Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού 2019 Γραμμένο σε πέτρα το αντιλαϊκό μνημονιακό πλαίσιο
Πόσο ηλίθιοι είναι ο Κούλης και οι στενοί του συνεργάτες; Δεν πρόλαβε η
κυβέρνηση να καταθέσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού και
«μπουμπούνισαν» την καταγγελία: «Το κυβερνητικό παραμύθι της καθαρής
εξόδου από το μνημόνιο κατέρρευσε και επισήμως σήμερα. Το προσχέδιο του
προϋπολογισμού περιλαμβάνει τελικά και τις νέες περικοπές των συντάξεων
που μόνοι τους ψήφισαν οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για την 1/1/19».
Μια μέρα μετά, η συντηρητική «Καθημερινή» (δική τους εφημερίδα δηλαδή) τους έριχνε την ψυχρολουσία με το πρωτοσέλιδό της: «Κοντά στο “ναι“ η Μέρκελ για τη μη περικοπή των συντάξεων». Κι ο Τσακαλώτος έκλεινε βραδινή συνέντευξη στην ΕΡΤ για να πει: «Είμαι αρκετά αισιόδοξος, σχεδόν πολύ αισιόδοξος αλλά διπλωματικά το λέμε “συγκρατημένα αισιόδοξος“, ότι δεν θα κοπούν οι συντάξεις. (…) Φτάνουμε πολύ κοντά στο τέλος. Οπως σας είπα είμαι αισιόδοξος, δεν χρειάζεται ο κόσμος να ανησυχεί».
Το δημοσίευμα της «Καθημερινής» δεν ανέφερε πηγή, όμως είναι φανερό ότι προερχόταν από τα άδυτα της γερμανικής κυβέρνησης. Αν ήταν φανταστικό, θα είχε διαψευστεί πάραυτα. Αλλωστε, δε θα είχε κανένα λόγο μια εφημερίδα της Δεξιάς να βγάλει μια είδηση που ευνοεί τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επιλογή να γίνει η διαρροή στη συγκεκριμένη εφημερίδα, γνωστή για τους ιδιαίτερους δεσμούς της με την αμερικάνικη πρεσβεία, δεν είναι τυχαία. Τα βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα φροντίζουν να δείξουν στους «σοβαρούς κεντροδεξιούς» ότι ο Τσίπρας είναι η επιλογή τους, γιατί τον θεωρούν σοβαρό, εν αντιθέσει με τον… λαϊκιστή Μητσοτάκη (όσες φορές και να στείλει τη Σπυράκη σε μυστικές αποστολές δε φτάνει - οι ιμπεριαλιστές θέλουν απτή πρακτική πολιτική). «Για τις σκέψεις του Βερολίνου, κατά πληροφορίες, έχει ενημερωθεί και ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυρ. Μητσοτάκης», έγραφε με νόημα το ρεπορτάζ της «Καθημερινής».
Η «καλή μέρα» για τους συριζαίους φάνηκε από την Τρίτη, όταν υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις για το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Ο πρόεδρος του Eurogroup Σεντένο, που δεν πάει ούτε για κατούρημα αν πρώτα δεν ρωτήσει τον Σολτς, δήλωσε ότι η προνομοθετημένη περικοπή των συντάξεων «δεν ήταν μέτρο διαρθρωτικής πολιτικής, καθώς το συνταξιοδοτικό σύστημα είχε ήδη μεταρρυθμισθεί». «Στόχο είχε να είναι δημοσιονομικό μέτρο», συμπλήρωσε, εννοώντας πως αν «βγαίνουν τα νούμερα» του προϋπολογισμού δεν υπάρχει πρόβλημα να μην εφαρμοστεί το μέτρο. «Η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας είναι σήμερα πολύ καλύτερη απ’ ό,τι πριν από 18 μήνες, όταν είχε υιοθετηθεί η εν λόγω απόφαση», είπε με νόημα ο Σεντένο. Τον Μοσκοβισί δε θα τον μετρήσουμε, γιατί αυτός είναι… δικός μας. Είχαμε, όμως, τον «κακό» Ρέγκλινγκ, που χαρακτήρισε «θετική επιλογή το διπλό σενάριο» στον προϋπολογισμό. Και μια μέρα μετά, είπε στη συντηρητική ολλανδική εφημερίδα De Telegraaf, που τον ρώτησε αν η ελληνική κυβέρνηση θα ανατρέψει ορισμένες μεταρρυθμίσεις: «Οχι. Εχουν υποσχεθεί τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Ο ελληνικός προϋπολογισμός φέτος είναι ελαφρά καλύτερος του αναμενομένου. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό τον προϋπολογισμό. Αν αλλάξουν τις πολιτικές τους, θα πρέπει πρώτα να συζητήσουν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Δεν έχουν αποδεσμευθεί ακόμη 100%».
