Ἀδιόρθωτοι

 

Ἡ κρίση τοῦ κορονωϊοῦ ἀνέδειξε τὴ χρεωκοπία τῆς νεοφιλελεύθερης πολιτικῆς τῆς λιτότητας σὲ ὅλη της τὴ διάσταση. Τὰ ἐθνικὰ συστήματα ὑγείας τῶν χωρῶν τῆς Ε.Ο.Κ./Ε.Ε.,ἔχουν ὑπάρξει ἐδῶ καὶ δεκαετίες, στόχος τῶν περικοπῶν τῶν προγραμμάτων λιτότητας, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἔχουν συρρικνωθεῖ στὸ ἔπακρο. Ἡ περιορισμένη ἀντοχή τους ὁδήγησε στὴν αὔξηση τῶν ὁριζόντιων περιοριστικῶν μέτρων, τὰ ὁποῖα ἔχουν ἤδη ἐπιφέρει καταστροφὲς ὑπερπολλαπλάσιες σὲ σχέση μὲ τὶς δαπάνες ποὺ ὑποτίθεται ὅτι ἔχουν “ἐξοικονομηθεῖ”.

 Κι ὅμως, ἀκόμα καὶ τώρα ποὺ τὸ σύστημα ἐπιβαρύνεται, οἱ ἰδεολογικοὶ ταγοὶ τοῦ νεοφιλελεύθερου δόγματος ἐμμένουν στὴ λογικὴ τῆς συρρίκνωσης. Θεωροῦν ὅτι ἡ κατάσταση ποὺ βιώνουμε ἐδῶ καὶ ἕνα χρόνο εἶναι “ἔκτακτη” καὶ ὅτι μόλις ὁ ἰὸς ἐλεγχθεῖ, θὰ πρέπει ἡ συρρίκνωση τοῦ Ἐθνικοῦ Συστήματος Ὑγείας νὰ συνεχιστεῖ. Τονίζει σὲ ἀνάρτησή του στὸ “τουίτερ” ὁ δημοσιογράφος τοῦ φιλοκυβερνητικοῦ “Σκάι” Ἄρης Πορτοσάλτε στὶς 23.3.:

«Ξιφουλκοῦν οἱ συνδικαλιστὲς τοῦ ὑγειονομικοῦ, ὅλων τῶν εἰδικοτήτων, ἀπ’ ὅλα τὰ μετερίζια φιλοκυβερνητικὰ καὶ ἀντιπολιτευτικὰ γιὰ τὸ ἀγωνιστικὸ μεροκάματο! Ἀπαιτοῦν προσλήψεις τώρα, μὲ τὸ λεφτόδενδρο. Μετὰ τὴν πανδημία, ἡ στιγμὴ τῆς κυβέρνησης γιὰ
τολμηρὴ μεταρρύθμιση στὴν Ὑγεία..»

 Ἔχουμε ἐπαρκῶς ἐξοικειωθεῖ μὲ τὸ νεοφιλελεύθερο καὶ εὐρωκρατικὸ ὀργουελικοῦ τύπου «newspeak» γιὰ νὰ κατανοήσουμε τί περιλαμβάνει ἐν προκειμένῳ ἡ ἔννοια «μεταρρύθμιση» . Γεγονὸς παραμένει ὅτι ἂν δὲν εἶχε μεσολαβήσει ἡ νεοφιλελεύθερη λαίλαπα καὶ τὸ Ε.Σ.Υ. δὲν εἶχε συρρικνωθεῖ, θὰ ἄντεχε τώρα πολὺ περισσότερο καὶ θὰ εἶχαν ἀποφευχθεῖ τεράστιες καταστροφὲς ἀπὸ τὰ ὁριζόντια μέτρα. Aὐτό δὲν μετρᾶ γιὰ τοὺς “λογιστὲς” τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ. Οὔτε περνᾶ ἀπὸ τὸ μυαλό τους ὅτι μπορεῖ σχετικὰ σύντομα, νὰ ὑπάρξει καὶ ἄλλη παρόμοια ἐπιδημία.

