Business as usual

 

Χτες ο Μητσοτάκης, παρέα με τον «βυσματωμένο» Χατζηδάκη και έναν απαστράπτοντα Πιτσιλή (γενικό δερβέναγα της ΑΑΔΕ), εγκαινίασε τα νέα γραφεία της ΑΑΔΕ, στον μετασκευασθέντα χώρο του πρώην εμπορικού κέντρου «Athens Heart» στην Πειραιώς.

Ξεκινώντας το χαιρετισμό του, έκανε τη σχετική διαφήμιση: «Θα ήθελα, καταρχάς, να ξεκινήσω εκφράζοντάς σας πραγματικά τη βαθιά μου χαρά και ικανοποίηση την οποία αισθάνθηκα όταν μπήκα μέσα στο καινούργιο κτήριο της ΑΑΔΕ. Και σκεφτόμουν ότι με έναν τρόπο αυτό το υπερσύγχρονο, φιλικό προς το περιβάλλον, φιλικό προς τους εργαζόμενους κτήριο, είναι και ο καθρέφτης της σημαντικής προόδου που η ΑΑΔΕ έχει επιτελέσει όλα αυτά τα τελευταία χρόνια». 

Συνέχισε απτόητος: «Η μετακίνηση σε ένα καινούργιο κτήριο δεν έχει, κατά την άποψή μου, μόνο σκοπό την εξοικονόμηση κάποιων εκατομμυρίων ευρώ -χωρίς να σημαίνει, κ. Υφυπουργέ των Οικονομικών, υπεύθυνε του Γενικού Λογιστηρίου, ότι τα ζητήματα της εξοικονόμησης δεν είναι πολύ σημαντικά-, ούτε να αποτυπώσει μόνο το νέο περιβαλλοντικό αποτύπωμα ενός σύγχρονου κτηρίου, κάτι το οποίο θα αποτελεί από εδώ και στο εξής τον κανόνα. Εχει να κάνει με τις συνθήκες εργασίας, με τον τρόπο με τον οποίον οι ίδιοι οι εργαζόμενοι μέσα στο κτήριο βιώνουν έναν σύγχρονο εργασιακό χώρο ως παράγοντα βελτίωσης της παραγωγικότητας. Μέχρι και οι πίνακες τους οποίους είδα -με πολύ ευγενική παραχώρηση της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών-, αυτό ακριβώς υποδεικνύουν».

Ενας εργαζόμενος, βέβαια, δεν κοιτάζει τους πίνακες ζωγραφικής στο χώρο εργασίας, αλλά κοιτάζει το μισθό που παίρνει και δεν του φτάνει, καθώς η ακρίβεια σαρώνει. Κοιτάζει τον φορολογικό εφιάλτη που στραγγίζει τον ήδη ισχνό μισθό του. Ας τα αφήσουμε, όμως, αυτά τα… μίζερα κομμουνιστικά, όπως θα έλεγε και ο ακροδεξιός-νεοφιλελεύθερος τσιρίδας της κυβέρνησης Μητσοτάκη, και ας επικεντρωθούμε σ’ αυτό που είπε η πρωθυπουργάρα: το κράτος μισθώνει ακίνητα από ιδιώτες για να κάνει οικονομία.

Ισχύει; Ας δούμε λίγο την ιστορία της συγκεκριμένης μίσθωσης.

Μια καπιταλιστική φαμίλια (οικογένεια Σ. Θεοδωρίδη που έχει τη SATO) κατασκευάζει ένα εμπορικό κέντρο (mall) χαμηλά στην Πειραιώς στον Ταύρο. Τα εγκαίνιά του γίνονται τον Δεκέμβρη του 2008. Θες γιατί σύντομα ήρθαν τα Μνημόνια και έπεσε κατακόρυφα η κατανάλωση και γενικά το εμπόριο, θες γιατί η πιάτσα δεν ήταν κατάλληλη, το mall πήγε φούντο. Η καπιταλιστική φαμίλια που το κατασκεύασε αναγκάστηκε να του βάλει λουκέτο.