Ιδια ήταν και η γερμανική διαρροή στην «Καθημερινή» σχετικά με τη βούληση της Μέρκελ. Η καγκελάριος θέτει δύο σαφείς προϋποθέσεις. Πρώτον, η Αθήνα να τεκμηριώσει με απόλυτο και αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ το 2019. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «τα νούμερα που θα παρουσιαστούν πρέπει να είναι ιερά και αμετάβλητα, όπως οι εντολές που έλαβε ο Μωυσής». Δεύτερον, η μη περικοπή των συντάξεων να ενταχθεί σε ένα συνολικότερο αφήγημα. Δηλαδή, να καταστεί απολύτως σαφές πως η αναίρεση του μέτρου σε καμία περίπτωση δε σηματοδοτεί ή δεν πρόκειται να αποτελέσει αφετηρία για «ξήλωμα» άλλων μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η διατήρηση του μνημονιακού πλαισίου αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ. Και είναι αυτό το μνημονιακό πλαίσιο που αποτυπώνεται πεντακάθαρα στο προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Xρειάστηκε, βέβαια, να… πρωτοτυπήσουν οι συριζαίοι: για πρώτη φορά κατατέθηκε προσχέδιο προϋπολογισμού με σενάρια! Πρωτότυπη ήταν και η εξήγηση του Τσακαλώτου, στη συνέντευξη που έδωσε στο προστατευμένο περιβάλλον της ΕΡΤ: «Δεν έχει δίκιο ο κ. Μητσοτάκης, δεν έχει δυο σενάρια ο προϋπολογισμός. Εχει ένα σενάριο που είναι η βάση που καταθέτουν όλες οι χώρες στην Commission, το οποίο λέει τι θα γίνει αν δεν κάνουμε τίποτε. Ολες οι χώρες όμως θέλουν να κάνουν κάτι. Αρα περιέχει τις προτάσεις μας, τι θέλουμε εμείς να κάνουμε. Αλλά δεν είναι δυο σενάρια, είναι τεχνικό το ζήτημα αυτό»! Αφού είναι έτσι, τότε γιατί δεν είχαμε και όλα τα προηγούμενα χρόνια προσχέδια με σενάρια;
Ο Τσακαλώτος το έχει τερματίσει σε πολιτική τσογλανιά, νομίζοντας ότι μπορεί να μας κοροϊδέψει όλους. Το ζήτημα είναι απλό: έχουν την καταρχήν έγκριση ν' αλλάξουν το μείγμα των διάφορων μέτρων, έχουν πολιτική στήριξη (έχουν δηλαδή κατανόηση για την προεκλογική τους ανάγκη να μην πετσοκόψουν ξανά τις συντάξεις), όμως η συμφωνία δεν έχει πάρει την τελική της μορφή. Αυτό αναμένεται να γίνει σε ένα από τα επόμενα Eurogroup μέχρι το τέλος της χρονιάς (μάλλον στις αρχές Δεκέμβρη). Εχουν τις διαβεβαιώσεις ότι θα τους κάνουν τη χάρη (γι' αυτό και διέρρευσε και η θετική θέση της Μέρκελ), όμως η όλη διαδικασία πρέπει να γίνει ήρεμα, όχι μόνο για να μην «τσινήσει» το ΔΝΤ, αλλά και για να μην τροφοδοτηθούν οι «αγορές» με σενάρια περί ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής. Πρέπει να φανεί ότι οι αλλαγές έγιναν μετά από μελέτη, συζήτηση και καθολική συμφωνία των δανειστών.
Δεν αποκλείουμε καθόλου να τους βάλουν να υπογράψουν και μια ακόμα εξευτελιστική δήλωση (σύμφωνα με τις «προϋποθέσεις» που βάζει η Μέρκελ), ότι δεν πρόκειται να πειράξουν τις βασικές μεταρρυθμίσεις των Μνημονίων, ούτε να παραβιάσουν τους στόχους ως προς τα «πρωτογενή πλεονάσματα» (3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022, 2,2% από το 2023 μέχρι το 2060). Φυσικά και θα την υπογράψουν (θα είναι με τη μορφή ομόφωνης απόφασης του Eurogroup) και θα πουν ότι πρόκειται για επανάληψη υποχρεώσεων που έχουν ήδη αναλάβει από το Eurogroup του περασμένου Ιούνη.
