Η απώλεια της φέτας προπομπός για τα υπόλοιπα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα

Στις 18 Ὀκτώβρη συγκλήθηκε το Συμβούλιο  για τις Ἐξωτερικές  Ὑποθέσεις της ΕΕ, στο οποίο οι υπουργοί συζήτησαν σχετικά με την υπογραφή και την προσωρινή εφαρμογή της Συνολικής Οικονομικής  και Εμπορικής Συμφωνίας (ΣΟΕΣ/CETA) με τον Καναδά. Εκτός από το Βέλγιο, που ο υπουργός του δήλωσε ότι δεν μπορεί να στηρίξει τη συμφωνία, όλοι οι άλλοι υπουργοί Οικονομίας δήλωσαν ότι μπορούν να τη στηρίξουν και να τη βάλουν σε εφαρμογή. Η υπογραφή αναβλήθηκε για μερικές ημέρες λόγω της διαφωνίας του Βελγίου, στη συνέχεια το Βέλγιο εξασφάλισε τη συμφωνία της επαρχίας του Βαλονίας και ήρε τις επιφυλάξεις του, με αποτέλεσμα η συμφωνία να υπογραφεί στη 16η Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ-Καναδά.

Εκτός από τα γενικότερα ζητήματα, που έχουν να κάνουν με τον διιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό, η CETA έχει και ένα ιδιαίτερο ελληνικό ενδιαφέρον, καθώς –όπως έχουμε ξαναγράψει- υπέστη πλήγμα η φέτα ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) στο έδαφος του Καναδά. Στο δελτίο Τύπου που εξέδωσε ο υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης στις 19 Οκτώβρη του 2016 δεν αναφέρεται καθόλου στην ελληνική φέτα και στο πλήγμα που υπέστη μ’ αυτή τη συμφωνία. Προφανώς, γιατί δεν μπορούσε πια -όπως έκανε παλαιότερα, μετά από τη σύγκληση του Συμβουλίου- να κάνει προπαγανδιστικά παιχνίδια και να καλλιεργεί φρούδες ελπίδες στον ελληνικό λαό και στους κτηνοτρόφους, ότι δήθεν εξασφάλισε υπόσχεση από την Επίτροπο Διεθνούς Εμπορίου πως την επόμενη πενταετία θα επανεξεταστεί η συμφωνία όσον αφορά τη φέτα.

Αντίστοιχο παιχνίδι έκανε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Β. Αποστόλου, αναφέροντας, ότι έχει αποσπάσει δηλώσεις από την Επίτροπο Διεθνούς εμπορίου της ΕΕ για επανεξέταση του ζητήματος της ελληνικής φέτας μετά την πάροδο πενταετίας. Αυτή τη φορά ο Β. Αποστόλου σφύριξε αδιάφορα και δεν έκανε την παραμικρή δήλωση για το χτύπημα που δέχτηκε η φέτα από τη συμφωνία CETA της ΕΕ με τον Καναδά.

Επαναλαμβάνουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση θετικής αντιμετώπισης της φέτας με μελλοντική τροποποίηση της συμφωνίας CETA, γιατί η ΕΕ έχει πετάξει στην πυρά προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ (Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ενδειξης), προκειμένου το γερμανικό και το γαλλικό κεφάλαιο να ενισχύσουν τη θέση τους στο διεθνή καταμερισμό της εργασίας. Ο,τι χάνεται δεν επανέρχεται, εκτός αν αφορά προϊόντα μονοπωλιακών ομίλων, που κάποια στιγμή βρέθηκαν σε δυσχερή θέση και υπέκυψαν, αλλά όταν βρέθηκαν σε θέση ισχύος επανακατάκτησαν τις απώλειές τους. Δηλαδή, τι θα γίνει μετά από πέντε χρόνια; Οι καναδέζικες φίρμες που παρασκευάζουν και πωλούν «φέτα» θα υποχρεωθούν να βαφτίσουν το προϊόν τους με άλλο όνομα; Αστεία πράγματα.

Πέραν των παραπάνω, πρέπει να επισημάνουμε και πάλι ορισμένα δεδομένα που δείχνουν πως όχι μόνο είναι χαμένη η υπόθεση της φέτας, αλλά έχει ανοίξει ο δρόμος για να χαθούν πολλά ακόμα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ.

