Σε νέο Μνημόνιο οδηγεί κάθε αναδιάρθρωση του χρέους. Εκλιπαρούν για ένα κωλόχαρτο
Να το ξαναπούμε: όλο αυτό που ζούμε με τόση ένταση τις τελευταίες εβδομάδες είναι ένα θέατρο απ' όλες τις πλευρές.
Στο πλαίσιο αυτού του θεάτρου παίζεται και ένα παιχνίδι εξουσίας, όπως
συμβαίνει στις επιθεωρήσεις, όπου ο κάθε πρωταγωνιστής προσπαθεί να
κλέψει την παράσταση, να πάρει το μεγαλύτερο χειροκρότημα από το κοινό.
Το τελευταίο ισχύει για τους Τσιπραίους περισσότερο από τον Σόιμπλε, που
έχει και εκλογές μπροστά του.
Δεν ήταν θέατρο αυτό που παίχτηκε μεταξύ Ντεϊσελμπλούμ και Τόμσεν, υπό το βλέμμα του Σόιμπλε που παρίστανε τον ανίδεο, στο Eurogroup στις 22 Μάη, όπως προκύπτει από τα πρακτικά που διέρρευσαν οι Τσιπραίοι; Θυμίζουμε το «στήσιμο»: ενώ ανακοίνωνε διάλειμμα, ο Ντεϊσελμπλούμ «πέταξε» τάχαμου στο ξεκάρφωτο, ότι θα ζητήσει από το ΔΝΤ να μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα, ακόμα κι αν δε βάλει λεφτά. Αυτή είναι μια καλή ιδέα που θα μπορούσε να την εγκρίνει το ΔΣ του ΔΝΤ «πέταξε» ο… αιφνιδιασμένος Τόμσεν. Σε χρόνο ρεκόρ η «τυχαία ιδέα» του Ντεϊσελμπλούμ είχε πάρει σάρκα και οστά πάνω στο τραπέζι. Κι ο Τσακαλώτος ήταν έτοιμος να τη δεχτεί, αλλά ο Τσίπρας από το τηλέφωνο του είπε να ζητήσει «δικαίωμα», για να δουν πώς θ' αντιμετωπίσουν την μείζονα πολιτική κρίση που θα ξεσπάσει στην Ελλάδα, όπως είπε ο Τσακαλώτος μετά το τετράωρο διάλειμμα. Ηταν τότε που ο Σόιμπλε πέταξε νευριασμένος τη μάσκα του δήθεν αμέτοχου και τους έμπηξε τις φωνές, λέγοντας πως δεν πρόκειται να υπάρξει καλύτερη πρόταση στο τραπέζι μετά από τρεις εβδομάδες.
Τα είχαν συμφωνήσει η Μέρκελ με τη Λαγκάρντ από τον Φλεβάρη, γράφουν κάποιες ελληνικές αστικές φυλλάδες. Σωπάτε, ρε, βουλωμένο γράμμα διαβάζετε. Φυσικά και ήταν όλα συμφωνημένα και έκτοτε παιζόταν το θέατρο των τάχα ανυπέρβλητων διαφωνιών ΔΝΤ-Γερμανίας. Μόλις οι Τσιπραίοι προσκύνησαν και δέχτηκαν να υπογράψουν το τέταρτο Μνημόνιο, κάνοντας όλα αυτά που υποτίθεται ότι επ' ουδενί θα έκαναν (και νέα μέτρα και προ-νομοθέτηση μέτρων για το 2019-2020), τους έσκασαν το παραμύθι: η Γερμανία δε συζητά οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση των περιβόητων μεσοπρόθεσμων μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους, πέραν των όσων έχουν αποφασιστεί από το Eurogroup τον Μάη του 2016 (και επαναβεβαιώθηκαν τον Δεκέμβρη του 2016). Και το ΔΝΤ θα μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα με ένα προσχέδιο DSA (Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους), χωρίς να βάλει λεφτά, για να μην ακούσει η Λαγκάρντ γκρίνια από διάφορες χώρες, ότι παραβιάζει τις «αρχές» του Ταμείου, συμμετέχοντας στην αναχρηματοδότηση ενός χρέους που δεν κρίνεται βιώσιμο.