Το εναλλακτικό σενάριο (τιτλοφορούμενο με τον γλωσσικό βαρβαρισμό «Προτιθέμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις 2019») αφήνει ανέπαφη τη μνημονιακή δημοσιονομική πολιτική (υπερφορολόγηση-χαράτσια, καρατομημένες κοινωνικές δαπάνες και ΠΔΕ). Η διαφορά σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο Μεσοπρόθεσμο 2019-2022 είναι μόνο 335 εκατ. ευρώ, τα οποία καλύπτονται εύκολα από το «υπερπλεόνασμα» που αφήνει η δημοσιονομική βαρβαρότητα. Δε θα περικοπούν οι συντάξεις, αλλά δε θα εφαρμοστούν στο σύνολό τους και τα (επίσης προ-νομοθετημένα) αντίμετρα. Θα εφαρμοστούν μόνο όσα εξήγγειλε ο Τσίπρας στη ΔΕΘ. Δηλαδή, μια μικρή μείωση του ΕΝΦΙΑ (μεσοσταθμικά 10% ή 263 εκατ.), η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των αυταπασχολούμενων (229 εκατ.) κτλ.
Για να φανεί η αθλιότητα αυτής της πολιτικής, που τη διαφημίζουν σαν προοδευτική, αρκεί ένα μόνο παράδειγμα. Στα αντίμετρα που προ-νομοθετήθηκαν προβλεπόταν δαπάνη για επιδότηση ενοικίου ύψους 600 εκατ. ευρώ. Ο Τσίπρας στη ΔΕΘ την κατέβασε στα 300 εκατ. ευρώ. Το προσχέδιο την ξανακόβει στη μέση και την κατεβάζει στα 150 εκατ. ευρώ! Το αντίμετρο της μείωσης του συντελεστή του πρώτου φορολογικού κλιμάκιου από 22% σε 20% (αφορά τα χαμηλά εισοδήματα) επίσης εξαφανίστηκε. Δεν εξαφανίστηκαν, όμως, τα αντίμετρα της μείωσης του συντελεστή φορολόγησης των διανεμόμενων κερδών (από 15% σε 10%) και της μείωσης του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων (των καπιταλιστικών επιχειρήσεων, δηλαδή) από 29% σε 25% (θα γίνει μεταξύ 2019 και 2022 με μείωση 1% κάθε χρόνο).
Μια μέρα μετά, η συντηρητική «Καθημερινή» (δική τους εφημερίδα δηλαδή) τους έριχνε την ψυχρολουσία με το πρωτοσέλιδό της: «Κοντά στο “ναι“ η Μέρκελ για τη μη περικοπή των συντάξεων». Κι ο Τσακαλώτος έκλεινε βραδινή συνέντευξη στην ΕΡΤ για να πει: «Είμαι αρκετά αισιόδοξος, σχεδόν πολύ αισιόδοξος αλλά διπλωματικά το λέμε “συγκρατημένα αισιόδοξος“, ότι δεν θα κοπούν οι συντάξεις. (…) Φτάνουμε πολύ κοντά στο τέλος. Οπως σας είπα είμαι αισιόδοξος, δεν χρειάζεται ο κόσμος να ανησυχεί».
Το δημοσίευμα της «Καθημερινής» δεν ανέφερε πηγή, όμως είναι φανερό ότι προερχόταν από τα άδυτα της γερμανικής κυβέρνησης. Αν ήταν φανταστικό, θα είχε διαψευστεί πάραυτα. Αλλωστε, δε θα είχε κανένα λόγο μια εφημερίδα της Δεξιάς να βγάλει μια είδηση που ευνοεί τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επιλογή να γίνει η διαρροή στη συγκεκριμένη εφημερίδα, γνωστή για τους ιδιαίτερους δεσμούς της με την αμερικάνικη πρεσβεία, δεν είναι τυχαία. Τα βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα φροντίζουν να δείξουν στους «σοβαρούς κεντροδεξιούς» ότι ο Τσίπρας είναι η επιλογή τους, γιατί τον θεωρούν σοβαρό, εν αντιθέσει με τον… λαϊκιστή Μητσοτάκη (όσες φορές και να στείλει τη Σπυράκη σε μυστικές αποστολές δε φτάνει - οι ιμπεριαλιστές θέλουν απτή πρακτική πολιτική). «Για τις σκέψεις του Βερολίνου, κατά πληροφορίες, έχει ενημερωθεί και ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυρ. Μητσοτάκης», έγραφε με νόημα το ρεπορτάζ της «Καθημερινής».