 Γιὰ νὰ γίνουν ἄμεσα κατανοητὲς οἱ ἐπιπτώσεις τῆς νεοφιλελεύθερης λαίλαπας στὰ εὐρωπαϊκὰ συστήματα ὑγείας, ἀρκεῖ νὰ ἀνατρέξουμε στὸν Παγκόσμιο Ὀργανισμὸ Ὑγείας τοῦ ΟΗΕ
γιὰ τὴν ἐξέλιξη τοῦ ἀριθμοῦ νοσοκομειακῶν κλινῶν ἀνὰ 100.000 κατοίκους στὶς χῶρες τῆς Εὐρώπης, ἀπὸ τὸ 1980 ἕως τὸ 2014 καὶ ὁρισμένες περιπτώσεις τὸ 2015), ποὺ ὑπάρχουν στατιστικὰ στοιχεῖα.
Ἂς πάρουμε τώρα ὁρισμένες χῶρες:
• Ἑλλάδα: Τὸ 1980 ἀναλογοῦσαν 623 νοσοκομειακὲς κλίνες ἀνὰ 100.000 κατοίκους. Ὁ ἀριθμὸς συρρικνώθηκε σταδιακὰ στὶς 487 τὸ 1997 καὶ παρέμεινε μὲ αὐξομειώσεις περίπου σταθερὸς μέχρι τὸ 2009, χρονιὰ ἔνταξης στὰ Μνημόνια, στὶς 485. Τὸ 2000, χρονιὰ εἰσαγωγῆς τοῦ Εὐρώ, ἦταν 472. Τὸ 2010 ἔπεσε στὶς 440 καὶ τὸ 2014 στὶς 420. Παρατηροῦμε συγκαλυμμένες σταδιακὲς περικοπὲς μέσα σὲ τριάντα χρόνια μεταξὺ 1980 καὶ 2009 τῆς τάξης τοῦ 22%. Μεταξὺ 2009 καὶ 2014, μόνο σὲ πέντε χρόνια, ἔχουμε περαιτέρω μείωση τῆς τάξης τοῦ 12%, ἀναλογικὰ πολὺ μεγαλύτερη, ποὺ ἀντανακλᾶ τὴ βαναυσότητα τῆς μνημονιακῆς λιτότητας. Καὶ προηγουμένως ὅμως, ἡ διάβρωση τοῦ τομέα τῆς περίθαλψης ἐπῆλθε σταδιακὰ καὶ μεθοδευμένα, ὅπως θὰ δοῦμε σὲ ἄλλες χῶρες.

 •Ἰταλία: Τὸ 1980 ἀναλογοῦσαν 950 νοσοκομειακὲς κλίνες ἀνὰ 100.000 κατοίκους. Ὁ ἀριθμὸς συρρικνώθηκε σταδιακὰ στὶς 588 τὸ 1997 καὶ 493 τὸ 1999, ἔτος εἰσαγωγῆς τοῦ Εὐρώ. Μέσα σὲ δύο μόλις χρόνια, περικοπὴ κατὰ 16%, ἐνόψει τῆς εἰσαγωγῆς τοῦ νέου νομίσματος. Ἀντίθετα μὲ τὴν Ἑλλάδα, συνέχισε νὰ συρρικνώνεται φτάνοντας τὶς 361 τὸ 2009, πιὸ κάτω καὶ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα, τὴν ὁποία ξεπερνοῦσε κατὰ πολὺ τὴ δεκαετία τοῦ 1980. Τὸ 2010 ἔπεσε στὶς 351 καὶ τὸ 2013 στὶς 331. Μεταξὺ 1980 καὶ 2009 οἱ περικοπὲς φτάνουν τὸ 62% ! Μεταξὺ 2009 καὶ 2013, μόνο σὲ τέσσερα χρόνια, ἔχουμε περαιτέρω μείωση τῆς τάξης τοῦ 6%. Εἶναι προφανές, ὅτι τὸ ἰταλικὸ σύστημα ὑγείας ἀκρωτηριάστηκε σταδιακὰ στὰ πλαίσια τῶν δημοσιονομικῶν προσαρμογῶν, ποὺ εἶχαν ἀρχίσει πολὺ πρὶν τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ Εὐρώ, ἤδη ἀπὸ τὸ 1980 γιὰ τὰ ἱδρυτικὰ μέλη τῆς ΕΟΚ. Περικόπηκε περαιτέρω μὲ τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ νέου νομίσματος, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴ μένουν καὶ πολλὰ πράγματα τὰ περικοποῦν μὲ τὴν κρίση τοῦ 2009, ὅπως ἔγινε μὲ τὴν Ἑλλάδα. Τὸ μέγεθος τοῦ ἀκρωτηριασμοῦ τοῦ συστήματος ὑγείας τῆς χώρας αὐτῆς, εἶναι εὐθέως ἀνάλογο καὶ συνδέεται αἰτιωδῶς μὲ τὸ βαρύτατο τίμημα ποὺ πλήρωσε κατὰ τὸ πρῶτο κύμα τῆς πανδημίας.
• Γαλλία: Τὰ διαθέσιμα στατιστικὰ στοιχεῖα ἀρχίζουν τὸ 1997 μὲ 867 νοσοκομειακὲς κλίνες ἀνὰ 100.000 κατοίκους. Τὸ 1999, ἔτος εἰσαγωγῆς τοῦ Εὐρώ, πέφτουν στὶς 844. Τὸ 2009, ἔτος συνεπειῶν τῆς οἰκονομικῆς κρίσης, ἔχουν ἤδη πέσει στὶς 686, περίπου κατὰ 19% καὶ τὸ 2014 στὶς 641, κατὰ 6%. Κι ἐδῶ οἱ συνέπειες εἶναι φανερές, ἀλλὰ ὄχι τόσο ἔντονες ὅσο στὴν Ἰταλία.
• Ἰσπανία: Μὲ 536 νοσοκομειακὲς κλίνες ἀνὰ 100.000 κατοίκους τὸ 1980, ἡ Ἰσπανία ἦταν σὲ πολὺ χειρότερη κατάσταση ἀπὸ τὴν Ἰταλία, ἀλλὰ καὶ τὴν Ἑλλάδα. Τὸ 1999, ἔτος εἰσαγωγῆς τοῦ Εὐρὼ εἶχαν πέσει στὶς 378 (μείωση τῆς τάξης τοῦ 30%). Τὸ 2009 στὶς 319
(μείωση τῆς τάξης τοῦ 15% σὲ σχέση μὲ τὸ 1999) καὶ τὸ 2014 στὶς 298 (ἄλλο ἕνα 6,5% περίπου σὲ σχέση μὲ τὸ 2009). Μὲ ἀναλογία νοσοκομειακῶν κλινῶν ἀκόμη χαμηλότερη ἀπὸ τῆς Ἰταλίας, ὑπέστη ἀνάλογες μὲ αὐτὴ συνέπειες ἀπὸ τὴν πανδημία.
• Ἡνωμένο Βασίλειο: Στατιστικὰ στοιχεῖα ἐμφανίζονται ἀπὸ τὸ 2000, μὲ 410 κλίνες ἀνὰ 100.000 κατοίκους, οἱ ὁποῖες ἔβαιναν συνεχῶς μειούμενες, ὑπὸ τὴν ἐπήρεια τῶν μεταθατσερικῶν κυβερνήσεων. Ἔγιναν 274 τὸ 2014, (μείωση περίπου 33%), χειρότερα κι ἀπὸ τὴν Ἰσπανία καὶ τὴν Ἰταλία. Ἀντίστοιχα μεγάλο ἦταν καὶ τὸ πλῆγμα ποὺ δέχτηκε ἀπὸ τὸ 1ο κύμα τῆς πανδημίας.

