ΟΟΣΑ: Αθέλητες ομολογίες για τις καταστροφικές συνέπειες των κεφαλαιοποιητικών συστημάτων ασφάλισης

 

Η κυβέρνηση έχει εδώ και καιρό προαναγγείλει το νέο γύρο επίθεσης στο Ασφαλιστικό, με νομοσχέδιο που θα θεσμοθετεί την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, ανοίγοντας τον δρόμο στις ασφαλιστικές εταιρείες να λυμαίνονται τις εισφορές των εργαζομένων, μετατρέποντας το θεμελιώδες δικαίωμα της Κοινωνικής Ασφάλισης σε ατομική υπόθεση του καθενός και σε «επένδυση», υποχρεώνοντας τους εργαζόμενους να καταβάλλουν τις εισφορές τους σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα, χωρίς καμία εγγύηση για τις συντάξεις και τις παροχές που μελλοντικά θα δικαιούνται.

Την ίδια ώρα ωστόσο, που για να προωθήσει την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης έχει επιδοθεί σε μια καμπάνια εξαπάτησης του κόσμου, εμφανίζοντας το ιδιωτικοποιημένο σύστημα ασφάλισης ως σύστημα που «εγγυάται μεγαλύτερες συντάξεις», έρχεται μια Έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για τις συντάξεις (Pensions Outlook 2020), η οποία εκφράζει ανησυχίες για τις αντοχές των κεφαλαιοποιητικών συστημάτων στις πιέσεις που εντείνουν η νέα οικονομική κρίση και η πανδημία. Χωρίς βεβαίως να αμφισβητεί αυτό το μοντέλο η έκθεση, καθώς κάνει προτάσεις για προφύλαξη από τους κινδύνους που έχουν τα κεφαλαιοποιητικα συστήματα ασφάλισης, άθελά της δίνει αποκαλυπτικά τα στοιχεία για το τι καταστροφικές συνέπειες μπορούν να φέρουν στους ασφαλισμένους.

Η Έκθεση σημειώνει μεταξύ άλλων: «Το COVID-19, το λοκντάουν και η σχετική οικονομική ύφεση έχουν πολλές επιπτώσεις στις αποταμιεύσεις συνταξιοδότησης, τα συστήματα αποταμίευσης συνταξιοδότησης, τους παρόχους, τις ρυθμιστικές αρχές και τους επόπτες. Αυτές οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε χαμηλότερα εισοδήματα κατά τη συνταξιοδότηση και σημαντικές δυσλειτουργίες στην αγορά».

Εξειδικεύοντας την παραπάνω διαπίστωση, επισημαίνει τη «μείωση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των αποταμιευτικών λογαριασμών λόγω πτώσης των χρηματοπιστωτικών αγορών», καθώς αναφέρει πως «η έναρξη του COVID-19 οδήγησε σε μεγάλη πτώση της αξίας των μετοχών το πρώτο τρίμηνο του 2020. (…) Ως αποτέλεσμα, η αγοραία αξία των λογαριασμών αποταμίευσης λόγω συνταξιοδότησης υπέστη μεγάλη μείωση το πρώτο τρίμηνο του 2020».

Οι ίδιες οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ μιλάνε για μείωση των συνταξιοδοτικών περιουσιακών στοιχείων «κατά 10% το πρώτο τρίμηνο του 2020 στην περιοχή του ΟΟΣΑ, από 49,2 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Δεκεμβρίου 2019 σε 44,3 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Μαρτίου 2020».

Η έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνει επίσης πως οι ασφαλισμένοι, ανησυχώντας από τη συνεχή πτώση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των αποταμιευτικών λογαριασμών, σπεύδουν να ρευστοποιήσουν το αποθεματικό που είχαν δημιουργήσει, στο πλαίσιο συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. Γεγονός που δημιουργεί προβλήματα ρευστότητας στις ασφαλιστικές ή άλλες εταιρείες που έχουν αναλάβει την «επένδυση» των αποθεματικών.

Οι «λύσεις» που προκρίνει ο ΟΟΣΑ μεταξύ άλλων είναι τα εξής: Οι «πάροχοι συντάξεων» να ενημερώνουν… για τους κινδύνους της «επένδυσης» παρουσιάζοντας «επενδυτικές στρατηγικές» στη βάση μεθόδου «που αντικατοπτρίζει την αβεβαιότητα στα αποτελέσματα, τον υπολογισμό δεικτών που αντικατοπτρίζουν την πιθανή επικινδυνότητα και την απόδοσή τους». Παράλληλα προειδοποιεί τις κυβερνήσεις να πάρουν μέτρα ώστε να αποτρέπουν τη δυνατότητα πρώιμης χρήσης των αποταμιεύσεων συνταξιοδότησης από τους ασφαλισμένους: «Η πρώιμη πρόσβαση στις αποταμιεύσεις συνταξιοδότησης θα πρέπει να αποτελεί μέτρο έσχατης ανάγκης βάσει ατομικών εξαιρετικών περιστάσεων».

Επίσης ο ΟΟΣΑ ξεχωρίζει ως ιδιαίτερα επιβαρυντικό παράγοντα την ανεργία για το κεφαλαιοποιητικό σύστημα συνταξιοδότησης. Όπως επισημαίνει «οι εργαζόμενοι μέσου μισθού που καταγράφουν πενταετή περίοδο ανεργίας θα έχουν 6% χαμηλότερη σύνταξη από υποχρεωτικά συστήματα». Στην εποχή των κρίσεων που διανύουμε βέβαια τα παρατεταμένα διαστήματα ανεργίας είναι πολύ συνηθισμένα για μεγάλο αριθμό εργαζομένων, γεγονός που θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις στις συντάξεις.

Τέλος δε μπορεί παρά να επισημανθεί ο απάνθρωπος λογιστικός κυνισμός με τον οποίο ο ΟΟΣΑ στην έκθεση του αναφέρεται στους θανάτους της πανδημίας, λογαριάζοντας τους ως υπόθεση συνταξιοδοτικών δαπανών: «Η υπερβολική θνησιμότητα λόγω του COVID-19 που παρατηρήθηκε μέχρι στιγμής έχει μειώσει ελαφρά τις αναμενόμενες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις και επομένως θα μειώσει ελάχιστα τις συνταξιοδοτικές δαπάνες, μακροπρόθεσμα», σημειώνει με μια υποχθόνια σκέψη του στυγνού καπιταλιστή που μετράει τους θανάτους απο την πανδημία με το πόσο χρήμα θα εξοικονομηθεί απο τη μη καταβολή συντάξεων!