30 Απρίλη 1975 Συντριβή του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στο Βιετνάμ

Μετά την ήττα των γάλλων αποικιοκρατών στο Ντιεν Μπιεν Φου από το βιετναμέζικο λαό, υπογράφηκε στη Γενεύη κατάπαυση του πυρός και αποφασίστηκε η προσωρινή διαίρεση της χώρας σε Β. Βιετνάμ, που ελεγχόταν από το Βιετμίνχ (το Λαϊκό Μέτωπο), και Ν. Βιετνάμ όπου εξακολουθούσε να υπάρχει η γαλλική κατοχή. Ο 17ος παράλληλος ήταν τα σύνορα. Τέλος, αποφασίστηκε η ενοποίηση των δύο κρατών μετά τη διενέργεια γενικών εκλογών σε όλη τη χώρα το 1956.
Ηταν κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι τις εκλογές θα κέρδιζε το Βιετμίνχ, αφού είχε την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού. Αλλωστε, αμέσως μετά τη συμφωνία της Γενεύης, η ανοικοδόμηση στο Β. Βιετνάμ ξεκίνησε με ραγδαίους ρυθμούς και μέσα σε δυο χρόνια ο βιετναμέζικος λαός πέτυχε σημαντική βελτίωση του βιοτικού του επιπέδου. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Αϊζενχάουερ, στα απομνημονεύματά του, το 1963, έγραφε: "Δεν έχω συζητήσει ή αλληλογραφήσει με οποιονδήποτε εξοικειωμένο στις υποθέσεις της Ινδοκίνας που να μη συμφωνούσε ότι, αν διεξάγονταν εκλογές τον καιρό των συγκρούσεων, το 80% πιθανόν του πληθυσμού θα ψήφιζε τον Χο Τσι Μινχ". ("Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ", David Horowitz, εκδ. Κάλβος, σελ. 223-224). Ο ίδιος είχε διατυπώσει τη θεωρία του ντόμινο, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι μια νίκη των κομμουνιστών στο Βιετνάμ θα παρασύρει όλη τη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία, μέχρι και την Αυστραλία. Αλλά και ο ίδιος ο Τζον Φ. Κένεντι, μιλώντας στην αμερικανική Γερουσία τον Απρίλη του 1954, εξέφραζε την ίδια ανησυχία: "…είναι ολοφάνερο ότι η δημοτικότητα και η ακτινοβολία του Χο Τσι Μινχ και των οπαδών του σ' ολόκληρη την Ινδοκίνα θα προκαλέσουν διχοτόμηση ή μια κυβέρνηση συνασπισμού που θα οδηγήσει τελικά στην κυριαρχία των κομμουνιστών" ("Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ", σελ. 207).

Η κατάσταση στο Νότο
Στο Ν. Βιετνάμ όμως υπήρξαν σημαντικές ανακατατάξεις σε ηγετικό επίπεδο. Ο πρώην αυτοκράτορας Μπάο Ντάι που είχε διοριστεί το 1949 από τους Γάλλους ως αρχηγός του κράτους ανέθεσε τη διακυβέρνηση στον Νγκο Ντινχ Ντιεμ. Ο Ντιεμ, αφού στηρίχτηκε οικονομικά και στρατιωτικά από τις ΗΠΑ, κατάφερε το 1955 μετά από δημοψήφισμα να απομακρύνει τον Μπάο Ντάι και να μείνει μόνος στην εξουσία. Με την αλλαγή αυτή οι Γάλλοι ουσιαστικά έχασαν κάθε έρεισμα στη χώρα και άρχισε η ενεργότερη ανάμιξη των Αμερικανών, οι οποίοι σύντομα δημιούργησαν ένα φιλοαμερικάνικο καθεστώς νεοαποικιακού τύπου.
