Το χρέος ως εργαλείο αποικιακού ελέγχου «στο διηνεκές»

«Τον Αύγουστο του 2018 τελειώνει ένα πολύ συγκεκριμένο καθεστώς. Ποιο είναι αυτό; Το καθεστώς των δανειακών συμβάσεων που συνοδεύονται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις πολιτικής, από συγκεκριμένα μέτρα. Ποιος είναι ο μηχανισμός του μνημονίου; Επειδή δεν έχουμε πρόσβαση στις αγορές, δανειζόμαστε από τον επίσημο τομέα, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για να μπορούμε να αποπληρώνουμε το χρέος μας. Για να μπορέσουν να εκταμιευτούν οι δόσεις του δανείου, πρέπει να εφαρμόζονται συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία έχουμε συμφωνήσει με τους δανειστές. Ολος αυτός ο μηχανισμός ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2018. Από εκεί και πέρα, το γεγονός ότι θα υπάρχει εποπτεία της ελληνικής οικονομίας από τους θεσμούς της Ευρωζώνης, από την ΕΚΤ, αλλά και από την Κομισιόν, είναι προφανές, καθώς όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία έχουν αποχωρήσει, έχουν ολοκληρώσει προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, βρίσκονται σε μια τέτοια συνθήκη αυξημένης εποπτείας. Ωστόσο, ο όλος μνημονιακός μηχανισμός σταματάει τον Αύγουστο του 2018. Αρα, λοιπόν, δεν νομίζω ότι είναι ακριβή όσα ισχυρίζονται οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις. Αντιθέτως, νομίζω ότι λέγονται, κυρίως για να δημιουργηθούν εντυπώσεις».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος επαναλαμβάνει σαν χαλασμένη ντουντούκα την κυβερνητική προπαγάνδα για το καθεστώς του μετα-μνημόνιου. Η συνέντευξη Τζανακόπουλου στο κομματικό ραδιόφωνο του ΣΥΡΙΖΑ στη Θεσσαλονίκη δόθηκε το πρωί της περασμένης Δευτέρας. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είχε δει το φύλλο των «Νέων», που κυκλοφόρησε με τίτλο «Ενισχυμένη εποπτεία μέχρι τέλους». Αν επρόκειτο για  τίτλο έμπνευσης των επιτελών του Μαρινάκη, ο Τζανακόπουλος ενδεχομένως να αναφερόταν σ' αυτόν. Ομως ο τίτλος είχε αντληθεί από συνέντευξη του Χανς Φάιλμπριφ, του ολλανδού οικονομολόγου που από δεξί χέρι του Γερούν Ντέισελμπλουμ βρέθηκε στην κορυφή του EuroWorkingGroup ως διάδοχος του Τόμας Βίζερ. Ο τίτλος συμπύκνωνε χωρίς καμιά υπερβολή όσα είχε δηλώσει ο Φάιλμπριφ, γι' αυτό και ο διαχειριστής της κυβερνητικής προπαγάνδας προτίμησε να αντιπαρέλθει αυτή τη συνέντευξη (και βέβαια, οι «ενσωματωμένοι» δημοσιογράφοι δεν τον ρώτησαν σχετικά).

Ας αφήσουμε, λοιπόν, τον Τζανακόπουλο και το γκεμπελίστικο κήρυγμά του και ας δούμε τι είπε ο Φάιλμπριφ. Εισαγωγικά πρέπει να σημειώσουμε ότι ο ολλανδός επικεφαλής του EWG δεν είπε τίποτα καινούργιο, ούτε τίποτα… εξτρεμιστικό. Είπε αυτά που λένε και οι υπόλοιποι παράγοντες της Ευρωζώνης. Μόνο που τα είπε με πιο σαφή τρόπο, χωρίς ν' αφήνει παράθυρο διπλής ερμηνείας:

«Αν χορηγηθεί στην Ελλάδα ελάφρυνση χρέους ή υπό όρους ελάφρυνση χρέους είναι λογικό οι δανειστές να επιδιώξουν να παρακολουθούν πώς προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις, να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξουν πισωγυρίσματα και να σιγουρευτούν ότι υλοποιούνται οι πολιτικές που έχουν ήδη αποφασιστεί. Θα χρειαστεί κάτι μεταξύ μιας κανονικής εποπτείας και ενός πραγματικού προληπτικού προγράμματος».

