Οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί επαναφέρουν το ζήτημα της επαναχάραξης των συνόρων στα Βαλκάνια

Έντονες αντιπαραθέσεις στα Βαλκάνια ανάμεσα σε διάφορα κόμματα που εκπροσωπούν μερίδες των αστικών τάξεων, σωβινιστικές εξάρσεις και εθνικιστικές διεκδικήσεις, με φανερή ή κρυφή την παρέμβαση ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων για τη γεωπολιτική επιρροή και τον έλεγχο ενεργειακών πηγών και οδών. Οι φωτιές που άναψε η ιμπεριαλιστική επέμβαση στην περιοχή αναζωπυρώνονται.

Σε Αλβανία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη εκδηλώνονται σφοδρές αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε σοσιαλδημοκρατικά και νεοφιλελεύθερα κόμματα και τις κυβερνήσεις τους, με πρόσχημα τα σκάνδαλα και τη διαφθορά. Και όλες αυτές τις άγριες κόντρες υποκινούν ή πίσω τους καραδοκούν οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Γερμανία, η Ρωσία, η Τουρκία.

Σε αναβρασμό βρίσκεται η γειτονική Αλβανία εν όψει εκλογών, με το «Δημοκρατικό Κόμμα» του Λουλζίμ Μπασά να έχει κατεβάσει τον κόσμο σε διαδηλώσεις και να μποϋκοτάρει τις εργασίες του Κοινοβουλίου, καταγγέλλοντας τον σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργό Έντι Ράμα για παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη και αδιαφάνεια.

Και η απάντηση του τελευταίου που αναζωπυρώνει το εθνικιστικό αφήγημα της Μεγάλης Αλβανίας και επαναφέρει το ενδεχόμενο ευρύτερων ανακατατάξεων στην περιοχή, αλλαγής συμμαχιών και επαναχάραξης των συνόρων: «Αργά ή γρήγορα η Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο θα έχουν στο εξωτερικό κοινές πρεσβείες», ισχυριζόμενος πως αυτό δεν αποτελεί υλοποίηση της ιδέας της «Μεγάλης Αλβανίας» αλλά γίνεται για λόγους «περικοπής εξόδων»! Σε συνέντευξή του, τον περασμένο Νοέμβρη, σε γερμανική εφημερίδα είχε υποστηρίξει την ένταξη όλων των χωρών των Βαλκανίων στην ΕΕ και οι δηλώσεις του ήταν πολύ σαφείς: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως υπάρχουν επίσης άλλοι, τρίτοι παίκτες, που παίζουν το παιχνίδι τους και μπορεί να επωφεληθούν, αν η ΕΕ αφήσει εκεί ένα κενό, και μιλάω για τη Ρωσία, αλλά και το ριζοσπαστικό ισλάμ». Εξάλλου συχνή είναι η επαναφορά από αλβανικής πλευράς του ζητήματος των «Τσάμηδων» και η αμφισβήτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Ελλάδα.

Ταυτόχρονα η Τουρκία έχει αναβαθμίσει το τελευταίο διάστημα τη στρατιωτική συνεργασία με την Αλβανία και την κυβέρνηση του Ράμα, με έντονο το ενδιαφέρον της για ενεργειακούς σχεδιασμούς που περιλαμβάνουν και αλβανικά λιμάνια. Στο Μαυροβούνιο, όπου η κυρίαρχη τάξη είναι διχασμένη στην προοπτική ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ, με δεδομένες τις παραδοσιακές στενές σχέσεις με τη Ρωσία, συνεχίζεται η σκληρή σύγκρουση μεταξύ του φιλοδυτικού κόμματος του πρωθυπουργού Τζουκάνοβιτς και του φιλορωσικού κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης του Μάντιτς,  στο φόντο της επιχείρησης Δύσης-Ρωσίας για την προώθηση των συμφερόντων τους και την αύξηση της επιρροής τους στην περιοχή. Ο Μάντιτς (που πρόσφατα είχε μεταβεί στη Μόσχα), ανακοίνωσε πως το κόμμα του είναι έτοιμο να διεξάγει «λαϊκό δημοψήφισμα» για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, σε περίπτωση που η φιλοδυτική κυβέρνηση προσπαθήσει να προωθήσει το θέμα μέσω του Κοινοβουλίου, όπου διαθέτει τις 42 από τις 81 έδρες.  Στα πλαίσια αυτά η φιλοδυτική πλευρά καταγγέλλει τη συμμετοχή ρωσικών κρατικών υπηρεσιών στην απόπειρα πραξικοπήματος που φέρεται ότι έγινε το βράδυ των εκλογών του περασμένου Οκτώβρη στη χώρα (η κυβέρνηση Τζουκάνοβιτς είχε συλλάβει τότε 20 Σέρβους και Ρώσους εθνικιστές), με τη Ρωσία να απορρίπτει κατηγορηματικά τις αιτιάσεις αυτές.

Στη Ρουμανία, το έκτακτο «φωτογραφικό» διάταγμα της νέας σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης Γκριντεάνου,  που αποποινικοποιεί όλες τις υποθέσεις διαφθοράς για ποσά έως 43.500 ευρώ, με βάση το οποίο  πολλοί πολιτικοί, αξιωματούχοι και κρατικοί υπάλληλοι που είναι στη φυλακή για τέτοιες υποθέσεις θα μπορούσαν να απαλλαγούν, έχει προκαλέσει την αντίδραση κομμάτων και του λαού, που βιώνει συνθήκες πρωτοφανούς φτώχειας, με μεγάλες διαδηλώσεις σε όλα τα αστικά κέντρα. Είναι και εδώ σαφείς οι αντιδράσεις για το διάταγμα και από διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, όπου συμμετέχει η Ρουμανία (ΕΕ, ΝΑΤΟ), ενώ το ΝΑΤΟ έχει αυξήσει τη ναυτική παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα με επίκεντρο τη Ρουμανία και τα λιμάνια της.