Πολύ γρήγορα αποδείχτηκε ότι ο Ντιεμ θα κυβερνούσε δικτατορικά με τις ευλογίες και τα χρήματα των ΗΠΑ. Αρνήθηκε την προβλεπόμενη διενέργεια εκλογών και έτσι η ευκαιρία να ενωθεί το Βιετνάμ χάθηκε. Κυνήγησε με βαρβαρότητα κάθε δημοκρατικό στοιχείο και μετέτρεψε τη χώρα σε μια τεράστια φυλακή. Παντού ξεφύτρωναν στρατόπεδα συγκεντρώσεως και στρατόπεδα "πολιτικής αναμόρφωσης". Ο Ντιεμ δεν είχε καμιά απολύτως λαϊκή στήριξη. Αυτό δείχνει και η εκτίμηση του αμερικανού γερουσιαστή Μάικ Μάνσφιλντ για τον Ντιεμ: "Στις σκοτεινές αυτές μέρες η μοναδική κλωστή που ένωνε τις διάφορες δυνάμεις στο Βιετνάμ ήταν η γενική συμφωνία τους πάνω στην ανάγκη ότι ο Ντιεμ έπρεπε να φύγει". ("Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ", σελ. 209). Ο στρατός θα ανατρέψει τον Ντιεμ στα 1963, αλλά αυτό δεν θα αλλάξει σε τίποτα την αμερικανική πολιτική.

Η επέμβαση των ΗΠΑ
Ο λαός του Βιετνάμ αναγκάστηκε να απαντήσει με νέο αγώνα. Το 1960 συγκροτείται στη Σαγκάη το Εθνικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Νότου. Στόχος του, η αποχώρηση όλων των ξένων στρατών από το Ν. Βιετνάμ και η ενοποίηση με το Βορρά. Το Εθνικό Μέτωπο μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα φτάσει τους 150.000 μαχητές (Βιετκόνγκ). Αλλά και στις πόλεις ο λαός οργανώνεται και διαδηλώνει ενάντια στον ιμπεριαλισμό, με αποκορύφωμα την απεργία εκατοντάδων χιλιάδων εργατών στη Σαϊγκόν το 1964.
Η πρώτη μεγάλης κλίμακας επέμβαση των Αμερικάνων έγινε στο Ν. Βιετνάμ επί προεδρίας Κένεντι στα 1961. Η ειρωνεία είναι ότι πριν από 7 χρόνια ο ίδιος ο Κένεντι, μιλώντας για τον πόλεμο στην Ινδοκίνα, έλεγε: "Η αμερικανική βοήθεια δεν μπορεί να συντρίψει έναν εχθρό που βρίσκεται παντού και πουθενά (…) Για τις ΗΠΑ, το να επέμβουν μονόπλευρα και να στείλουν στρατεύματα στο πιο τραχύ έδαφος του κόσμου θα δημιουργούσε μια κατάσταση πολύ πιο δύσκολη από εκείνη που βρήκαμε στην Κορέα". ("Ιστορία του Βιετνάμ", Andre Masson, εκδ. Ζαχαρόπουλου, σελ. 118). Δυστυχώς για τη χώρα του, έμελλε να επιβεβαιωθεί με τον πιο τραγικό τρόπο στα επόμενα 15 χρόνια.
Το Φλεβάρη του 1965 ο αμερικανός πρόεδρος Τζόνσον διατάζει το βομβαρδισμό του Β. Βιετνάμ. Λίγο μετά θα αποβιβαστούν οι πρώτοι αμερικανοί πεζοναύτες στο Ντα Ναγκ και μέχρι το 1968 ο αριθμός των αμερικανών στρατιωτών στο Βιετνάμ θα φτάσει το μισό εκατομμύριο. Στη δύναμη των Αμερικανών θα πρέπει να προσθέσουμε και 500.000 τακτικό στρατό του Ν. Βιετνάμ, 50.000 Νοτιοκορεάτες, καθώς και αρκετούς Ταϊλανδούς, Νεοζηλανδούς και Αυστραλούς.
