Σταθερά στο στόχαστρο των ΗΠΑ η Συρία

 

Ισχυρή παραμένει η παρουσία των ΗΠΑ στη Συρία, όπου διατηρεί στρατιωτική δύναμη κοντά στις μεγαλύτερες πετρελαιοπηγές που βρίσκονται στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας. Η παρουσία των Αμερικανών στρατιωτικών, πλάι στους φιλοαμερικανούς Κούρδους των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF) αναμένεται το επόμενο διάστημα να κρίνει μία σειρά από εξελίξεις. Οπως, εάν θα πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις αυτή η συνεργασία και εάν θα «αναθερμανθεί» με τις ΗΠΑ και την κυβέρνηση Μπάιντεν η συνεργασία των Κούρδων της οργάνωσης SDF με φόντο γνωστούς, παλιότερους σχεδιασμούς για ανασύνταξη δυνάμεων και συμμαχιών αλλά και σκληρών παζαριών με περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία και το Ιράν.

Η κυβέρνηση του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, φαίνεται πως ενθαρρύνει τη δράση και τις «πρωτοβουλίες» Κούρδων της βόρειας Συρίας, κάποιοι από τους οποίους δείχνουν να προεξοφλούν ως πιθανή την ανανέωση της αμερικανικής στρατιωτικής και πολιτικής υποστήριξης που απέσυρε η κυβέρνηση Τραμπ.

Σε αυτή την κατεύθυνση, πλήρη κάλυψη στην ισραηλινή κατοχή των Υψιπέδων του Γκολάν της Συρίας, που αναγνώρισε το 2019 ο Τραμπ, παρείχε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, λέγοντας ότι ο έλεγχος της περιοχής «είναι πολύ σημαντικός για την ασφάλεια του Ισραήλ». Χαρακτήρισε «απειλή για το Ισραήλ» την κυβέρνηση Άσαντ και την παρουσία ένοπλων φιλοκυβερνητικών οργανώσεων που δρουν με τη στήριξη της λιβανέζικης «Χεζμπολάχ» και του Ιράν. Επανέλαβε τη δέσμευση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης για διατήρηση της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, την οποία η κυβέρνηση Τραμπ έχει αναγνωρίσει ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Το ίδιο διάστημα, εκπρόσωπος του Πενταγώνου, εκτίμησε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα στη Συρία θα συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους «εναντίον του “Ισλαμικού Κρά­τους”». Διέψευσε πως βρίσκονται στην περιοχή για να προστατεύσουν τις πετρελαιοπηγές, παρά τα κατά καιρούς στοιχεία που δείχνουν φιλοαμερικανούς Κούρδους να κάνουν λαθρεμπόριο συριακού πετρελαίου υπό την προστασία του αμερικανικού στρατού. Οι περισσότερες πετρελαιοπηγές της Συρίας βρίσκονται στο ανατολικό και βορειοανατολικό τμήμα της χώρας που παραμένει εκτός του ελέγχου της κυβέρνησης. Ελέγχονται κυρίως από τους Κούρδους και Άραβες μαχητές των φιλοαμερικανικών «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF), που χρηματοδοτούν την ημιαυτόνομη κυβέρνησή τους από το λαθρεμπόριο πετρελαίου. Το 2020, η αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία «Delta Crescent Energy», που είχε προσβάσεις στην κυβέρνηση Τραμπ, είχε υπογράψει συμφωνία με την ημιαυτόνομη κυβέρνηση των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία, προκειμένου οι SDF να παρακάμπτουν τις αμερικανικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο συριακό καθεστώς.

Το τελευταίο διάστημα, δεν περνά απαρατήρητη η ανάκαμψη των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους». Όσο η κυβέρνηση Μπάιντεν συνεχίζει την ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία, οι τζιχαντιστές αναθαρρούν πυκνώνοντας τις επιθέσεις σε βάρος φιλοκυβερνητικών δυνάμεων και Σύρων στρατιωτών. Οι επιθέσεις, που έχουν ξεκινήσει από τα τέλη Δεκέμβρη, έως σήμερα έχουν προκαλέσει συνολικά τον θάνατο πολλών δεκάδων Σύρων στρατιωτών και φιλοκυβερνητικών ενόπλων. Η δράση τους σε πρώτη φάση δίνει ξανά τα γνωστά προσχήματα σε Αμερικανούς και άλλους ιμπεριαλιστές για κλιμάκωση της δράσης τόσο στα πεδία συγκρούσεων της Συρίας όσο και στα μελλοντικά τραπέζια διαπραγμάτευσης της λεγόμενης «πολιτικής μετάβασης», αν και όπως δηλώνει ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκέιρ Πέντερσεν, μετά από 17 μήνες διαβουλεύσεων της Συριακής Συνταγματικής Επιτροπής δεν υπάρχει καμία πρόοδος.
Παράλληλα, κινητικότητα παρατηρείται και στο Ιράκ. Η παραμονή των αμερικανικών στρατευμάτων και των συμμάχων τους στο Ιράκ, με πρόσχημα την «καταπολέμηση» του «Ισλαμικού Κράτους», συνεχίζει να πυροδοτεί αντιδράσεις αλλά και επιθέσεις με ρουκέτες κατά των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή, όπως αυτή που σημειώθηκε κοντά σε αμερικάνικη βάση στο Ερμπίλ του αυτόνομου Κουρδιστάν στο βόρειο Ιράκ στις 15 Φλεβάρη. Η επίθεση αυτή καταγράφεται με φόντο την αυξανόμενη ένταση στο βόρειο Ιράκ, όπου ο στρατός της γειτονικής Τουρκίας διεξάγει μάχες με τους Κούρδους μαχητές του PKK και με τη νέα δήλωση του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν περί επέκτασης των επιθέσεων του τουρκικού στρατού στο ιρακινό έδαφος.

Όλο αυτό το διάστημα, το Ισραήλ ποτέ δεν σταμάτησε να εξαπολύει επιθέσεις μέσα στο συριακό έδαφος προκαλώντας θύματα και καταστροφές, γεγονότα που επανειλημμένα έχει καταγγείλει η Συρία. Το υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας απαίτησε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να αναλάβει τις ευθύνες του και να πάρει σταθερά και άμεσα μέτρα για την αποτροπή των επαναλαμβανόμενων ισραηλινών επιθέσεων σε συριακό έδαφος. Το συριακό ΥΠΕΞ καταγγέλλει το Ισραήλ για τρομοκρατική συμπεριφορά. Συγκεκριμένα, δηλώνει, ότι η Δαμασκός δεν θα γίνει «ομπρέλα» κάτω από την οποία το Ισραήλ προσπαθεί να κρύψει και να δικαιολογήσει «την τρομοκρατική του συμπεριφορά που έχει συνηθίσει, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να κατέχει τη δική μας γη δίχως κανένα απολύτως μέτρο από τον ΟΗΕ ή άλλο διεθνή οργανισμό».

Την ίδια στιγμή, ο βασικός ανταγωνιστής των ΗΠΑ στην περιοχή, η Ρωσία, έχει εδραιώσει την παρουσία της στη Συρία, καθορίζει τις εξελίξεις, ενώ και η Τουρκία εξακολουθεί να κατέχει συριακά εδάφη, με πρόσχημα την τρομοκρατία των Κούρδων. Η επανάκαμψη του αμερικανικού ενδιαφέροντος αναμένεται να οξύνει τις αντιθέσεις.