Οπως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η εταιρία Doreco είχε χρέος 55 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Τράπεζα. Εγιναν οι σχετικές διαδικασίες (συμφωνία εξυγίανσης το λένε) και το mall αγοράστηκε περί τα τέλη του 2022 από την Premia Properties, έναντι 15,7 εκατ. ευρώ. Τζάμπα πράμα…

Το πιο ενδιαφέρον είναι το «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει». To Athens Heart κατασκευάστηκε από την Pasal, συμφερόντων της οικογένειας Σ. Θεοδωρίδη. Περί τα μέσα του 2020, στην Pasal μπήκε ως μεγαλομέτοχος η σουηδέζικη Sterner Stenhus, μεγαλομέτοχος και αφεντικό της οποίας είναι ο Ελληνας Ηλίας Γεωργιάδης. Η νέα εταιρία ονομάστηκε Premia Properties και ο Θεοδωρίδης περιορίστηκε σε ένα 7%, ενώ το 83% πέρασε στους Σουηδο-Ελληνες.

Τι βλέπουμε μέχρι στιγμής; Βλέπουμε μια εταιρία που είχε φτιάξει ένα εμπορικό κέντρο που πήγε φούντο, να απορροφάται από μια άλλη εταιρία (αυτό έγινε επί της ουσίας) και αυτή η νέα εταιρία να παίρνει το κλειστό εμπορικό κέντρο έναντι «πινακίου φακής».

Με το που αγοράζει το πρώην εμπορικό κέντρο η Premia Properties, φαίνεται πως έχει ήδη έτοιμη την «αξιοποίησή» του.

Στις 30 Δεκέμβρη του 2022, την ώρα που όλοι έτρεχαν να κάνουν τα τελευταία ψώνια για την πρωτοχρονιά, ο α/α προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών-Ανατολικής Αττικής, με έγκριση του διοικητή της ΑΑΔΕ Πιτσιλή, διακηρύσσει μειοδοτική δημοπρασία μίσθωσης ακινήτου για την ενοικίαση κτιρίου κεντρικών γραφείων της ΑΑΔΕ. Η δημοπρασία έπρεπε να γίνει στις 26 Γενάρη του 2023. Βγάλτε τις αργίες της περιόδου και θα αντιληφθείτε τη στενότητα των ημερομηνιών, δείγμα του ότι η δουλειά ήταν δοσμένη.

 Στις 17 Μάρτη του 2023, δηλαδή σε δυόμισι μήνες από τη Διακήρυξη της μειοδοτικής δημοπρασίας, η εκμίσθωση είχε γίνει! Πετάει η ομάδα…

 

Από το παραπάνω έγγραφο του Πιτσιλή συνάγεται ότι δεν υπήρξε άλλος ενδιαφερόμενος. Απόλυτα λογικό. Πώς να προλάβει ένας άλλος καπιταλιστής να βρει ακίνητο ή να σχεδιάσει την κατασκευή ακίνητου με τις φωτογραφικές προδιαγραφές της Διακήρυξης, μέσα σε λιγότερο από μήνα; Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι καπιταλιστές του real estate ξέρουν το παρασκήνιο και σπάνια κάνουν ντόρο, γιατί σχεδιάζουν κι αυτοί κάποιες «δουλειές» και δε θέλουν να τα χαλάσουν με το «γκουβέρνο». Σχολιάζουν σκωπτικά και σαρκαστικά στις δεξιώσεις τους, ανάλογα με την κλίκα που ανήκουν, αλλά ως εκεί.

Από το έγγραφο του Πιτσιλή πληροφορούμαστε επίσης, ότι έγινε δεκτή η τιμή που πρόσφερε ο ιδιοκτήτης, δηλαδή 365.161,40 ευρώ το μήνα (σταθερό μίσθωμα για τα τρία πρώτα χρόνια και αναπροσαρμοζόμενο σύμφωνα με τον ετήσιο πληθωρισμό τα υπόλοιπα εννιά χρόνια της δωδεκαετούς σύμβασης μίσθωσης). Στη Διακήρυξη αναφερόταν ως ανώτατο όριο μισθώματος οι 374.000,00 ευρώ. Τι είδους μειοδοτική δημοπρασία είν’ αυτή, που τις προδιαγραφές μπορεί να ικανοποιήσει μόνο ένα ακίνητο μιας εταιρίας real estate και που η εταιρία παίρνει τη δουλειά με την ανώτατη τιμή (η μείωση κατά 2,36% δε θεωρείται έκπτωση, φυσικά);

Η αγορά του mall, η διαμόρφωσή του και η κατασκευή ενός μικρότερου κτιρίου σε διπλανό οικόπεδο ήταν -όπως διαβάσαμε στον αστικό οικονομικό Τύπο- μια επένδυση των 60 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 20 εκατ. ήταν το κόστος αγοράς κτιρίου και οικοπέδων και 40 εκατ. ευρώ το κόστος ανακατασκευής του mall και κατασκευής του νέου κτιρίου.