Οι βομβαρδισμοί των Αμερικάνων στο Β. Βιετνάμ ήταν πρωτοφανείς. Υπολογίζεται ότι η ισχύς τους ήταν όσο 400 ατομικές βόμβες της Χιροσίμα. Με τη χρήση νέων χημικών (πορτοκαλί παράγοντας) ερημοποίησαν απέραντες εκτάσεις ζούγκλας και κατέστρεψαν τεράστιες περιοχές.
Ας δούμε μερικά στοιχεία για την περίοδο εκείνη όπως παρουσιάζονται από το βιβλίο "Η μαύρη βίβλος του καπιταλισμού" εκδ. Λιβάνη, σελ. 253: "…από το Φεβρουάριο του 1965 μέχρι τον Απρίλιο του 1968, οι Αμερικανοί έριξαν 500.000 τόνους βομβών στο Β. Βιετνάμ και 200.000 τόνους στο Ν. Βιετνάμ. Το 1972, σε διάστημα μόνο έξι μηνών, επιτεύχθηκε ο εντυπωσιακός αριθμός της ρίψης 400.000 τόνων βομβών."

Ωμότητες που διέπραξαν οι Αμερικάνοι στο Βιετνάμ
Γνωστές είναι πλέον οι μέθοδοι που χρησιμοποίησαν οι Αμερικάνοι και οι νοτιοβιετναμέζοι υποτακτικοί τους απέναντι στους φυλακισμένους στο νησάκι Κον Σον στα νότια του Βιετνάμ. Σχεδόν αμέσως μετά τη στρατιωτική εισβολή τους στο Βιετνάμ, δημιούργησαν εκεί τα περίφημα "κλουβιά των τίγρεων" για να φυλακίσουν κάτω από άθλιες συνθήκες τους μαχητές Βιετκόνγκ και τους συγγενείς τους. Οι ΗΠΑ αρνούνταν επί χρόνια την ύπαρξή τους, μέχρι που ένας αμερικανός δημοσιογράφος τα αποκάλυψε. Στο Κον Σον αλλά και σε άλλες φυλακές της χώρας οι Αμερικανοί και τα τσιράκια τους επιδίδονταν σε φριχτά βασανιστήρια που δύσκολα θα μπορούσε να συλλάβει ανθρώπινος νους. Στέρηση ύπνου και τροφής, ηλεκτροσόκ, άγριοι ξυλοδαρμοί, ομαδικοί βιασμοί νεαρών γυναικών ήταν στην ημερήσια διάταξη των ανθρωπόμορφων κτηνών που υπηρετούσαν πιστά τα δυτικά αφεντικά τους.
Μια από τις μεθόδους των Αμερικάνων για να στρατολογούν Βιετναμέζους ήταν ο συστηματικός βομβαρδισμός αγροτικών και ορεινών περιοχών, με συνέπεια εκατομμύρια χωρικοί να καταφύγουν στις πόλεις, όπου και ήταν πιο εύκολο να ενταχθούν διά της βίας στο νοτιοβιετναμέζικο στρατό. Η τρομοκράτηση του λαού συμπληρωνόταν από ένα δίκτυο αστυνομικών, πολιτοφυλάκων που είχαν πλήρη ελευθερία να συλλαμβάνουν, να ανακρίνουν και να βασανίζουν όποιον θεωρούσαν ύποπτο για συνεργασία με τους Βιετκόνγκ. Αλλά και όποιον δήλωνε ουδέτερος, τού προσήπταν την κατηγορία του φιλοκομμουνιστή και τον καταδίκαζαν σε υποχρεωτική εργασία.