Οταν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, ανεξάρτητα χρώματος, από το 2009 αφήνουν τις γαλακτοβιομηχανίες να παράγουν ελληνικό γιαούρτι, φέτα και λοιπά γαλακτοκομικά προϊόντα με τη μαζική χρήση εβαπορέ γάλακτος, υπονομεύουν τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Οταν βγάζουν κοινές Υπουργικές Αποφάσεις με τις οποίες θεωρούν το ελληνικό γιαούρτι όχι ως προϊόν ΠΟΠ και ΠΓΕ, αλλά ως προϊόν συγκεκριμένου τρόπου παρασκευής, δίνουν τη δυνατότητα στην Κομισιόν να παραχωρεί το δικαίωμα στην Τσεχία (και σε όποια άλλη χώρα το ζητήσει στο μέλλον) να παράγει γιαούρτι «ελληνικού τύπου» ή «ελληνικού στιλ». Οταν κάνουν «δωράκι» στη ΦΑΓΕ τη δυνατότητα να παράγει στο εργοστάσιό της στο Λουξεμβούργο «ελληνικό γιαούρτι» με γάλα εβαπορέ και νωπό από χώρες της ΕΕ, δηλαδή χωρίς να χρησιμοποιεί ούτε ένα κιλό νωπό ελληνικό γάλα, ανοίγουν το δρόμο στον καθένα να κάνει το ίδιο, βάζοντας δίπλα στη λέξη «ελληνικό» τη λέξη «τύπος» ή «στιλ».

Στις 27 Σεπτέμβρη, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Β. Αποστόλου, σε δελτίο Τύπου λογόκρινε επιστολή του Επιτρόπου Υγείας της ΕΕ, προκειμένου να καλλιεργήσει φρούδες ελπίδες στους κτηνοτρόφους και στον ελληνικό λαό, ότι η Τσεχία δε θα μπορεί να παράγει «ελληνικό γιαούρτι». Απέκρυβε σκόπιμα πως ο Επίτροπος στην επιστολή του ενημέρωνε τον Αποστόλου, ότι η Κομισιόν δέχεται να παράγει η Τσεχία «γιαούρτι ελληνικού τύπου» ή «γιαούρτι ελληνικού στιλ».

Καλέσαμε τότε τον υπουργό να δώσει στη δημοσιότητα ολόκληρη την επιστολή του Επιτρόπου, αλλιώς θα το κάνουμε εμείς. Δεν το έκανε και έτσι δημοσιεύσαμε ολόκληρη την επιστολή του Επιτρόπου Andruikaitis, που την είχαμε στα χέρια μας από την πρώτη στιγμή. Μετά από λίγες μέρες, εξέδωσε δελτίο Τύπου η ΠΟΓΕΔΥ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων) αναδημοσιεύοντας την επιστολή του Επιτρόπου και το ρεπορτάζ μας και καλώντας τον υπουργό να πάρει θέση δημόσια.

Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση στους κτηνοτρόφους και να στριμωχτούν άγρια όχι μόνο ο υπουργός ΑΑΤ αλλά και το Μαξίμου. Ετσι, ο Β. Αποστόλου αναγκάστηκε με δελτίο Τύπου την περασμένη Πέμπτη να ανακοινώσει ότι έστειλε επιστολή στους Επιτρόπους Υγείας και Γεωργίας, με την οποία (όπως ισχυρίζεται) ζητάει από τους δύο επιτρόπους να πάρουν πρωτοβουλίες ώστε οι τσεχικές αρχές, στη βάση του ενωσιακού δικαίο,υ να αναθεωρήσουν την πρόθεσή τους για θεσμοθέτηση των όρων «τύπου ελληνικό», «στυλ ελληνικό», συνταγή ελληνική». Ισχυρίζεται, ακόμη, ότι έστειλε αίτημα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας για να συζητηθεί στις 14 Νοέμβρη σ’ αυτό.

Δεν είναι τυχαίο που ο Β. Αποστόλου αρνείται να δώσει στη δημοσιότητα τη δική του επιστολή για να πληροφορηθούμε το ακριβές περιεχόμενό της. Θυμίζουμε ότι αυτός που πανηγύριζε για την επιστολή Andriukaitis, τώρα εμφανίζεται να διαφωνεί με το ουσιαστικό περιεχόμενό της. Μόνο όταν δώσει στη δημοσιότητα την επιστολή του θα την κρίνουμε συγκεκριμένα. Προς το παρόν επισημαίνουμε ότι για μια φορά ακόμα ο Β. Αποστόλου προσπαθεί να «ταΐσει» τους κτηνοτρόφους με «κονσέρβα» και γι’ αυτό δε δημοσιοποιεί τόσο την επιστολή του Επιτρόπου όσο και τη δική του.