Αυτά είναι πάντα φουσκωμένα, αλλά ας τα δεχτούμε ως πραγματικά. Από τα ενοίκια της πρώτης δωδεκαετίας (σίγουρα θα ακολουθήσουν ανανεώσεις), χωρίς να περιλαμβάνουμε τις αυξήσεις που θα δοθούν από τον τέταρτο χρόνο και μετά, η εταιρία θα εισπράξει 53 εκατ. ευρώ! Δηλαδή, η υποτιθέμενη επένδυση θα έχει ξεπληρωθεί μέσα στην πρώτη δωδεκαετία και η εταιρία θα έχει το ακίνητο ολόδικό της, για να το πούμε με απλά λόγια, χωρίς να μπαίνουμε σε οικονομολογικούς όρους περί αποδόσεων κτλ. Κι όλ’ αυτά με μηδενικό ρίσκο, αφού το κτίριο μισθώνεται από το Δημόσιο που πληρώνει κανονικά και εγγυημένα.

Στην πραγματικότητα, η εταιρία θα έχει πολύ μεγαλύτερη απόδοση από το περίπου 8,5% που βγάζει η δωδεκαετία. Aρκεί μια ματιά στην Ετήσια Εταιρική και Ενοποιημένη Χρηματοοικονομική Εκθεση για τη χρήση 2023 της εταιρίας. Για το πρώην mall και την κατασκευή κτιρίου στο διπλανό οικόπεδο διαβάζουμε:

 

Δεν έχουμε μόνο δάνεια από τράπεζες, αλλά και ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας! Μόνο για την κατασκευή των γραφείων που μίσθωσε στην ΑΑΔΕ η εταιρία real estate παίρνει χαμηλότοκο ομολογιακό δάνειο εικοσαετίας ύψους 40,6 εκατ. ευρώ! Στην πραγματικότητα, τα γραφεία που νοικιάστηκαν στην ΑΑΔΕ κατασκευάστηκαν χωρίς οι επενδυτές να βάλουν δεκάρα! Με δάνεια και επιχορηγήσεις.

Ας «σουμάρουμε»: Μια εταιρία real estate εξαγοράζει μια άλλη εταιρία η οποία έχει πάει φούντο, λόγω ενός εμπορικού κέντρου που κατασκεύασε και δεν «περπάτησε». Αγοράζει μπιρ παρά το υποθηκευμένο ακίνητο και σε ένα μήνα δημοσιεύεται φωτογραφική διακήρυξη για ενοικίαση αυτού του ακινήτου από την ΑΑΔΕ. Ο φωτογραφικός διαγωνισμός ολοκληρώνεται αστραπιαία και τον κερδίζει η εν λόγω εταιρία… «από τα αποδυτήρια». Στη συνέχεια, αυτή η εταιρία εντάσσεται και στο Ταμείο Ανάκαμψης για να πάρει χαμηλότοκο δάνειο περίπου 41 εκατ. ευρώ για το ακίνητο που νοίκιασε στο Δημόσιο. Ομορφιές!

Ο Μητσοτάκης πήγε χτες στα εγκαίνια (το κτίριο παραδόθηκε τμηματικά από το καλοκαίρι). Είπε διάφορες παπάτζες, ανάξιες σχολιασμού. Μήπως θα μπορούσε να μας πει τι είδους σύμβουλός του είναι ο Βασίλειος Ανδρικόπουλος, μέλος του ΔΣ της εταιρίας real estate που έκανε τη μεγάλη μπίζνα με το κτίριο της ΑΑΔΕ;

 

