Mε το όνειρο του βαλκανιάρχη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Μπορεί η αντιπολίτευση να διατυμπάνιζε ότι «οι επιχειρηματίες γύρισαν την πλάτη στον Τσίπρα και δεν πάνε μαζί του στα Σκόπια», όμως αν ρίξει κανείς μια ματιά στα ονόματα των καπιταλιστών που συμμετείχαν στην πρωθυπουργική αποστολή, θα βρει όλα τα «βαριά» ονόματα της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας: Μυτιληναίος, Κοπελούζος, Στασινόπουλος (Βιοχάλκο), Περιστέρης (ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ), Παπακωνσταντίνου (Motor Oil των Βαρδινογιάννηδων), Κουτσιανάς (Apivita), Κοντομηνάς κ.ά. Οπως αντιλαμβάνεστε, το ότι δεν πήγαν ο ιδιοκτήτης της παστελοποιίας Σερρών και της ραβανοποιίας Βεροίας, ουδόλως απασχόλησε τον Τσίπρα και τους υπόλοιπους καπιταλιστές.

«Οι επιχειρηματίες έχουν κίνητρα πολύ καθαρά, έχουν ένστικτο και προηγούνται των πολιτικών εξελίξεων», εξηγούσε ο Βενιζέλος σε ραδιοφωνική του μετάδοση. Και κατέληγε: «Τίποτα δεν παρεμπόδιζε την παρουσία τους και ήταν πάρα πολύ η παρουσία τους ούτως ή άλλως». Σωστό είναι αυτό. Οι έλληνες καπιταλιστές έκαναν μπίζνες στη Δημοκρατία της Μακεδονίας (ως τέτοια την αναγνώριζαν τότε στα διάφορα έγγραφα που υπέγραφαν), ακόμα και στις πιο σκληρές περιόδους του «μακεδονικού αγώνος». Τότε γιατί ΝΔ και ΠΑΣΟΚ έβαλαν κάποιους δικούς τους καπιταλιστές να μην πάνε με τον Τσίπρα στα Σκόπια και πανηγύριζαν ότι «οι επιχειρηματίες γύρισαν την πλάτη στον Τσίπρα»;

Πολιτικό ήταν, όπως αντιλαμβάνεστε το ζήτημα, όχι οικονομικό-επιχειρηματικό. Κάποιοι καπιταλιστές (σίγουρα όχι οι μεγάλοι) αρνήθηκαν να πάνε με την «αποβατική» αποστολή του Τσίπρα, όμως δεν έχουν «γυρίσει την πλάτη» στις μπίζνες. Οι μπίζνες είναι το ύψιστο… εθνικό θέμα. Στον Τσίπρα απαγόρευαν ακόμα και το Βόρεια Μακεδονία, αυτοί όμως -χρόνια τώρα- έκαναν μπίζνες με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Και ο Τσίπρας, βέβαια, δεν ήθελε την κουστωδία των καπιταλιστών για να τους βοηθήσει να κάνουν μπίζνες. Για «γλάστρες» τους ήθελε. Για να δώσει την εικόνα του… ιμπεριαλιστή ηγέτη που πηγαίνει σε μια χώρα και έχει μαζί του καπιταλιστές που υπογράφουν συμφωνίες με το κράτος αυτής της χώρας ή με επιχειρήσεις της. Οπως κάνουν οι αμερικανοί και γάλλοι πρόεδροι και οι γερμανοί καγκελάριοι ένα πράμα.

Αυτοί που δεν πήγαν μαζί του ενήργησαν σύμφωνα με τις οδηγίες του κομματικού τους φορέα. Οι άλλοι, οι μεγάλοι καπιταλιστές της Ελλάδας, ποτέ δεν αρνούνται να λειτουργήσουν ακόμα και σαν «γλάστρες» ενός πρωθυπουργού. Μπορεί να έχουν κομματικές συμπάθειες (δες για παράδειγμα την οικογένεια Βαρδινογιάννη, με τους γνωστούς παραδοσιακούς δεσμούς με τη Δεξιά), όμως θέλουν πάντοτε να τα έχουν καλά με την εκάστοτε κυβέρνηση, με την οποία αναπτύσσουν σχέσεις «δούναι και λαβείν». Γι' αυτό και συνόδευσαν τον Τσίπρα, εν γνώσει τους ότι από επιχειρηματική σκοπιά το ταξίδι δεν τους προσέφερε τίποτα, αλλά με τη συνείδηση πρώτον ότι τους το ζήτησε ο πρωθυπουργός και δεύτερο ότι -ανεξάρτητα από τα πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη που αναζητούσε ο Τσίπρας- η εικόνα μιας Ελλάδας-βαλκανιάρχη των ιμπεριαλιστών είναι οφέλιμη γενικά για την τάξη τους, αποτελεί μια καλή επένδυση για το μέλλον.