Η Κομισιόν αποφάσισε ότι η Τσεχία μπορεί να παράγει «γιαούρτι ελληνικού τύπου» ή «ελληνικού στιλ». Το ζήτημα αυτό δεν είναι πια στη φάση των προθέσεων και της διερεύνησης, όπως ισχυρίζεται ο Αποστόλου. Η κίνησή του να υποβάλει αίτημα στο Συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας είναι καθαρά δημαγωγική, γιατί έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα στα λεγόμενα θεσμικά όργανα, η υπόθεση της χρήσης αυτών των όρων έκλεισε σε βάρος της Ελλάδας. Καλά θα κάνει ο Β. Αποστόλου να σταματήσει αυτά τα παιχνιδάκια και να κάνει το αυτονόητο: αυστηρή απαγόρευση της χρήσης εβαπορέ γάλακτος στην παρασκευή γαλακτοκομικών προϊόντων.




Συμφωνία «ελεύθερου» εμπορίου ΕΕ-Καναδά

Τα μονοπώλια πάνω απ’ όλα!

Την περασμένη Κυριακή, η Ευρωπαϊκή Ενωση και ο Καναδάς υπέγραψαν διμερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου (ονόματι CETA), μετά από επτά χρόνια διαπραγματεύσεων. Οι διαπραγματεύσεις κινδύνεψαν να ναυαγήσουν μετά από την άρνηση, την Παρασκευή, μιας βελγικής περιφέρειας (της Βαλονίας) να συναινέσει. Η Βαλονία τελικά υπέκυψε στις πιέσεις και η συμφωνία υπογράφηκε μεταξύ του καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό και των επικεφαλής των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Για να τεθεί σε ισχύ η ογκώδης συμφωνία των 1.598 σελίδων, θα πρέπει να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια του Καναδά και των χωρών μελών της ΕΕ, πράγμα που αναμένεται να γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου.

Η συμφωνία αυτή, που αποτελεί τη μεγαλύτερη ίσως εμπορική συμφωνία που έχει υπογράψει μέχρι στιγμής η ΕΕ με τρίτες χώρες, θα καταργήσει τους δασμούς στο 92% των προϊόντων του εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά. Αυτό όμως δεν αποτελεί τίποτε περισσότερο από μια ρύθμιση των κανόνων με τους οποίους θα συνεχίσει να διεξάγεται ο άγριος οικονομικός ανταγωνισμός μεταξύ ευρωπαϊκών και καναδικών μονοπωλίων. Κι αυτό γιατί η κρίση μαστίζει και τις δύο χώρες, με τον Καναδά να βλέπει τις εξαγωγές του να είναι μειωμένες κατά 9.3% σε σχέση με το 2011, και τις 463 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο να βλέπουν τα κέρδη τους να μειώνονται κατά 18% σε σχέση με τα περσινά επίπεδα και κατά 31% σε σχέση με τα προπέρσινα, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το περιοδικό Forbes (http://www.forbes.com/sites/shreyaagarwal/2016/05/25/global-2000-europes-largest-companies/#778eab723431).

Μετά από το ναυάγιο της Διατλαντικής Εταιρικής Συνεργασίας για το Εμπόριο και τις Επενδύσεις (Transatlantic Trade and Investment Partnership - TTIP) μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, η διμερής συμφωνία με τον Καναδά φαίνεται να αποτελεί μια θετική έκβαση στον τομέα του «ελεύθερου εμπορίου». Αυτό όμως δε θα ωφελήσει ούτε τους εργαζόμενους, ούτε το περιβάλλον.

Οι επικριτές της νέας συμφωνίας στην Ε.Ε. επισημαίνουν τον κίνδυνο μαζικών προσφυγών καναδικών εταιριών σε περίπτωση που η ευρωπαϊκή νομοθεσία τις εμποδίζει να πετύχουν τα κέρδη που προσδοκούν. Σε άρθρο της βρετανικής εφημερίδας Independent αναφέρονται τα εξής:

«Στο επίκεντρο της νέας συμφωνίας CETA είναι ένα νέο νομικό σύστημα, ανοιχτό στις ξένες επιχειρήσεις αλλά όχι σε συνηθισμένους ανθρώπους. Ας πούμε ότι η βρετανική κυβέρνηση εκδίδει μία απόφαση. Αυτό θα μπορούσε να γίνει για να απαγορεύσει επικίνδυνα χημικά, να βελτιώσει την ασφάλεια των τροφίμων κτλ. Σύμφωνα με τη συμφωνία, μία καναδική εταιρία ή οποιαδήποτε εταιρία με καναδική θυγατρική, μπορεί να μηνύσει την βρετανική κυβέρνηση αν θεωρεί ότι η απόφαση είναι άδικη. Και όταν λέμε άδικη, εννοούμε ότι δε θα αποκομίσουν όσο κέρδος περιμένουν να βγάλουν. Η δίκη θα μπορούσε να γίνει σε ένα κεκλεισμένων των θυρών δικαστήριο υπό την εποπτεία δικηγόρων της εταιρίας και χωρίς δικαίωμα έφεσης (σ.σ. το τελευταίο αναιρέθηκε στη συμφωνία και θα υπάρχει μηχανισμός εφέσεων). Οι καναδικές εταιρίες το κάνουν ήδη αυτό σε όλο τον κόσμο. Μία εταιρία που λέγεται Gabriel Resources πρόσφατα ανακοίνωσε ότι μηνύει τη ρουμανική κυβέρνηση για ζημιές, αφότου το κοινοβούλιο μπλοκάρισε την ανάπτυξη ενός από τα χρυσορυχεία της λόγω περιβαλλοντικών κινδύνων. Τώρα υπάρχει αξίωση αποζημίωσης πιθανώς δισεκατομμυρίων λιρών. Η CETA θα ανοίξει αυτό το σύστημα σε χιλιάδες εταιρίες, ακόμα και αμερικανικές με θυγατρικές στον Καναδά, όπως οι Wal Mart, Chevron, Coca Cola και Monsanto» (http://www.independent.co.uk/voices/if-youre-worried-about-ttip-then-you-need-to-know-about-ceta-a6671886.html).