Παρ' όλα αυτά, όλο και περισσότερο ο λαός της χώρας δυνάμωνε τις τάξεις των Βιετκόνγκ. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος η κυβέρνηση των ΗΠΑ έβαλε σε εφαρμογή το λεγόμενο "πρόγραμμα των στρατηγικών χωριών": "Βάσει του προγράμματος αυτού οχυρώθηκαν αγροτικά χωριά με σκοπό να γίνουν πολιτικά και στρατιωτικά απρόσβλητα. Στο πλούσιο σε ρύζι δέλτα του Μεκόνγκ, για να περιοριστούμε σε μια μονάχα περιοχή, δεκάδες χιλιάδες χωρικών εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και διατάχθηκαν να βοηθήσουν στη δημιουργία νέων χωριών οχυρωμένων γύρω γύρω με συρματοπλέγματα. Το Μάιο του 1963 οκτώ εκατομμύρια αγρότες ζούσαν στα χωριά αυτά. Ακόμα και αμερικανοί επίσημοι παραδέχτηκαν πως η κατηγορία ότι τα στρατηγικά χωριά ήταν στρατόπεδα συγκέντρωσης που δημιουργήθηκαν με καταναγκαστική εργασία ήταν σωστή σε πολλές περιπτώσεις"("Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ", σελ. 215)
Αξίζει να δούμε την περιγραφή που γίνεται για τα "στρατηγικά χωριά" σε ένα αφιέρωμα του "Σπουδαστικού Κόσμου" (περιοδικού της ΠΠΣΠ) το Γενάρη του 1967: "…είχαν ένα φράχτη από μπαμπού, έναν άλλο φράχτη με συρματόπλεγμα και ανάμεσα στους δύο φράχτες υπήρχε ναρκοπέδιο. Πίσω από τους δύο φράχτες υπήρχε τάφρος με μυτερούς σιδερένιους πασσάλους στο βάθος της. Στο εσωτερικό υψώνεται ένας τοίχος 1,5 μ. από μπετόν, με φυλάκια στις γωνιές του. Η επικοινωνία μεταξύ των χωριών ήταν περιορισμένη, υποχρεωτικά κάθε κάτοικος έπρεπε να έχει ταυτότητα με δακτυλικά αποτυπώματα και φωτογραφία. Κάθε οικογένεια ήταν υποχρεωμένη να έχει κρεμασμένο στην πόρτα κατάλογο των μελών της. Σιτιζόταν από κοινή αποθήκη που τη διαχείρισή της είχαν οι δυνάμεις κατοχής."
Το Βιετνάμ ήταν ένα πεδίο όπου δοκιμάστηκαν όλα τα σύγχρονα όπλα της εποχής, βόμβες ναπάλμ, εμπρηστικές, βόμβες φωσφόρου, κατακαίγοντας μεγάλες αγροτικές εκτάσεις με στόχο την έλλειψη τροφής για το λαό και τη δυσκολία στην κάλυψη των ανταρτών. Μέχρι και το νευροπαραλυτικό αέριο Σαρίν χρησιμοποίησαν για την εκκένωση χωριού στο γειτονικό Λάος ("Επιχείρηση Τέιλγουιντ"), όπως αποκαλύφθηκε σε εκπομπή του CNN το 1998 (Ιός, «Ελευθεροτυπία» 8/11/1998).
Μια από τις τελευταίες αποκαλύψεις ήταν ότι ο Νίξον είχε προτείνει ξεκάθαρα το βομβαρδισμό του Βιετνάμ με ατομικές βόμβες "για να εξολοθρεύσει το καταραμένο μέρος και να καθιερώσει νέα τάξη πραγμάτων", όπως ανέφερε στον τότε Υπ.Εξ. των ΗΠΑ Χ. Κίσινγκερ.
Αλλωστε και ο Γκολντγουότερ (ρεπουμπλικάνος υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ) είχε προτείνει το 1964 "την αποψίλωση των δασών με ατομικές βόμβες μικρής έντασης" ("Η εποποιία του Βιετνάμ", Γκιαπ, εκδ. Μνήμη, σελ. 91).

Η "βιετναμοποίηση" του πολέμου
Σε καμιά περίπτωση όμως το ηθικό του λαού δεν κάμφθηκε. Με απαράμιλλο πνεύμα αλληλεγγύης και συνεργασίας οι Βιετναμέζοι κατάφεραν να δυναμώνουν τον αγώνα τους και να προκαλούν τεράστιες απώλειες στους κατακτητές.