Τσίπρας και Ζάεφ θύμισαν… χαρούμενη εκδρομή. Αγκαλιές, φιλιά, σέλφι, έδειχναν σαν δυο αγαπημένοι φίλοι. Δεν ξέρουμε ποιες είναι οι πραγματικές σχέσεις τους σε προσωπικό επίπεδο, όμως έχουν ανάγκη και οι δύο να δείξουν σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο ότι άνοιξαν «μια νέα εποχή για τα Βαλκάνια». Δίνουν εξετάσεις στους ιμπεριαλιστές πάτρωνές τους, οι οποίοι σχεδίασαν τη Συμφωνία των Πρεσπών, για ν' ανοίξει ο δρόμος της υλοποίησης της στρατηγικής τους για τα Δυτικά Βαλκάνια. Σε εξαρτημένες χώρες όπως η Ελλάδα και η Μακεδονία, οι ιμπεριαλιστές επηρεάζουν -συχνά καθοριστικά- τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.

Εχουν όμως και εσωτερικά προβλήματα. Ο Ζάεφ έχει μπροστά του προεδρικές εκλογές, τις οποίες πρέπει να κερδίσει βάζοντας έναν δικό του άνθρωπο στη θέση του ακραίου εθνικιστή Ιβάνοφ. Κι ο Τσίπρας έχει έναν μαραθώνιο εκλογικών αναμετρήσεων, από τις οποίες πρέπει να βγει με τις λιγότερες δυνατές γρατζουνιές, για να μπορεί να παραμείνει στο παιχνίδι της εξουσίας και να σχεδιάσει τα επόμενα βήματά του. Επρεπε, λοιπόν, να δώσουν χαρακτήρα «πανηγυριού της ειρήνης και της συνεργασίας» σ' αυτή την πρώτη επίσημη επίσκεψη του ενός στην πρωτεύουσα του άλλου.

Σε ό,τι αφορά τον Τσίπρα, οι καπιταλιστές σε ρόλους γλαστρών προσέφεραν το απαραίτητο κύρος σ' αυτή του την επιδίωξη. Γι' αυτό και οι εθνικιστικοί τόνοι στο εσωτερικό ήταν εξαιρετικά κατεβασμένοι. Ποιος θα τολμούσε να μιλήσει για «προδοσία» και τα συναφή, με όλες τις μεγάλες καπιταλιστικές φαμίλιες παρούσες στα Σκόπια, στο πλευρό του Τσίπρα και των υπουργών του; Το έριξαν έτσι στις… λεπτομέρειες, τους… κινδύνους και τα παρόμοια.

Από άποψη ουσίας, το σημαντικότερο είναι η επικύρωση της συμφωνίας για την ανάληψη της αστυνόμευσης του εναέριου χώρου (air policing) της Βόρειας Μακεδονίας από την ελληνική πολεμική αεροπορία, καθώς και η συμφωνία για την εκπαίδευση από έλληνες στρατιωτικούς του στρατιωτικού προσωπικού της γειτονικής χώρας. Αυτό είναι ένα «δωράκι» που έκαναν οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ στον Τσίπρα, για το πολιτικό κόστος που ανέλαβε υπογράφοντας τις Πρέσπες. Πλέον, το ελληνικό κράτος φιλοδοξεί να αναλάβει ευρύτερο περιφερειακό ρόλο στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια.

Δεν είναι τυχαίο ότι με το που έφυγε ο Τσίπρας κατέφθασε στα Σκόπια ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ. Η Τουρκία έχει αναπτύξει σχέσεις με τη Μακεδονία εδώ και χρόνια και ο Ακάρ πήγε προφανώς για να εξασφαλίσει ότι δε θα χαθούν περισσότερα. Η Τουρκία ενδιαφέρεται σ' αυτή τη φάση για πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού κάθε είδους