Στην ιστοσελίδα της Premia Properties, εκεί που αναφέρεται η σύνθεση του διοικητικού της συμβούλιου, διαβάζουμε το βιογραφικό του μη εκτελεστικού μέλους του ΔΣ Βασίλειου Ανδρικόπουλου: «Επαγγελματική Εμπειρία: O Βασίλης Ανδρικόπουλος είναι o Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου στην Αρτοβιομηχανία Καραμολέγκος Α.Ε. Διαθέτει εμπειρία 25 ετών σε θέσεις υψηλής διοικητικής ευθύνης σε Πολυεθνικές και Ελληνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Εκπαίδευση: Πτυχιούχος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ). Μετεκπαίδευση στο Harvard Business School και στο INSEAD σε θέματα Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Εξαγορών και Συγχωνεύσεων. Επαγγελματική Σταδιοδρομία:Ειδικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Ελλάδας σε θέματα Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότητας. Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας Green Cola Hellas. Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας NOVAL Property, μέλος του Ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας Ολυμπιακή Ζυθοποιία Α.Ε., μέλος του Carlsberg Group. Οικονομικός Διευθυντής Αγορών Δυτικής Ευρώπης της εταιρίας DIAGEO Plc».

Πρόκειται για φαινόμενο. Για έναν… Τιραμόλα του επιχειρείν. Πώς τα προλαβαίνει όλα; Θαύμα! Πάντως, ειδικός σύμβουλος του Μητσοτάκη ανέλαβε αμέσως μόλις ο τελευταίος έγινε πρωθυπουργός. To είχε ανακοινώσει με δωρική λιτότητα (έτσι αναδεικνύεται το καμάρι) ο ίδιος, συμπληρώνοντας το βιογραφικό του στο facebook κει εισπράττοντας τα συγχαρητήρια των… ομοτέχνων του:

 Περιδιαβαίνοντας στο Διαδίκτυο πέσαμε πάνω σε μια αγιογραφία του Ανδρικόπουλου, που παρουσιαζόταν ως «Ενας manager με εξειδίκευση στα deals». Εκεί διαβάζουμε (διατηρούμε την αν-ορθογραφία του πρωτότυπου) ότι «ο Ιούνιος του 2019 τον βρίσκει υποψήφιο στον Νότιο Τομέα Αθηνών όμως λίγο πριν τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφασίζει να τον μεταφέρει σε τιμητική θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας και μετά την νίκη του κόμματος να τον χρήσει σύμβουλο του σε θέματα ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας. Στους 16 μήνες που παρέμεινε στο Μαξίμου βοήθησε ώστε να πάρουν πάλι μπροστά επιχειρηματικά project που είχαν μείνει πίσω από την προηγούμενη κυβέρνηση ενώ μέσα σε αυτό το διάστημα είχε την δυνατότητα να ενημερώνει τον πρωθυπουργό για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Τι κράτησε ο ίδιος από αυτό το “στρατιωτικό”; “Ηταν μία εξαιρετική εμπειρία και είδα από πρώτο χέρι πως λειτουργεί ο δημόσιος τομέας”».

 

Στο βιογραφικό του στην Premia Properties, πάντως, δεν γράφει πρώην σύμβουλος του πρωθυπουργού. Αναρωτιόμαστε, όμως, γιατί μια εταιρία του real estate να βάλει στο ΔΣ της έναν μάνατζερ που ποτέ δεν είχε ασχοληθεί με το real estate; Ισως λόγω της… εξειδίκευσής του στα «ντιλ». Τα υπόλοιπα μπορείτε να τα φανταστείτε, δεν είναι καθόλου δύσκολο.

ΥΓ. Το «πράσινο κτίριο» που διαφημίζουν ο Μητσοτάκης, ο Πιτσιλής και κυρίως η εταιρία real estate είναι σαν την παραφθορά «πράσιν’ άλογα». Καταρχάς, έχουμε τον ταξικό διαχωρισμό. Ο Πιτσιλής και οι γενικοί διευθυντάδες του στο καινούργιο κτίριο, το και Διοικητήριο ονομαζόμενοι, οι υπάλληλοι στο πρώην mall, σε τεράστιες αίθουσες open space, δίπλα-δίπλα ή απέναντι, σαν ράφτες και ράφτριες στα γνωστά μεγαλο-ραφτάδικα στο Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και την Ινδία. Κάποιοι εργαζόμενοι (call center, πρωτόκολλο–γραμματεία) στο υπόγειο που το ονομάζουν «επίπεδο 0», αλλά είναι υπόγειο χωρίς φυσικό φως!