Κυπριακό-Μυστική διπλωματία και παρασκήνιο προώθησης διχοτομικού σχεδίου τύπου Ανάν

Το πολυσυζητημένο «Κοινό Ανακοινωθέν» Αναστασιάδη - Ακιντζί, που κάτω από την κατακραυγή για τη μυστικότητα που το περιέβαλε, μετονομάστηκε σε «Δελτίο Τύπου», επιβεβαιώνει τις ανησυχίες για την τροχοδρόμηση του Κυπριακού στα χνάρια του διχοτομικού σχεδίου Ανάν. Το Δελτίο Τύπου των δυο ηγετών, που παρουσίασε την Τετάρτη  ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό,  Έιντε, προδιαγράφει  επιδιαιτησία από τον Γ.Γ. του ΟΗΕ που συνοδεύεται από ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα. Σφραγίζει όλες τις υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς (στη Διακυβέρνηση, στο Διαμερισμό των Εξουσιών, στην Οικονομία, στα Ευρωπαϊκά Θέματα και στο Περιουσιακό) με μοναδικό «αντάλλαγμα» την ελπίδα μεταστροφής της Τουρκικής πλευράς στα κρίσιμα ζητήματα (Ασφάλεια, Εγγυήσεις, Εδαφικό, έποικοι και κατοχικά στρατεύματα), για τα οποία το Ανακοινωθέν καταγράφει μόνο ανταλλαγές απόψεων διαπιστώνοντας διαφορές για τις οποίες όμως «υπάρχει σθεναρή αποφασιστικότητα για επίλυσή  τους κατά ένα αμοιβαία αποδεκτό τρόπο», που δεν περιγράφεται. Πέρα από τον ΟΗΕ, οι πυκνές επισκέψεις Νούλαντ στο νησί, και  οι προτροπές πολλών Αμερικανών και Ευρωπαίων παραγόντων, για «τακτοποίηση» της χρονίζουσας εκκρεμότητας, διαμορφώνει τον «αμοιβαία αποδεκτό τρόπο».

Είναι χαρακτηριστικό επίσης ότι, σαν βάση των διαπραγματεύσεων, γίνεται αναφορά μόνο στη Συμφωνία Αναστασιάδη– Έρογλου, της 11ης Φεβρουαρίου 2014, και παραλείπονται προηγούμενες συμφωνίες υψηλού επιπέδου ή τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Ταυτόχρονα επισημοποιείται  συνάντηση του Γ.Γ. του ΟΗΕ με τους Αναστασιάδη και Ακιντζί, στη Νέα Υόρκη, στις 25 Σεπτέμβρη 2016. Συνάντηση που ο Κύπριος Πρόεδρος μέχρι σήμερα αρνούνταν εφόσον η Τουρκία παραμένει ανυποχώρητη στα παραπάνω κρίσιμα κεφάλαια.

«Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που παραμένουν, οι δύο ηγέτες είναι δεσμευμένοι να συνεχίσουν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους, στο πλαίσιο αυτών των διαπραγματεύσεων, των οποίων ηγούνται οι ηγέτες, τους επόμενους μήνες, με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας για λύση εντός του 2016», αναφέρεται στο Ανακοινωθέν.

Μετά την έκδοση του Κοινού Ανακοινωθέντος, ο Ακιντζί επισήμανε ότι «περάσαμε μια σημαντική στροφή και η Νέα Υόρκη θα αποτελέσει ακόμη μια σημαντική στροφή», ενώ επέμεινε ότι υπάρχει διάθεση για να γίνει η πρόοδος που θα επιτρέψει να πραγματοποιηθεί μια «πενταμερής διάσκεψη και να υπάρξει εντός του 2016 συμφωνία στα θέματα της ασφάλειας και εγγυήσεων και των εδαφικών αναπροσαρμογών». Ο ίδιος εκτίμησε ότι παράταση της διαδικασίας για το 2017 εμπεριέχει κινδύνους, καθώς μια διαδικασία χωρίς χρονοδιάγραμμα δεν αποτελεί στόχο για τον ίδιο, αφού θα οδηγήσει σε αδιέξοδο.

Η πλήρης ευθυγράμμιση του Ακιντζί με την Άγκυρα, ανατρέπει τις αρχικά αισιόδοξες εκτιμήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς για τα περιθώρια διαλλακτικότητας. Η απόλυτη εξάρτηση των κατεχομένων από την Άγκυρα, αποδείχνονται καθημερινά, όχι μόνο στα «μεγάλα» κρίσιμα θέματα, αλλά και στα πιο απλά. Πρόσφατο παράδειγμα η προσαρμογή των κατεχομένων με το χειμερινό ωράριο της Τουρκίας και όχι με τη μέχρι σήμερα αποδεκτή εναλλαγή χειμερινής/καλοκαιρινής ώρας. Αποτέλεσμα οι Κύπριοι που χωρίζονται από την πράσινη γραμμή να διαφέρουν και στην ώρα, ελέω αντιδυτικής δήθεν προπαγάνδας Ερντογάν!

Με εξαίρεση το ΔΗΣΥ που βρίσκεται στην κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ, που επιφυλάσσεται να «κρίνει το τελικό αποτέλεσμα» (αν υπάρξει συμφωνία ή ναυάγιο), τα άλλα κόμματα άσκησαν έντονη κριτική στις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης.

Είναι ενδεικτικό ότι το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ αποχώρησαν από την τελευταία συνεδρία των αρχηγών των κομμάτων με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Ν. Παπαδόπουλος, έκανε λόγο για «συσκότιση» που «πρέπει να τερματιστεί», προσθέτοντας ότι το κόμμα του διαπιστώνει ότι συζητείται επικαιροποιημένο «σχέδιο Ανάν» και ότι υπάρχει τεράστια ανακολουθία μεταξύ δημόσιων δηλώσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας και γραπτών εγγράφων. Από τη μεριά, της ΕΔΕΚ, ο πρόεδρός της,  Μ. Σιζόπουλος, συνέδεσε την αποχώρησή του με την επιμονή της κυβέρνησης να διατηρήσει ως «συμβουλευτικό» το ρόλο του Συμβουλίου αρχηγών.