Οι Αμερικανοί σύντομα αντιλήφθηκαν ότι δεν μπορούσαν να νικήσουν. Η επίθεση των Βιετκόνγκ στο Τετ το 1968 και πολλές εξεγέρσεις στο Ν. Βιετνάμ ήταν γεγονότα που κλόνισαν σοβαρά τον αμερικανικό στρατό. Συγχρόνως σε όλο σχεδόν τον κόσμο ξεσπούσε ένα τεράστιο κύμα συμπαράστασης στο βιετναμέζικο λαό. Ακόμα και μέσα στις ΗΠΑ υπήρχε μαζικό κύμα αρνητών στράτευσης. Ο αμερικανικός λαός διαμαρτυρόταν και έφτανε σε πολλές περιπτώσεις μέχρι και τη σύγκρουση με τις δυνάμεις καταστολής.
Το μόνο που έμενε στους Αμερικανούς ήταν ο δρόμος των διαπραγματεύσεων με το Ανόι. Το Μάη του 1968 άρχισαν συνομιλίες στο Παρίσι. Η σταδιακή αποχώρηση των Αμερικανών είχε ήδη αρχίσει, αλλά ταυτόχρονα ο Νίξον επέλεξε την επέμβαση στο γειτονικό Λάος και το 1970 στην Καμπότζη. Στο Βιετνάμ άφησαν το στρατό του Νότου να πολεμά τους Βιετκόνγκ σε μια προσπάθεια να ελαχιστοποιήσουν τις δικές τους απώλειες (δόγμα Νίξον ή "βιετναμοποίηση" του πολέμου). Ταυτόχρονα όμως ενέτειναν τους βομβαρδισμούς στο Β. Βιετνάμ (βομβαρδισμός Χαϊφόνγκ). Το Γενάρη του 1973 υπογράφηκε κατάπαυση του πυρός, αλλά ο στρατός του Νότου επιτέθηκε σε συγκέντρωση κομμουνιστών στο Δέλτα του Μεκόνγκ. Ετσι ο στρατός του Βορρά αποφάσισε να δώσει οριστικό τέλος και επιτέθηκε στο Νότο. Μέσα σε δυο χρόνια απελευθερώθηκε όλο το Ν. Βιετνάμ και τον Απρίλη του 1975 απελευθερώνεται και η Σαϊγκόν. Στις 30 Απρίλη έφευγαν από την πόλη, κυριολεκτικά στο "παραπέντε", και οι τελευταίοι αμερικανοί "σύμβουλοι" που είχαν μείνει και

στήριζαν το καθεστώς. Λίγες μέρες νωρίτερα πρόλαβε να εγκαταλείψει τη χώρα και ο Θιέου για να βρει καταφύγιο στους προστάτες του, τις ΗΠΑ. Η εικόνα της φυγής των Αμερικάνων με τα ελικόπτερα από την ταράτσα της πρεσβείας των ΗΠΑ θα μείνει βαθιά χαραγμένη στη μνήμη τους για πολλά χρόνια σαν ένας από τους χειρότερους εφιάλτες τους.
Θα λέγαμε ότι γενικότερα ο πόλεμος στο Βιετνάμ έχει ταυτιστεί με το χειρότερο εφιάλτη για τους Αμερικάνους αλλά και τους άλλους ιμπεριαλιστές. Δεν ήταν μια απλή ήττα των ΗΠΑ, αλλά η ατράνταχτη απόδειξη ότι ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος. Μπορεί να ηττηθεί ακόμα και σε μια μικρή χώρα, αρκεί να υπάρχει ένας λαός αποφασισμένος, μια ασυμβίβαστη ηγεσία και το πρωτοπόρο κόμμα που θα παίξει το ρόλο του στην οργάνωση και καθοδήγηση του λαού.