Η «καλή μέρα» για τους συριζαίους φάνηκε από την Τρίτη, όταν υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις για το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Ο πρόεδρος του Eurogroup Σεντένο, που δεν πάει ούτε για κατούρημα αν πρώτα δεν ρωτήσει τον Σολτς, δήλωσε ότι η προνομοθετημένη περικοπή των συντάξεων «δεν ήταν μέτρο διαρθρωτικής πολιτικής, καθώς το συνταξιοδοτικό σύστημα είχε ήδη μεταρρυθμισθεί». «Στόχο είχε να είναι δημοσιονομικό μέτρο», συμπλήρωσε, εννοώντας πως αν «βγαίνουν τα νούμερα» του προϋπολογισμού δεν υπάρχει πρόβλημα να μην εφαρμοστεί το μέτρο. «Η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας είναι σήμερα πολύ καλύτερη απ’ ό,τι πριν από 18 μήνες, όταν είχε υιοθετηθεί η εν λόγω απόφαση», είπε με νόημα ο Σεντένο. Τον Μοσκοβισί δε θα τον μετρήσουμε, γιατί αυτός είναι… δικός μας. Είχαμε, όμως, τον «κακό» Ρέγκλινγκ, που χαρακτήρισε «θετική επιλογή το διπλό σενάριο» στον προϋπολογισμό. Και μια μέρα μετά, είπε στη συντηρητική ολλανδική εφημερίδα De Telegraaf, που τον ρώτησε αν η ελληνική κυβέρνηση θα ανατρέψει ορισμένες μεταρρυθμίσεις: «Οχι. Εχουν υποσχεθεί τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Ο ελληνικός προϋπολογισμός φέτος είναι ελαφρά καλύτερος του αναμενομένου. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό τον προϋπολογισμό. Αν αλλάξουν τις πολιτικές τους, θα πρέπει πρώτα να συζητήσουν με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Δεν έχουν αποδεσμευθεί ακόμη 100%».
Ιδια ήταν και η γερμανική διαρροή στην «Καθημερινή» σχετικά με τη βούληση της Μέρκελ. Η καγκελάριος θέτει δύο σαφείς προϋποθέσεις. Πρώτον, η Αθήνα να τεκμηριώσει με απόλυτο και αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ το 2019. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «τα νούμερα που θα παρουσιαστούν πρέπει να είναι ιερά και αμετάβλητα, όπως οι εντολές που έλαβε ο Μωυσής». Δεύτερον, η μη περικοπή των συντάξεων να ενταχθεί σε ένα συνολικότερο αφήγημα. Δηλαδή, να καταστεί απολύτως σαφές πως η αναίρεση του μέτρου σε καμία περίπτωση δε σηματοδοτεί ή δεν πρόκειται να αποτελέσει αφετηρία για «ξήλωμα» άλλων μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η διατήρηση του μνημονιακού πλαισίου αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ. Και είναι αυτό το μνημονιακό πλαίσιο που αποτυπώνεται πεντακάθαρα στο προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Xρειάστηκε, βέβαια, να… πρωτοτυπήσουν οι συριζαίοι: για πρώτη φορά κατατέθηκε προσχέδιο προϋπολογισμού με σενάρια! Πρωτότυπη ήταν και η εξήγηση του Τσακαλώτου, στη συνέντευξη που έδωσε στο προστατευμένο περιβάλλον της ΕΡΤ: «Δεν έχει δίκιο ο κ. Μητσοτάκης, δεν έχει δυο σενάρια ο προϋπολογισμός. Εχει ένα σενάριο που είναι η βάση που καταθέτουν όλες οι χώρες στην Commission, το οποίο λέει τι θα γίνει αν δεν κάνουμε τίποτε. Ολες οι χώρες όμως θέλουν να κάνουν κάτι. Αρα περιέχει τις προτάσεις μας, τι θέλουμε εμείς να κάνουμε. Αλλά δεν είναι δυο σενάρια, είναι τεχνικό το ζήτημα αυτό»! Αφού είναι έτσι, τότε γιατί δεν είχαμε και όλα τα προηγούμενα χρόνια προσχέδια με σενάρια;
Ο Τσακαλώτος το έχει τερματίσει σε πολιτική τσογλανιά, νομίζοντας ότι μπορεί να μας κοροϊδέψει όλους. Το ζήτημα είναι απλό: έχουν την καταρχήν έγκριση ν' αλλάξουν το μείγμα των διάφορων μέτρων, έχουν πολιτική στήριξη (έχουν δηλαδή κατανόηση για την προεκλογική τους ανάγκη να μην πετσοκόψουν ξανά τις συντάξεις), όμως η συμφωνία δεν έχει πάρει την τελική της μορφή. Αυτό αναμένεται να γίνει σε ένα από τα επόμενα Eurogroup μέχρι το τέλος της χρονιάς (μάλλον στις αρχές Δεκέμβρη). Εχουν τις διαβεβαιώσεις ότι θα τους κάνουν τη χάρη (γι' αυτό και διέρρευσε και η θετική θέση της Μέρκελ), όμως η όλη διαδικασία πρέπει να γίνει ήρεμα, όχι μόνο για να μην «τσινήσει» το ΔΝΤ, αλλά και για να μην τροφοδοτηθούν οι «αγορές» με σενάρια περί ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής. Πρέπει να φανεί ότι οι αλλαγές έγιναν μετά από μελέτη, συζήτηση και καθολική συμφωνία των δανειστών.
