Δέσμιοι της τρόικας μέχρι το 2047!

Έλεγχο κάθε τρίμηνο, πρόστιμα 1,8 δισ. ευρώ και πάγωμα των επιχορηγήσεων προβλέπει η απόφαση της συνόδου κορυφής, που επιμελώς απέκρυψε η κυβέρνηση
Δέσμια μέχρι το 2047 θα παραμείνει η Ελλάδα στο Σύμφωνο Σταθερότητας της Ε.Ε., καθώς μέχρι τότε -οπότε και προβλέπεται να αποπληρώσει το χρέος της στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς- θα βρίσκεται υπό διαρκή επιτήρηση και έλεγχο ανά τρίμηνο, με την απειλή των κυρώσεων και προστίμων, σε περίπτωση που δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας, οι αποφάσεις που το συνόδευσαν τα τελευταία δύο χρόνια και η επικύρωσή τους στην τελευταία σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στις 24-25 Οκτωβρίου (σ.σ. το σχετικό απόσπασμα των συμπερασμάτων δημοσιεύει σήμερα η «Κ.Ε.») έχουν μετατραπεί σε θηλιά, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, που έχουν λάβει ή πρόκειται να λάβουν οικονομική βοήθεια μέσω μνημονίων.
Αυτό σημαίνει ότι οι υποσχέσεις για έξοδο από το Μνημόνιο, όπως τάζει η κυβέρνηση, ή ριζικές αλλαγές στην οικονομική πολιτική, όπως υπόσχεται η αξιωματική αντιπολίτευση, προσκρούουν στην κοινοτική νομοθεσία που έχει γίνει πλέον εξαιρετικά αυστηρή στον προληπτικό, αλλά και τον κατασταλτικό τομέα, με τις νέες αλλαγές της.
Μεταξύ άλλων, προβλέπονται συνέχιση των τριμηνιαίων ελέγχων για τα κράτη-μέλη μέχρι να αποπληρώσουν το 75% των δανείων που έχουν λάβει (όπως πρόσφατα δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος και αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ολι Ρεν), κυρώσεις της τάξης του 0,01% του ΑΕΠ (π.χ. το ποσοστό αυτό με σημερινές τιμές θα ήταν για την Ελλάδα 1,8 δισ. ευρώ), μέχρι και «πάγωμα» των κοινοτικών πόρων για όποιο κράτος-μέλος παραβιάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Οι τρεις βασικές αλλαγές προβλέπουν:
* Πρώτον, ενισχυμένη εποπτεία μέσω τριμηνιαίων ελέγχων (όπως γίνεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (σ.σ. με την αναφορά «όπου χρειάζεται»), μέχρι να αποπληρωθεί τουλάχιστον το 75% των δανείων που ένα κράτος-μέλος έχει λάβει. Για την Ελλάδα αυτό σημαίνει συνέχιση της αυστηρής οικονομικής επιτήρησης και επιβολής νέων μέτρων, όποτε υπάρχει απόκλιση από τους στόχους (με τους σημερινούς υπολογισμούς) έως το 2047!
Η μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας προβλέπει ότι όποτε η Κομισιόν διαπιστώνει απόκλιση από τους βασικούς στόχους (έλλειμμα και χρέος), τότε θα απευθύνει σύσταση και προτεινόμενα μέτρα στο κράτος-παραβάτη. Εάν το κράτος-μέλος δεν συμμορφώνεται, θα δέχεται δεύτερη σύσταση και εάν και μετά τη δεύτερη σύσταση δεν λάβει τα μέτρα που θα έχει προτείνει η Κομισιόν, τότε με εισήγηση της Κομισιόν και έγκριση του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών θα δέχεται πρόστιμο ίσο με το 0,01% του ΑΕΠ, το οποίο θα καταθέτει στο Ταμείο Εγγυήσεων.
Σύμφωνα με το τρέχον ΑΕΠ, εάν Κομισιόν και Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών ελάμβαναν μία τέτοια απόφαση σήμερα για την Ελλάδα, η χώρα μας θα πλήρωνε πρόστιμο 1,8 δισ. ευρώ! Υπάρχει βεβαίως η πρόβλεψη ότι εάν το κράτος-μέλος «συμμορφωθεί προς τας υποδείξεις» και λάβει τα μέτρα που του προτείνονται, τότε αυτά τα χρήματα θα του επιστρέφονται.
* Δεύτερον, έγκριση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για λήψη μέτρων εναντίον του κράτους-παραβάτη από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών, όχι με ενισχυμένη, αλλά με τη λεγόμενη αντεστραμμένη πλειοψηφία. Που σημαίνει πως όταν η Κομισιόν εισηγείται κυρώσεις εναντίον ενός κράτους-μέλους, τότε θα αρκεί να μην καταψηφίσει την πρόταση η πλειοψηφία των υπουργών Οικονομικών, για να εγκριθεί.