Το δικαστήριο αυτό δε θα έχει δικαιοδοσία να κρίνει τη νομιμότητα ενός μέτρου που καταγγέλλεται ότι παραβιάζει τη συμφωνία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του κράτους που αμφισβητεί το συγκεκριμένο μέτρο. Το άρθρο 8.31 της συμφωνίας (βλ. http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2014/september/tradoc_152806.pdf) αφήνει, όμως, στο δικαστήριο τη δυνατότητα να λάβει υπόψη του την εθνική νομοθεσία και την ερμηνεία της από τα εθνικά δικαστήρια. Η ερμηνεία όμως που θα δώσει δε θα είναι δεσμευτική για τα εθνικά δικαστήρια. Αν προκύψουν σοβαρά προβλήματα με την ερμηνεία της νομοθεσίας, που μπορεί να επηρεάσει την επένδυση, υπάρχει η δυνατότητα να επιληφθεί του θέματος μια Κοινή Επιτροπή της CETA, η απόφαση της οποίας θα είναι δεσμευτική για το δικαστήριο.

Το δημοσίευμα του Independent επισημαίνει τον κίνδυνο μαζικής πώλησης από τον Καναδά αυτοκινήτων που επιβαρύνουν το περιβάλλον. Πρόκειται για τα αυτοκίνητα που καίνε πετρέλαιο από ασφαλτούχο άμμο, το οποίο είναι από τα πιο καταστροφικά για το περιβάλλον καύσιμα στον κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του πετρελαίου εξορύσσεται από την Αλμπέρτα του Καναδά. Σήμερα υπάρχουν στην ΕΕ λίγα αυτοκίνητα που κινούνται με αυτό το πετρέλαιο αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Οταν η ΕΕ πρότεινε απαγορευτική νομοθεσία για να σταματήσει την εισαγωγή τέτοιων αυτοκινήτων στην Ευρώπη, ο Καναδάς χρησιμοποίησε τη CETA ως διαπραγματευτικό όπλο για να μπλοκάρει την πρόταση. Τώρα, οποιαδήποτε απόπειρα από την ΕΕ να μπλοκάρει την εισαγωγή τέτοιων αυτοκινήτων θα την έφερνε αντιμέτωπη με αξιώσεις μεγάλων αποζημιώσεων από τη βιομηχανία πετρελαίου ασφάλτου του Καναδά.

Παρόμοια προβλήματα θα προκύψουν στον τομέα των τροφίμων. Σύμφωνα με τον Independent, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν πετύχει 42 εξαιρέσεις για την προστασία των τοπικών προϊόντων τους, συμπεριλαμβανομένων της παρμεζάνας και του γαλλικού τυριού μπρι. Αυτό όμως δεν ισχύει για τις πιο αδύναμες χώρες της ΕΕ, που δεν έχουν φυσικά την ίδια διαπραγματευτική ικανότητα. Αυτές θα είναι έρμαια στα μονοπωλιακά συμφέροντα των καναδέζικων εταιριών. Σκεφτείτε τι θα έπρεπε να πληρώσει το ελληνικό κράτος στην καναδέζικη Eldorado Gold  για διαφυγόντα κέρδη όταν αναστάλθηκαν οι εργασίες της στις Σκουριές, επειδή είχε γράψει εκεί που δεν πιάνει μελάνι την περιβαλλοντική νομοθεσία. Με τη CETA σε εφαρμογή οι χρυσοθήρες θα αποκτήσουν ένα ισχυρό όπλο για να επιβάλουν τις ληστρικές τους επιδιώξεις. Αυτό όμως δεν εμπόδισε την «για πρώτη φορά Αριστερά» ελληνική κυβέρνηση να συναινέσει στη συμφωνία!