Εν τω μεταξύ ποτέ δεν σταμάτησαν οι αντιπαραθέσεις Σερβίας-Κοσσυφοπεδίου, με πρόσφατο το θερμό επεισόδιο, όπου Αλβανοί Κοσοβάροι δεν επέτρεψαν σε σερβικό τρένο, βαμμένο στα χρώματα της Σερβίας και με γραμμένο πάνω του σε 21 γλώσσες το σύνθημα «Το Κόσοβο είναι Σερβία», να εισέλθει στη σερβική μειονότητα στη Μιτροβίτσα. Η  Σερβία  συσφίγγει τις σχέσεις με τη Ρωσία, αναπτύσσει στρατιωτική και εμπορική συνεργασία μαζί της, την ίδια ώρα που άλλες αστικές πολιτικές δυνάμεις επιδιώκουν την ένταξη στη λυκοσυμμαχία της ΕΕ. Την αναβάθμιση της συνεργασίας Ελλάδας - Σερβίας σε «στρατηγική», αλλά και την προώθηση των ευρωΝΑΤΟϊκών σχεδίων στην περιοχή ανέδειξε και η επίσκεψη Τσίπρα στο Βελιγράδι.

Ανάλογες είναι και οι  αντιπαραθέσεις  σε άλλες χώρες, όπως η Βουλγαρία, η Βοσνία - Ερζεγοβίνη, η ΠΓΔΜ, ενώ την ίδια στιγμή οξύνεται και η αντιπαράθεση Τουρκίας-Ελλάδας στο Αιγαίο και στο Κυπριακό, με την πρώτη να θέτει θέμα εδαφικών διεκδικήσεων σε βάρος της δεύτερης  και να αμφισβητεί ανοιχτά Συμφωνίες.

Η  κόντρα των δύο ιμπεριαλιστικών κέντρων οξύνεται και έντονες είναι οι ανησυχίες των Δυτικών που βλέπουν τη Ρωσία, μετά τη Συρία, να ανακάμπτει στην περιοχή και να θέλει να αυξήσει την επιρροή της. Οι ανησυχίες αυτές οδηγούν Αμερικανούς αξιωματούχους σε σπασμωδικές-παρορμητικές ή στοχευμένες κινήσεις, άλλος να προτείνει τη διχοτόμηση του Κοσσυφοπεδίου σε ανεξάρτητο αλβανικό κομμάτι και σερβικό τομέα, άλλος τη διάλυση της ΠΓΔΜ, χαρακτηρίζοντάς την «αποτυχημένο πρότζεκτ», υποστηρίζοντας ότι η σημερινή περίοδος είναι κατάλληλη για επαναχάραξη συνόρων και τον Αμερικανό πρέσβη στα Τίρανα να αρνείται την αμερικανική βίζα στον Γενικό Εισαγγελέα της Αλβανίας, τη σύζυγό του και σε εβδομήντα άλλους εισαγγελείς και δικαστές στην Αλβανία!

Σε μία περίοδο κατά την οποία παρατηρούνται εντάσεις, αναβρασμός, ακόμη και επανεμφάνιση πιέσεων και σεναρίων για επαναχάραξη των συνόρων στην περιοχή, με τα Δυτικά Βαλκάνια να είναι μόνιμα στο στόχαστρο των γερμανικών και ιταλικών μονοπωλίων, δεν θα μπορούσε να λείψουν από την περιοχή  και εκπρόσωποι της ΕΕ, με  την επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φ. Μογκερίνι, να ανακοινώνει περιοδεία στην περιοχή στις αρχές Μάρτη.

Την ώρα που οι ΗΠΑ μέσα από την πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ επιζητούν τη διεύρυνσή του και θέτουν ζήτημα να ενταχθεί στον ΟΗΕ το Κοσοβάρικο προτεκτοράτο τους, με τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση στο εξωτερικό («Μπονστίλ»),  η Ρωσία αντιδρά στο ενδεχόμενο και άλλες χώρες να ενταχθούν στις ευρωατλαντικές δομές (η Σερβία δεν έχει ενταχθεί στην ΕΕ, όπως και η Αλβανία ή το Μαυροβούνιο στο ΝΑΤΟ).

Στα Βαλκάνια, στο μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης, όχι πολύ μακριά από το πολεμικό μέτωπο της Μέσης Ανατολής και της Συρίας, το μείγμα είναι εκρηκτικό.  Όλες αυτές οι καταστάσεις θυμίζουν έντονα Ουκρανία, («πορτοκαλί επαναστάσεις») και «αραβικές ανοίξεις», με τον κίνδυνο της άμεσης ένοπλης αντιπαράθεσης, με θύματα τους λαούς, να πληρώνουν με το αίμα τους ακριβά τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, όπως συνέβη όσες φορές είχαμε τέτοιες εξελίξεις στην περιοχή, ιδιαίτερα μετά τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Όλες αυτές οι εξελίξεις στα Βαλκάνια είναι φυσικό να επηρεάζουν και τη χώρα μας. Η προσπάθεια για τη συγκρότηση ενός μετώπου σε κάθε χώρα αλλά και μεταξύ των λαών της περιοχής,  ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο και τους εθνικισμούς, για ειρήνη,  δημοκρατία, ανεξαρτησία, αλληλεγγύη, θα πρέπει να είναι η απάντηση από την πλευρά του κινήματος.