάτια τους μοιάζουν ασήμαντα: Ο δάσκαλος έχει δικαίωμα να καθυστερήσει, αλλά όχι τα παιδιά. Η μητέρα, ο παππούς, οι κάτοικοι του χωριού αγνοούν τον Αχμάντ. Ο πατέρας ούτε καν τον χαιρετά. Ο παππούς πιστεύει ότι η πειθαρχία είναι το σημαντικότερο που πρέπει να μάθουν τα παιδιά και ο καλύτερος τρόπος να το μάθουν είναι να φάνε ξύλο, ακόμα κι αν δε φταίνε...
Η συλλογιστική του έργου εκτείνεται και σε άλλα πεδία, όπως η εισβολή του ‘μοντέρνου’ στις παραδοσιακές δομές (κάποιοι πουλάνε τις παλιές ξύλινες πόρτες τους, που καταλήγουν σε μουσεία και αντικερί, για να αγοράσουν μεταλλικές, που υποτίθεται είναι πιο ανθεκτικές), αλλά και στα θέματα της μύησης στην αλληλεγγύη και της εκτίμησης της παραδοσιακής τέχνης.
Η ταινία έχει αρχή, μέση και τέλος. Ειδικά το τέλος διακρίνεται για τη σαφήνεια και τη συγκινησιακή του φόρτιση: τελικά αναγνωρίζεται ο αγώνας του ήρωα, που μέχρι τότε ο σκηνοθέτης τον παρουσίαζε αποστασιοποιημένα.
Η συνέχεια επί της οθόνης...
Στην προβολή αυτής της Παρασκευής 15/5, θα γνωρίσουμε τον φιλμικό κόσμο του Ιρανού σκηνοθέτη Αμπάς Κιαροσταμί: ένα σινεμά μοντέρνο, αλλά ταυτόχρονα βαθύτατα απλό στη σύλληψη και την πρόσληψή του από τον θεατή. Ο Κιαροσταμί αποκαθαίρει την κινηματογραφική γλώσσα από την υπερβολή, δημιουργεί ιστορίες και πρόσωπα που αντανακλούν το βαθύτατο πνεύμα των καιρών μας και παράλληλα αναζητά διαρκώς, μέσα στην απλότητα, τη δύναμη και την ουσία.
Οι εικόνες των ταινιών του κατάγονται από την απτή, πεζή και συγκεκριμένη πραγματικότητα. Όμως, αυτές οι ίδιες εικόνες, αποτελούν την πρώτη ύλη για να κατασκευαστεί ένα ποιητικό σύμπαν, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο άνθρωπος.
Σας προσκαλούμε σε ένα αφιέρωμα στον σπουδαίο αυτόν δημιουργό.
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ ΜΟΥ;
(Χανέγε ντουστ κοτζάστ;)
Ιράν 1987 | 1h 23’ | Σκηνοθεσία και σενάριο: Αμπάς Κιαροσταμί
Μουσική: Αμίν Αλάχ Εσίν | Φωτογραφία: Φαρχάτ Σαμπά
Παίζουν: Μπομπάκ Αχμαντπούρ, Αχμάντ Αχμαντπούρ, Χοντά Μπαχς Ντεφαΐ,
Ιράν Ουταρί, Αγίτ Ανσαρί, Σαντίκα Ταοχιντί, Μπιμάν Μουαφί, Αλί Τζαμαλί
"Η πραγματική τέχνη πάει πολύ βαθιά, μιλάει κατευθείαν στις καρδιές των ανθρώπων..."
—Αμπάς Κιαροσταμί
—Αμπάς Κιαροσταμί
Βρισκόμαστε σε ένα χωριό του Ιράν, στα τέλη της δεκαετίας του ’80.
Ένας δάσκαλος φτάνει καθυστερημένα στην τάξη και βλέπει τους μικρούς μαθητές όρθιους, να παίζουν. Θυμωμένος, τους εξηγεί ότι κάποιο λόγο έχει όταν έρχεται αργά και ότι οι μαθητές δεν δικαιολογούνται να κάνουν φασαρία ενώ λείπει. Και με άλλους τρόπους προσπαθεί να τους διδάξει την πειθαρχία.