 Ὁ συνολικὸς ἀριθμὸς τῶν νοσοκομειακῶν κλινῶν ποὺ ἀντιστοιχεῖ στὸν πληθυσμὸ εἶναι ἕνας μόνον ἀπὸ τοὺς παράγοντες ἀποτίμησης τῶν ἐθνικῶν συστημάτων ὑγείας. Ὅμως, εἶναι ἀσφαλὴς δείκτης τῆς συνολικῆς κατάστασης καὶ γιὰ νὰ ἐξαχθεῖ τὸ συμπέρασμα, ὅτι θὰ πληρώσουμε πολὺ ἀκριβὰ τὸν ἀκρωτηριασμὸ τοῦ συστήματος ὑγείας. Καὶ ὅτι ἐπιβάλλεται ἡ ἄμεση ἀποκατάστασή του, προκειμένου νὰ ἀποφευχθοῦν παρόμοιες συνέπειες καὶ νὰ θωρακιστεῖ ἡ κοινωνία ἀπὸ τὶς πανδημίες, οἱ ὁποῖες δὲν εἶναι διόλου ἀπίθανο νὰ ἐπαναληφθοῦν.
Αὐτὰ ποὺ ἀνάρτησε ὁ κ. Πορτοσάλτε, ἀποτελοῦν ἄποψη τῶν δογματικῶν τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ.

 Ἡ κρίση τοῦ κοροναϊοῦ ἔχει καταδείξει ὅτι τὸ κοινωνικὸ κράτος δὲν εἶναι πολυτέλεια, ἀλλὰ ἀναγκαιότητα γιὰ τὴν καταπολέμηση τῆς πανδημίας. Κι ἂς ἀφήσουν τὴν “καραμέλα” τοῦ “λεφτόδεντρου”.
Τὴν νεοφιλελεύθερη «μπακαλικὴ» λογιστικὴ τὴν ἔχουμε ἤδη πληρώσει ἀκριβὰ καὶ θὰ τὴν πληρώσουμε ἀκόμη ἀκριβότερα, σὲ σχέση μὲ τὸ ὕψος τῶν «ἐξοικονομήσεων» ποὺ ἔχουν ἐπιβάλει.