Ο Λένιν για την ελευθερία της τέχνης (1905)

«Δεύτερο, κύριοι αστοί ατομικιστές, πρέπει να σας πούμε πως οι λόγοι σας για απόλυτη ελευθερία είναι απλώς υποκρισία.

 Σε μια κοινωνία που στηρίζεται στην εξουσία του χρήματος, σε μια κοινωνία που οι μάζες των εργαζομένων δυστυχούν, ενώ μια χούφτα ζάπλουτων ζουν σαν κηφήνες, δεν μπορεί να υπάρχει πραγματική και αληθινή «ελευθερία». 

Είστε ελεύθερος απέναντι στον αστό εκδότη σας κύριε συγγραφέα; 

Απέναντι στο αστικό σας κοινό που σας ζητάει πορνογραφήματα σε πλαίσια και σε εικόνες, που ζητάει την πορνεία με τη μορφή «συμπλήρωσης» της «ιερής» τέχνης της κοινής; 

Μα αυτή η απόλυτη ελευθερία είναι ή αστική ή αναρχική φράση, (γιατί σαν κοσμοθεωρία ο αναρχισμός είναι αστισμός γυρισμένος από την ανάποδη). 

Να ζεις μέσα στην κοινωνία και να είσαι ελεύθερος απέναντι στην κοινωνία – δε γίνεται. 

Η ελευθερία του αστού συγγραφέα, του καλλιτέχνη, της ηθοποιού, είναι εξάρτηση από το πορτοφόλι, από την εξαγορά, από τη συντήρηση, μόνο που η εξάρτηση αυτή είναι συγκαλυμμένη (ή σκεπάζεται υποκριτικά).

Και εμείς οι σοσιαλιστές ξεσκεπάζουμε αυτή την υποκρισία, αποσπούμε τις ψεύτικες αυτές ταμπέλες, όχι για να αποκτήσομε αταξική φιλολογία και τέχνη (αυτό θα είναι δυνατό στη σοσιαλιστική αταξική κοινωνία), αλλά για να αντιπαραθέσουμε στην υποκριτικά ελεύθερη μα στην πραγματικότητα συνδεδεμένη με την αστική τάξη φιλολογία την πραγματικά ελεύθερη και ανοιχτά συνδεδεμένη με το προλεταριάτο φιλολογία».

(Β. Ι. Λένιν, «Κομματική Οργάνωση και Κομματική Φιλολογία», 13 Νοέμβρη 1905, «Απαντα», τόμος 12, σελ. 95-105)