Οι συριζαίοι, όταν ακούν ή διαβάζουν τέτοιες δηλώσεις το γυρίζουν στην… τρελίτσα. Ισχυρίζονται ότι το μετα-μνημονιακό καθεστώς θα έχει μια επιτροπεία που είναι καθορισμένη από το καθεστώς της Ευρωζώνης και την οποία υφίστανται ήδη  και οι άλλες χώρες που ήταν σε «προγράμματα» και βγήκαν. Ετσι, «γλυκαίνουν» κάπως το ιδεολόγημα της «καθαρής εξόδου», στο οποίο προσπαθούν να στηρίξουν την προπαγάνδα τους. Ελεγε ο Τσακαλώτος, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στη Λάρισα στις 23 Μάρτη: «Είναι δυο ερωτήσεις αυτό. Η πρώτη είναι αν μπορεί να είναι καθαρή η έξοδος. Εγώ θέλω να είμαι τελείως ειλικρινής και νομίζω ήμουν ειλικρινής και στη Βουλή και το έχω πει πολλές φορές: Δε υπάρχει μια κατάσταση Α που υπάρχει φουλ επιτήρηση και μετά μια κατάσταση Β που δεν υπάρχει καθόλου επιτήρηση. Δηλαδή και οι τρεις άλλες χώρες που βγήκαν από τα μνημόνια, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος, είναι σ’ ένα πρόγραμμα επιτήρησης, επίβλεψης, παρακολούθησης μετα-προγραμματικά, μετά από το μνημόνιο. Δηλαδή μπορεί και να υπάρχουν κάποιοι όροι γιατί μερικά από τα πράγματα που έχουμε συμφωνήσει με τους Θεσμούς, δε μπορούν, για τεχνικούς λόγους να κλείσουν εντός του Προγράμματος».

Ο πονηρός Τσακαλώτος περιορίζει την εποπτεία αποκλειστικά στα μέτρα που έχουν μεν αποφασιστεί στο πλαίσιο του Μνημόνιου, όμως θα εφαρμοστούν αργότερα (π.χ. τα μέτρα που έχουν προνομοθετηθεί για το 2019 και το 2020 ή η υποχρέωση για «πρωτογενή πλεονάσματα» ύψους 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022). Ο Φάιλμπριφ, όμως, μιλά για «υπό όρους ελάφρυνση χρέους». Είναι το περιβόητο conditionality, που έως τώρα καταγραφόταν στα Μνημόνια. Τώρα, προφανώς, θα καταγραφεί σ' ένα κείμενο που δε θα ονομαστεί Μνημόνιο, αλλά κάπως αλλιώς (αλλά επί της ουσίας θα είναι ένα νέο Μνημόνιο). Και βέβαια, ο επικεφαλής του EWG δεν αναφέρεται μόνο στη διασφάλιση ότι θα εφαρμοστούν όσα έχουν συμφωνηθεί για τα επόμενα χρόνια, αλλά και στη διασφάλιση «ότι δεν θα υπάρξουν πισωγυρίσματα». Δηλαδή, στη διασφάλιση ότι δε θα πειραχτεί τίποτα από το καθεστώς της κινεζοποίησης που διαμορφώθηκε στην οχταετία των διαδοχικών Μνημονίων. Πράγμα που ο Τσακαλώτος αποκρύπτει!

Ο Φάιλμπριφ ξεκαθαρίζει, επίσης, ότι  δεν πρόκειται για τη «συνήθη εποπτεία», όπως ισχυρίζονται οι συριζαίοι, αλλά για κάτι ανάμεσα στην θεσπισμένη εποπτεία εντός της Ευρωζώνης «και ενός πραγματικού προληπτικού προγράμματος» (ενός Μνημόνιου, δηλαδή). Πόσο πιο καθαρά να το πει.

