Να τελειώσει τώρα η περιπέτεια της καθαρίστριας

Νομικό μάθημα (όχι μόνο για νομικούς) ήταν η δίκη που έγινε την περασμένη Τετάρτη στο Ζ’ Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου με την αναίρεση που υπέβαλε η καθαρίστρια του Βόλου επί της απόφασης του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λάρισας, που την καταδίκασε σε δεκαετή κάθειρξη. Εκείνο που αποδείχτηκε πέρα από κάθε αμφιβολία είναι πως οι δικαστές που καταδίκασαν την εργάτρια δεν είχαν «δεμένα τα χέρια» από το νόμο, όπως ισχυρίζονταν συνάδελφοί τους εκείνες τις μέρες, αλλά αντίθετα εφάρμοσαν το νόμο στρεβλά, με ταξικό μίσος.

Ο δικηγόρος Θόδωρος Θεοδωρόπουλος, που εκπροσώπησε την καθαρίστρια, ανέπτυξε συνοπτικά τα σκεπτικό που  εν εκτάσει είχε αναπτύξει στην έκτασης 21 σελίδων αίτηση αναίρεσης. Δε θα σταθούμε στη νομική επιχειρηματολογία, αλλά θα αποδώσουμε το σκεπτικό της αναίρεσης όσο πιο απλά γίνεται.

Το σκεπτικό της καταδικαστικής απόφασης είναι εσφαλμένο γιατί δεν υπάρχει η αντικειμενική στοιχειοθέτηση του αδικήματος της απάτης, αφού η ζημιά που επήλθε στο δημόσιο από τη θεωρούμενη ως απατηλή συμπεριφορά της καθαρίστριας ισοσταθμίζεται από την ισάξια αντιπαροχή που περιήλθε στο Δήμο, αφού η εργάτρια προσέφερε όλ' αυτά τα χρόνια την εργασία της αδιάλειπτα και με τον τρόπο που της ζητούσε η υπηρεσία (αυτό πιστοποιήθηκε και από το Δήμο στη δίκη). Σημειωτέον ότι για τη θέση που προσλήφθηκε και την εργασία που παρείχε δεν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις και δεξιότητες και επομένως η έλλειψη του απολυτηρίου Δημοτικού δεν μπορούσε αντικειμενικά να επηρεάσει την ποιότητα των υπηρεσιών της καθαρίστριας.

Το δικαστήριο που την καταδίκασε δεν αιτιολόγησε γιατί επήλθε στο Δημόσιο ζημιά ίση με τους μισθούς που εισέπραξε, όταν οι πραγματικές υπηρεσίες που παρέσχε ισοσταθμίζουν πλήρως την υποτιθέμενη ζημιά.

Επίσης, το δικαστήριο δεν πήρε υπόψη του τη δήλωση της καθαρίστριας ότι δεν ήξερε ότι διαπράττει κατάχρηση δημοσίου χρήματος. Αντίθετα, με προκλητικό (όχι μόνο από κοινωνική αλλά και από νομική άποψη) τρόπο απεφάνθη ότι η εργάτρια διέπραττε κάθε μήνα επί τόσα χρόνια το αδίκημα της απάτης, αφού εισέπραττε το μισθό της και δεν ενημέρωνε -ως όφειλε- ότι είχε καταθέσει πλαστό απολυτήριο! Ο δόλος -όπως λένε οι νομικοί- δεν αποδείχτηκε και δε στηρίχτηκε με καμιά αιτιολογία, όπως απαιτείται.

Η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ολγα Σμυρλή, σε μια εκτενή και εμπεριστατωμένη αγόρευση, υιοθέτησε τον πυρήνα της επιχειρηματολογίας της υπεράσπισης και ζήτησε να γίνει δεκτή η αναίρεση, γιατί η απόφαση δεν είναι αιτιολογημένη. Εκανε, όμως, και ένα βήμα παραπέρα. Εισηγήθηκε στο δικαστήριο τη μη επιστροφή της υπόθεσης για νέα δίκη από το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Λάρισας, αλλά την αθώωσή της, σύμφωνα με το άρθρο 518 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Πράγματι, η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει ότι αν ασκηθεί αναίρεση επειδή έχει γίνει εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης, ο Αρειος Πάγος δεν παραπέμπει την υπόθεση αλλά εφαρμόζει τη σωστή ποινική διάταξη και, αν δεν υπάρχει αξιόποινη πράξη, κηρύσσει αθώο τον κατηγορούμενο.

Εν προκειμένω έχουμε τον ορισμό της εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης. Η πλαστογραφία έγινε άπαξ, το 1996, και έχει παραγραφεί. Απάτη -και μάλιστα κατ' εξακολούθηση, σε συνδυασμό με τις διατάξεις περί καταχραστών του Δημοσίου- δεν υπάρχει, δεδομένου ότι η γυναίκα εργαζόταν κανονικά, δεν εισέπραττε μισθούς χωρίς να εργάζεται. Ούτε η προσφερόμενη εργασία της καθαρίστριας υπολειπόταν από την εργασία που θα προσέφερε αν είχε τελειώσει την ΣΤ' Δημοτικού και την Ε'. Επομένως, δεν έχει προκληθεί καμιά ζημιά στο Δημόσιο. Δεν υπάρχει αδίκημα και επομένως ο Αρειος Πάγος πρέπει να κηρύξει αθώα την καθαρίστρια και να μην παραπέμψει την υπόθεση στο Πενταμελές για νέα δίκη.

Αυτή πρέπει να είναι και η απόφαση του Αρείου Πάγου, προκειμένου να μπει οριστικά τέρμα στην περιπέτεια αυτής της εργάτριας και να μην αναγκάζεται να τρέχει ξανά στο Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Λάρισας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Για να φτάσει σ' αυτή την πρόταση η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου δε χρειάστηκε να κάνει νομικούς ή λογικούς ακροβατισμούς. Πήρε τα πραγματικά περιστατικά (αυτά που δεν τα αμφισβήτησε κανένας) και τα υπήγαγε στους σωστούς νομικούς κανόνες. Γιατί άραγε δεν έκαναν το ίδιο τα δυο Εφετεία Κακουργημάτων (Τριμελές και Πενταμελές), που καταδίκασαν την εργάτρια σε εξοντωτικές ποινές (10 χρόνια κάθειρξη η ποινή στο δεύτερο βαθμό);

Γι' αυτό μιλάμε για ταξικό μίσος. Το οποίο θα είχε στείλει την καθαρίστρια οριστικά στη φυλακή, καταστρέφοντάς της τη ζωή, αν δεν είχε πλημμυρίσει η Ελλάδα από ένα τεράστιο κύμα αγανάκτησης και κατακραυγής για την αδικία.