Δεν αποκλείουμε καθόλου να τους βάλουν να υπογράψουν και μια ακόμα εξευτελιστική δήλωση (σύμφωνα με τις «προϋποθέσεις» που βάζει η Μέρκελ), ότι δεν πρόκειται να πειράξουν τις βασικές μεταρρυθμίσεις των Μνημονίων, ούτε να παραβιάσουν τους στόχους ως προς τα «πρωτογενή πλεονάσματα» (3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022, 2,2% από το 2023 μέχρι το 2060). Φυσικά και θα την υπογράψουν (θα είναι με τη μορφή ομόφωνης απόφασης του Eurogroup) και θα πουν ότι πρόκειται για επανάληψη υποχρεώσεων που έχουν ήδη αναλάβει από το Eurogroup του περασμένου Ιούνη.
Το εναλλακτικό σενάριο (τιτλοφορούμενο με τον γλωσσικό βαρβαρισμό «Προτιθέμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις 2019») αφήνει ανέπαφη τη μνημονιακή δημοσιονομική πολιτική (υπερφορολόγηση-χαράτσια, καρατομημένες κοινωνικές δαπάνες και ΠΔΕ). Η διαφορά σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο Μεσοπρόθεσμο 2019-2022 είναι μόνο 335 εκατ. ευρώ, τα οποία καλύπτονται εύκολα από το «υπερπλεόνασμα» που αφήνει η δημοσιονομική βαρβαρότητα. Δε θα περικοπούν οι συντάξεις, αλλά δε θα εφαρμοστούν στο σύνολό τους και τα (επίσης προ-νομοθετημένα) αντίμετρα. Θα εφαρμοστούν μόνο όσα εξήγγειλε ο Τσίπρας στη ΔΕΘ. Δηλαδή, μια μικρή μείωση του ΕΝΦΙΑ (μεσοσταθμικά 10% ή 263 εκατ.), η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των αυταπασχολούμενων (229 εκατ.) κτλ.
Για να φανεί η αθλιότητα αυτής της πολιτικής, που τη διαφημίζουν σαν προοδευτική, αρκεί ένα μόνο παράδειγμα. Στα αντίμετρα που προ-νομοθετήθηκαν προβλεπόταν δαπάνη για επιδότηση ενοικίου ύψους 600 εκατ. ευρώ. Ο Τσίπρας στη ΔΕΘ την κατέβασε στα 300 εκατ. ευρώ. Το προσχέδιο την ξανακόβει στη μέση και την κατεβάζει στα 150 εκατ. ευρώ! Το αντίμετρο της μείωσης του συντελεστή του πρώτου φορολογικού κλιμάκιου από 22% σε 20% (αφορά τα χαμηλά εισοδήματα) επίσης εξαφανίστηκε. Δεν εξαφανίστηκαν, όμως, τα αντίμετρα της μείωσης του συντελεστή φορολόγησης των διανεμόμενων κερδών (από 15% σε 10%) και της μείωσης του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων (των καπιταλιστικών επιχειρήσεων, δηλαδή) από 29% σε 25% (θα γίνει μεταξύ 2019 και 2022 με μείωση 1% κάθε χρόνο).
Σχόλια