Η συριζαϊκή προπαγάνδα αφήνει ασχολίαστες αυτές τις τοποθετήσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων και βάζει να παίξει η κασέτα με το «ολιστικό πρόγραμμα αναπτυξιακής στρατηγικής». Αν θέλει κανείς να γελάσει, μπορεί να ανατρέξει στα όσα είπε ο Τσακαλώτος γι' αυτό το «ολιστικό πρόγραμμα» στη συνέντευξη Τύπου στη Λάρισα. Ο χώρος εδώ δεν επιτρέπει ν' ασχοληθούμε με ευφυολογήματα που θυμίζουν πολύ τη «δημιουργική ασάφεια» του Μπαρουφάκη. Εκείνο που αξίζει να σχολιαστεί είναι το ιδεολόγημα της «ιδιοκτησίας του μετα-μνημονιακού προγράμματος», που έχουν σκαρώσει οι συριζαίοι. Καταρχάς, πρέπει να τους θυμίσουμε ότι δεν υπάρχει μνημονιακό ντοκουμέντο που έχουν υπογράψει, στο οποίο να μη δηλώνουν εισαγωγικά ότι έχουν την «ιδιοκτησία (ownership) του προγράμματος». Αλλο τι λένε στις κομματικές εκδηλώσεις, για να παραμυθιάζονται όλοι μαζί, και άλλο τι υπογράφουν σε κείμενα που έχουν την ισχύ διεθνούς συμφωνίας, όπως είναι τα Μνημόνια και οι αναθεωρήσεις τους μετά από κάθε αξιολόγηση. Επομένως, το «ολιστικό πρόγραμμα», δηλαδή το μετα-Μνημόνιο, ή θα είναι ένα ντοκουμέντο με συγκεκριμένους όρους και ανάληψη υποχρεώσεων ή δε θα υπάρξει. Αν ο Τσακαλώτος τους πάει ένα κείμενο που θα έχουν φτιάξει ο ίδιος, ο Δραγασάκης, ο Σταθάκης, η Αχτσιόγλου, ο Χουλιαράκης και οι νεογιάπηδες που έχουν μαζέψει στα Γραφεία τους, οι ιμπεριαλιστές θα το πετάξουν στα σκουπίδια. Αν είναι ένα κείμενο που θα έχει φτιαχτεί σε συνεργασία με την τρόικα και τα τεχνικά της κλιμάκια, θ' αποτελέσει βάση συζήτησης για μια συμφωνία που θα καθορίζει το μετα-μνημονιακό καθεστώς.

Ο Φάιλμπριφ είναι σαφής στην τοποθέτησή του: οι ιμπεριαλιστές δανειστές δεν εμπιστεύονται το ελληνικό αστικό πολιτικό προσωπικό. Λέει χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση. Η κρίση έχει διαρκέσει αρκετά περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες, τα δάνειά της είναι αρκετά υψηλότερα, τα προγράμματα προσαρμογής συνοδεύτηκαν από περισσότερη ένταση, υπήρξαν τα προβλήματα του 2015, οπότε είναι λογικό να έχει η χώρα διαφορετική μεταχείριση από τους πιστωτές της». Εξηγεί ότι «τα πρώτα χρόνια αμέσως μετά το πρόγραμμα είναι τα πιο καθοριστικά, οπότε θα έχουμε ενισχυμένη εποπτεία από τους δανειστές για να βοηθηθεί η Ελλάδα να παραμείνει στον σωστό δρόμο»! Και επισημαίνει ότι μέσω της επιτήρησης θα διασφαλιστεί ότι «θα αποφευχθούν πισωγυρίσματα σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, ότι θα προχωρήσει η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που θα νομοθετηθούν το τρέχον διάστημα και θα πρέπει να υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια».

Κάποιος χαιρέκακος θα έλεγε πως ο Σόιμπλε έφυγε, αλλά το «πνεύμα» του παραμένει κυρίαρχο στην Ευρωζώνη. Εμείς θα πούμε απλά ότι δεν πρόκειται για «πνεύμα Σόιμπλε», αλλά για τη λογική βάσει της οποίας οφείλουν να κινηθούν οι εκπρόσωποι των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (την οποία ο Σόιμπλε εξέφραζε με τον πιο απροκάλυπτο κυνισμό - εκπροσωπώντας ολόκληρο το σύστημα). Το χρέος είναι εργαλείο κινεζοποίησης και αποικισμού. Δεν έχουμε κουραστεί να το επαναλαμβάνουμε από το 2010. Από τότε ακόμα που στην Ελλάδα μιλούσαν μόνο για «κρίση χρέους». Χρησιμοποιώντας αυτό το εργαλείο, οι ιμπεριαλιστές κατάφεραν να φέρουν σε πέρας ένα ιστορικών διαστάσεων πείραμα. Μετέτρεψαν μια χώρα της Ευρωζώνης σε τριτοκοσμικού τύπου αγορά εργασίας (αυτό αποδώσαμε με τον εύστοχο -όπως έχει αποδειχτεί πλέον- όρο «κινεζοποίηση») και ταυτόχρονα επέβαλαν σε -υποτίθεται ισότιμη- χώρα της Ευρωζώνης ένα ανοιχτά αποικιακό καθεστώς, που δεν αφορά μόνο τον καθορισμό της δημοσιονομικής της πολιτικής, αλλά και την υποχρεωτική πώληση όλων των κρατικών περιουσιακών στοιχείων (βιομηχανιών, υποδομών, κτιρίων, εκτάσεων κτλ.).

Πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά αφελής για να πιστεύει ότι αυτό ήταν ένα έκτακτο καθεστώς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση. Η κρίση ήταν η ευκαιρία για να διαμορφωθεί αυτό το καθεστώς. Για ποιο λόγο οι ιμπεριαλιστές (αλλά και η ελληνική αστική τάξη που είδε μέσα σε λίγα χρόνια να γίνονται πράξη όσα προσπαθούσε ανεπιτυχώς να θεσπίσει τις προηγούμενες τρεις δεκαετίες) να παραιτηθούν από αυτό που έχουν κατακτήσει; Επειδή η ΕΕ είναι «της ισότητας και της αλληλεγγύης», όπως λέει ο ξεδιάντροπος Τσίπρας;

Το χρέος ήταν και θα παραμείνει εργαλείο κινεζοποίησης και αποικιοκρατικού ελέγχου. Καμιά ελληνική αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό, ακόμα κι αν το ήθελε. Οι συριζαίοι (παρά τα όσα λένε, κατά τη γνώριμη τακτική τους, της χρησιμοποίησης ακόμα και του εφήμερου ψεύδους) είναι πιασμένοι στο δόκανο. Το χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί, δεδομένου ότι μετά το 2022 δεν είναι «βιώσιμο» (οι τοκοχρεολυτικές δόσεις είναι υπέρογκες). Από τη στιγμή που έχουν αναγνωρίσει αυτό το χρέος και έχουν δεσμευτεί για την αποπληρωμή του μέχρι και το τελευταίο σεντ, είναι αναγκασμένοι να δεχτούν και τους όρους που θα συνοδεύουν τη νέα αναδιάρθρωση. Στοιχηματίζουμε ότι και αυτή η αναδιάρθρωση θα είναι με δόσεις (και όχι «μια κι έξω»), ώστε να μπορούν οι ιμπεριαλιστές, σε τακτά χρονικά διαστήματα που δε θα ξεπερνούν τον ορίζοντα της δεκαετίας (αν όχι πενταετίας), να ανανεώνουν τον μηχανισμό αποικιοκρατικής επιτροπείας.

Αν δε δεχτούν τη συμφωνία που θα τους παρουσιάσουν οι ιμπεριαλιστές, οι συριζαίοι θα το κάνουν μόνο για λόγους δικής τους πολιτικής αυτοσυντήρησης. Θα προσπαθήσουν, δηλαδή, να πάνε σε εκλογές παριστάνοντας (και πάλι) τους αντιστεκόμενους στην «αυθαιρεσία» και στην παραβίαση του «κοινοτικού κεκτημένου». Οι ιμπεριαλιστές, όμως, δεν πρόκειται να «ψαρώσουν», όπως δεν «ψάρωσαν» ούτε μετά τις εκλογές του Γενάρη του 2015 ούτε με το δημοψήφισμα του Ιούνη της ίδιας χρονιάς. Εμειναν ακλόνητοι στις θέσεις τους και επέβαλαν τη θέλησή τους. Με τη συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ή με κάποια άλλη, με ή χωρίς παρεμβολή εκλογών, το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο. Κι αυτό ακριβώς διαμηνύουν οι «άνθρωποι» των ιμπεριαλιστών δανειστών.