* Τρίτον, ρήτρα αιρεσιμότητας. Αυτό σημαίνει ότι -στο πλαίσιο τροποποίησης του κανονισμού για τα διαρθρωτικά ταμεία και τους κοινοτικούς πόρους (Ταμείο Συνοχής, Κοινή Αγροτική Πολιτική, ΕΣΠΑ κ.λπ.)- ένα κράτος που συστηματικά παραβιάζει το σύμφωνο, θα έρχεται αντιμέτωπο με το «πάγωμα» των κοινοτικών πόρων, πάλι με εισήγηση της Κομισιόν και απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών. Και θα «ξεπαγώνουν» μόνο με νέα απόφαση.
Επισημαίνεται πως έχει προβλεφθεί ως κριτήριο αν το κράτος-μέλος ευθύνεται για το ότι παραβιάζει το Σύμφωνο Σταθερότητας (όπως κρίθηκε για την περίπτωση της Ελλάδας), οπότε οι κυρώσεις θα επιβάλλονται, ή δεν ευθύνεται αν η Κομισιόν κρίνει ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας παραβιάστηκε λόγω φυσικής καταστροφής, οικονομικής κρίσης που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα κ.λπ.
Ερήμην του λαού
Οι αποφάσεις αυτές σκοπίμως δεν έχουν αναδειχθεί και δεν αναδεικνύονται από τις πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, ενώ παρουσιάζονται επιλεκτικά από μερίδα του ελληνικού Τύπου ως προληπτικά μέτρα, για να αποτραπούν κρίσεις σε εθνικό επίπεδο που θα ελάμβαναν διαστάσεις κινδύνου για ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Δεν αναδεικνύονται τόσο από την κυβέρνηση που στέλνει μηνύματα περί τέλους του Μνημονίου τον Απρίλιο του 2014 (ενώ έχει συναινέσει στις αλλαγές που καθιστούν το νέο κοινοτικό σύμφωνο ασφυκτικό) όσο και από την αξιωματική αντιπολίτευση που δημιουργεί προσδοκίες ουσιαστικής αλλαγής στην κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής στην εντός Ευρωζώνης Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι στη μείζονος σημασίας δημόσια συζήτηση για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας αποκρύπτονται από τον ελληνικό λαό στοιχεία αποκαλυπτικά για τις ρεαλιστικές δυνατότητες ανάκαμψης που υπάρχουν για την Ελλάδα εντός Ευρωζώνης και έτσι το πολιτικό παιχνίδι διεξάγεται ερήμην των εξελίξεων και των αποφάσεων που λαμβάνουν για τα κράτη-μέλη τα κοινοτικά όργανα.
Υπάρχουν αλλαγές στην κοινοτική νομοθεσία που έχουν αποφασιστεί σταδιακά τα τελευταία δύο χρόνια, αφορούν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που λαμβάνουν ή πρόκειται να λάβουν οικονομική βοήθεια, δημιουργούν κοινοτική θηλιά για τις εθνικές κυβερνήσεις, δομημένη στη λογική του μαστίγιου και του καρότου.
Και με τη βούλα
Οι αποφάσεις αυτές, που συνιστούν θηλιά για τις χώρες της ΟΝΕ, επικυρώθηκαν στην τελευταία σύνοδο κορυφής από τους ηγέτες των κρατών-μελών στις 24-25 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο της προσπάθειας -πέραν της νομισματικής- να υπάρξει και οικονομική ένωση στην Ε.Ε. Σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν των οικονομικών μεγεθών και δεικτών (όριο ελλείμματος, όριο χρέους, ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, εμπορικό ισοζύγιο κ.λπ.), γίνεται προσπάθεια -κυρίως από τις χώρες του Νότου- να συμπεριληφθούν ως κριτήρια και οι κοινωνικοί δείκτες για ένα κράτος-μέλος, πριν ληφθεί η απόφαση για κυρώσεις και πρόστιμα (σ.σ. εδώ βρίσκεται το… καρότο).
Στο -γνωστό για τη διπλωματική του γλώσσα- κείμενο των συμπερασμάτων της τελευταίας συνόδου κορυφής αναφέρεται, μεταξύ άλλων: «Για την προώθηση της ισχυρής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς στη ζώνη του ευρώ, πρέπει να ενισχυθεί ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών και μεταρρυθμίσεων στα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ, με βάση ισχυρή δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία στο επίπεδο της λήψης και της εφαρμογής των αποφάσεων». Σε άλλο σημείο προστίθεται ότι «η Επιτροπή θα υποβάλει μία πρώτη επισκόπηση της εφαρμογής των ειδικών ανά χώρα συστάσεων, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για την περαιτέρω παρακολούθηση της εφαρμογής τους».