Όταν ο μικρός Μοχαμάντ Ρεζά (Νεματζαντέ) φέρνει τις ασκήσεις για το σπίτι σε ένα φύλλο χαρτί κι όχι στο τετράδιο του, ο δάσκαλος σκίζει το χαρτί μπροστά του. Τον προειδοποιεί ότι, αν ξεχάσει πάλι το τετράδιό του, θα αποβληθεί. Το παιδί κλαίει. Ο διπλανός του, ο Αχμάντ, τα παρακολουθεί όλα χωρίς να μιλά· όταν γυρίζει σπίτι, ανακαλύπτει ότι κατά λάθος έχει πάρει το τετράδιο του φίλου του.
Έτσι αρχίζει η οδύσσειά του, γιατι ο Νεματζαντέ μένει στο κοντινό χωριό, το οποίο ο Αχμάντ δεν γνωρίζει καλά· δεν ξέρει πού είναι το σπίτι του.
Σα να μην έφτανε αυτό, η μητέρα του δεν τον αφήνει να βγει από το σπίτι και αντιδρά με αδιαφορία όταν ο γιος της προσπαθεί να της εξηγήσει γιατί είναι τόσο σημαντικό να επιστρέψει το τετράδιο.
Τελικά καταφέρνει να ξεφύγει και στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας βλέπουμε τον Αχμάντ να περιφέρεται στα στενά σοκάκια του γειτονικού χωριού, χτυπώντας πόρτες και ρωτώντας περαστικούς πού είναι το σπίτι του φίλου του.
Οι άνθρωποι που συναντά είναι καχύποπτοι και δεν έχουν διάθεση και χρόνο να βοηθήσουν· ο καθένας έχει τις δικές του δουλειές, και δε δίνουν σημασία σ’ ένα παιδί. Άλλες φορές δίνουν ασαφείς ή και λάθος οδηγίες.
Ο μεγάλος Ιρανός σκηνοθέτης Αμπάς Κιαροσταμί δημιουργεί εδώ, με απλά μέσα, ένα φιλμικό ‘σασπένς’ που κρατάει αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του θεατή. Φέρνει στο επίκεντρο της θεματικής του το γεγονός ότι και τα παιδιά ανήκουν σε μια –λίγο πολύ– καταπιεσμένη μειονότητα, εξαιτίας της αδιαφορίας των ενηλίκων για τα προβλήματά τους, που στα μάτια τους μοιάζουν ασήμαντα: Ο δάσκαλος έχει δικαίωμα να καθυστερήσει, αλλά όχι τα παιδιά. Η μητέρα, ο παππούς, οι κάτοικοι του χωριού αγνοούν τον Αχμάντ. Ο πατέρας ούτε καν τον χαιρετά. Ο παππούς πιστεύει ότι η πειθαρχία είναι το σημαντικότερο που πρέπει να μάθουν τα παιδιά και ο καλύτερος τρόπος να το μάθουν είναι να φάνε ξύλο, ακόμα κι αν δε φταίνε...
Η συλλογιστική του έργου εκτείνεται και σε άλλα πεδία, όπως η εισβολή του ‘μοντέρνου’ στις παραδοσιακές δομές (κάποιοι πουλάνε τις παλιές ξύλινες πόρτες τους, που καταλήγουν σε μουσεία και αντικερί, για να αγοράσουν μεταλλικές, που υποτίθεται είναι πιο ανθεκτικές), αλλά και στα θέματα της μύησης στην αλληλεγγύη και της εκτίμησης της παραδοσιακής τέχνης.
Η ταινία έχει αρχή, μέση και τέλος. Ειδικά το τέλος διακρίνεται για τη σαφήνεια και τη συγκινησιακή του φόρτιση: τελικά αναγνωρίζεται ο αγώνας του ήρωα, που μέχρι τότε ο σκηνοθέτης τον παρουσίαζε αποστασιοποιημένα.
Η συνέχεια επί της οθόνης...
Σχόλια