Ακόμα και ο «μετριοπαθής» στον λόγο του Μάριο Σεντένο, ο πορτογάλος τραπεζίτης που κάνει καριέρα υπουργού Οικονομικών της χώρας του και με γερμανική πρόταση έγινε ο διάδοχος του Ντεϊσελμπλούμ στην προεδρία του Eurogroup, αρχίζει και σκληραίνει τον λόγο του. Σε συνέντευξη που έδωσε στον ΣΚΑΪ την περασμένη Τρίτη, μίλησε για ένα «μηχανισμό ελάφρυνσης του χρέους» (είναι το ίδιο με την «υπό όρους ελάφρυνση χρέους», για την οποία μίλησε ο Φάιλμπριφ), ο οποίος «θα παρακολουθεί τις συνθήκες της ελληνικής οικονομίας και την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της ως προϋπόθεση για την αποπληρωμή του χρέους». Αυτός ο μηχανισμός, συμπλήρωσε ο Σεντένο, «θα πρέπει να ενσωματωθεί στη γενικότερη εποπτεία που θα υπάρχει». Δηλαδή, θα υπάρχει η στάνταρ εποπτεία, που ισχύει για όλες τις χώρες, συν ένας πρόσθετος μηχανισμός ελέγχου, ο οποίος θα επιβληθεί ως αντάλλαγμα για την αναδιάρθρωση του χρέους.

Ο Σεντένο είπε με διαφορετικά λόγια τα ίδια ακριβώς που είπε ο Φάιλμπριφ. Και οι δύο μίλησαν σε ελληνικά Μέσα και μάλιστα αντικυβερνητικά. Κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Εμφανίζονται σε ελληνικά ΜΜΕ στέλνοντας μηνύματα  και χτυπώντας την προπαγάνδα των συριζαίων. Χτυπούν από τώρα για «να σφίξουν οι κώλοι», κατά το κοινώς λεγόμενο. Δεν είναι διατεθειμένοι να επιτρέψουν στον Τσίπρα να επαναλάβει -έστω και σε ηπιότερη έκδοση- τα καραγκιοζιλίκια του πρώτου εξάμηνου του 2015, ούτε να εμπλέξει τους μηχανισμούς της Ευρωένωσης στους εσωτερικούς πολιτικούς σχεδιασμούς του (π.χ. να δημιουργήσει κλίμα κρίσης και να πάει σε εκλογές).

Κάποιοι αντιπολιτευόμενοι αρθρογράφοι άρχισαν ήδη να σημειώνουν χαιρέκακα ότι ο Τσίπρας βρίσκεται στη θέση που βρισκόταν ο Σαμαράς το 2014. Δηλαδή, ότι οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές βλέπουν πως αυτός θα είναι ο χαμένος των επόμενων εκλογών και αποφάσισαν να μην του κάνουν κανένα χατίρι, να μην τον διευκολύνουν πολιτικά. Γι' αυτό άρχισαν να σκληραίνουν τη ρητορική τους, λίγο πριν από την τελική διαπραγμάτευση για το μετα-Μνημόνιο. Μπορεί να είναι κι έτσι, όμως για τον ελληνικό λαό δεν έχει καμιά σημασία. Σημασία έχει πως, είτε με τον Τσίπρα είτε χωρίς αυτόν, οι ιμπεριαλιστές θα διαμορφώσουν το μετα-μνημονιακό καθεστώς έτσι που να εξασφαλίζουν τη μονιμοποίηση της κινεζοποίησης και τη συνέχιση του αποικιοκρατικού καθεστώτος.

ΥΓ2. «Το θέμα της πιστοληπτικής γραμμής έχει ήδη κλείσει όχι μόνο από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και από την πλευρά των δανειστών μας», δήλωσε σε άλλη συνέντευξή του (Real News) ο Τζανακόπουλος. Ο Φάιλμπριφ, όμως, δε συμφωνεί. Θεωρεί ότι αυτό το ζήτημα είναι ανοιχτό και προσωπικά συμφωνεί με τους Ντράγκι-Στουρνάρα. Είπε στα «Νέα»: «Είναι ξεκάθαρο ότι η ελληνική κυβέρνηση δε θέλει ένα προληπτικό πρόγραμμα. Μπορεί να το ζητήσει. Ο ασφαλέστερος τρόπος εξόδου είναι ένα προληπτικό πρόγραμμα. Η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι κάποιας μορφής αιρεσιμότητα»