Η Σαϊγκόν πολύ σύντομα άλλαξε ονομασία σε "Πόλη του Χο Τσι Μίνχ" προς τιμήν του μεγάλου αρχιτέκτονα της βιετναμέζικης επανάστασης. Ο λαός της πόλης δεν ήθελε να υπάρχει τίποτα που να του θυμίζει την παλιά πόλη. Μια πόλη που οι Αμερικανοί είχαν μετατρέψει σε στρατοκρατούμενη ζώνη, σε μια φυλακή για τους πολίτες της, ένα απέραντο πορνείο και άντρο της μαφίας που τους υποστήριζε.
Με πολύ συντηρητικούς υπολογισμούς σκοτώθηκαν περίπου μισό εκατομμύριο πολίτες στο Ν. Βιετνάμ και 700.000 στρατιώτες του Βορρά και Βιετκόνγκ. Περίπου 4 εκατομμύρια Βιετναμέζοι τραυματίστηκαν ή έμειναν ανάπηροι. Ακόμη και σήμερα οι επιπτώσεις των χημικών ουσιών με τις οποίες οι Αμερικανοί δηλητηρίασαν το έδαφος της χώρας είναι ολοφάνερες. Οι τερατογενέσεις συνεχίζονται επί 40 χρόνια και τεράστιες εκτάσεις γης είναι ακόμα ακατάλληλες για καλλιέργεια.

Σοβιετική Ενωση
Χρήσιμη είναι και μια αναφορά στη στάση της Σοβ. Ενωσης στον πόλεμο του Βιετνάμ. Μπορούμε και πάλι να δούμε μερικά στοιχεία από το αφιέρωμα του "Σπουδαστικού Κόσμου": "Την εποχή που κυβερνούσε ο Χρουστσόφ δεν είχε σταλεί ούτε μια καρφίτσα στο Βιετνάμ και μάλιστα είχε την προστυχιά να δηλώσει ότι αυτόν δεν τον ενδιαφέρει η Ν.Α. Ασία. Οι διάδοχοί του στέλνουν μια ψευτοβοήθεια με μοναδικό σκοπό να παραπλανήσουν τους λαούς όλου του κόσμου και να πετύχουν τους σκοπούς τους που είναι το κλείσιμο του Βιετναμικού. Σχετικά με τη σοβιετική και κινεζική βοήθεια στο Βιετνάμ, ο "περιοδεύων πρεσβευτής" Χάριμαν του Τζόνσον σε λόγο του στην αμερικανική τηλεόραση είχε πει πως η σοβιετική βοήθεια έχει μάλλον συμβολικό χαρακτήρα και δεν μπορεί να θεωρηθεί ουσιαστική, σε αντίθεση με την κινεζική".
Χαρακτηριστικό της στάσης της ΕΣΣΔ είναι το γεγονός ότι δεν έγιναν στη Μόσχα διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τον πόλεμο του Βιετνάμ την ώρα που όλος ο κόσμος δήλωνε με κάθε τρόπο τη συμπαράστασή του στον αγώνα του βιετναμέζικου λαού. Μόνο αφροασιάτες σπουδαστές κατάφεραν να κάνουν διαδήλωση μπροστά στην αμερικάνικη πρεσβεία της Μόσχας και διαλύθηκαν μετά από επίθεση της αστυνομίας. Μάλιστα ο Γκρομίκο την επομένη ζήτησε συγνώμη από τον αμερικανό πρέσβη Κόλερ.

Βέβαια η σημερινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα είναι σαφώς αναντίστοιχη των προσδοκιών και της μεγάλης θυσίας του βιετναμέζικου λαού. Αυτό όμως δεν μειώνει καθόλου την αξία της νίκης αυτής.
Σήμερα έχει μεγάλη σημασία να θυμόμαστε τη νίκη των Βιετναμέζων, μιας και βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με απόψεις που προπαγανδίζουν το αήττητο του ιμπεριαλισμού