Ακόμα και σ' αυτόν τον συμβιβασμό ανάμεσα στα δύο ιμπεριαλιστικά κέντρα, δεν λένε όλη την αλήθεια. Κρύβουν το σημαντικότερο μέρος της. Οι Γερμανοί δε θέλουν μόνο να ικανοποιήσουν τις προεκλογικές ανάγκες τους. Αυτό δεν είναι καν ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει τη στάση τους. Ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η πρόθεσή τους ν' αφήσουν ανοιχτή τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, για να μπορούν να επιβάλουν ένα νέο Μνημόνιο, όταν έρθει η ώρα να κάνουν πράξη αυτήν την αναπόφευκτη νέα αναδιάρθρωση. Και η Λαγκάρντ δε φοβάται τη γκρίνια από εκπροσώπους εκτός Ευρώπης χωρών στο ΔΣ του ΔΝΤ, ούτε την έπιασε ξαφνικά ο πόνος για τις «αρχές» του Ταμείου. Γιατί δεν την έπιανε ο ίδιος πόνος όλα τα προηγούμενα μνημονιακά χρόνια, όταν το ΔΝΤ υπέγραφε τη μία μετά την άλλη τις δανειακές συμβάσεις, βγάζοντας «βιώσιμο» το ελληνικό χρέος με κάτι μπαλαμούτια που «φώναζα» από μακριά ότι είναι μπαλαμούτια; Ποιος ξεχνάει τα 50 δισ. που το 2011 υποτίθεται ότι θα έπαιρναν εντός τριετίας από τις ιδιωτικοποιήσεις; Από τις ιδιωτικοποιήσεις δεν πήραν ούτε 5 δισ., αλλά στα χαρτιά το χρέος βγήκε «βιώσιμο». Ποιος ξεχνάει τα εξωφρενικά «πρωτογενή πλεονάσματα» και τους εξίσου εξωφρενικούς ρυθμούς ανάπτυξης που συμφώνησαν επί Σαμαροβενιζέλων; Τίποτα δεν επιβεβαιώθηκε (όταν υπέγραψαν το τρίτο Μνημόνιο, κατέβασαν αυτούς τους στόχους σε… ρεαλιστικά επίπεδα), όμως και πάλι το χρέος είχε βγει «βιώσιμο» στα χαρτιά. Το ΔΝΤ κρατάει «πισινή» και τώρα, για τους ίδιους με τους Γερμανούς λόγους. Για να εμφανιστεί ξανά όταν θα συζητιέται η νέα αναδιάρθρωση του χρέους (μετά τα μέσα του 2018) και μαζί με τους υπόλοιπους ιμπεριαλιστές να επιβάλει ένα νέο Μνημόνιο, είτε στους Τσιπροκαμμένους είτε στην όποια ελληνική κυβέρνηση θα υπάρχει τότε (ένας χρόνος μένει και δεν είναι σίγουρο ότι οι Τσιπροκαμμένοι θα επιλέξουν να πιουν το ποτήρι και του επόμενου Μνημόνιου).
Οσοι ενδεχομένως θεωρούν «υπερβολική» την εκτίμηση ότι θα υπάρξει και άλλο Μνημόνιο, πριν λήξει το τέταρτο που έχει ήδη υπογραφεί, δεν έχουν παρά να δώσουν λίγη προσοχή σε έγγραφο του ΕSM που είχε κατατεθεί στο προηγούμενο Eurogroup και διέρρευσε. Το έγγραφο περιέγραφε ένα σενάριο νέας αναδιάρθρωσης του χρέους (επιμήκυνση της μέσης διάρκειας των δανείων του EFSF κατά 15 χρόνια, μερική αναστολή τόκων και πλαφόν αποπληρωμών 0,4% μέχρι το 2050) και σημείωνε ότι μια τέτοια αναδιάρθρωση συνιστά «de facto νέο δάνειο». Οι γερμανοί τεχνοκράτες που διοικούν τον ESM/EFSF, υπό την άμεση καθοδήγηση του Σόιμπλε, ξέρουν πολύ καλά ότι η αναθεώρηση των όρων μιας δανειακής σύμβασης και νομικά συνιστά νέο δάνειο, διότι θα απαιτήσει τη σύναψη νέας σύμβασης. Και νέα δανειακή σύμβαση σημαίνει νέο Μνημόνιο. Οταν λοιπόν θα ξεκινήσει η σχετική συζήτηση, το πρώτο που θα πέσει στο τραπέζι θα είναι «νέα σύμβαση - νέο Μνημόνιο». Και η όποια ελληνική κυβέρνηση θα έχει δύο επιλογές: ή θα υπογράψει νέα σύμβαση και νέο Μνημόνιο ή θα οδηγήσει το ελληνικό κράτος σε στάση πληρωμών (χρεοκοπία) το 2022, όταν τα τοκοχρεολύσια είναι τέτοια που δεν μπορεί να τα σηκώσει ο ελληνικός κρατικός προϋπολογισμός (33,36 δισ. το 2022, 28,7 δισ. το 2023, 24,5 δισ. το 2024, όταν το 2017 είναι 13,9 δισ. και το 2018 11,3 δισ.).
Ολ' αυτά τα ξέρουν πολύ καλά οι Τσιπραίοι. Ξέρουν τι τους περιμένει τον Αύγουστο-Σεπτέμβρη του 2018 και είναι πολύ πιθανό να προσπαθήσουν να «δραπετεύσουν» πιο πριν, κάνοντας πρόωρες εκλογές με επίκληση «σοβαρού εθνικού λόγου». Προς το παρόν, όμως, παίζουν θέατρο που θα τους επιτρέψει να φτάσουν «αναίμακτα» στον… «έντιμο συμβιβασμό» που αναγκαστικά έχουν μπροστά τους. Εχουν ψηφίσει ό,τι τους ζητήθηκε, «ξεψηφίζουν» ό,τι τους ζητήθηκε να διορθώσουν, ξέχασαν την «οριστική λύση για το χρέος» και το «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί αν δε συμφωνηθούν όλα», είναι έτοιμοι να ξεχάσουν ακόμα και τη συμμετοχή στο «πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης» της ΕΚΤ και εκλιπαρούν πλέον για ένα κωλόχαρτο, που θα περιγράφει με όσο γίνεται πιο ρόδινα χρώματα τον… οδικό χάρτη για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους. Οχι τόσο για να το χρησιμοποιήσουν για να «βγουν στις αγορές» (αν δεν τους βάλει η ΕΚΤ στο QE θα περάσει καιρός για ν' αποτολμήσουν μια δημοπρασία ομολόγων στις «αγορές», κατά το πρότυπο των Σαμαροβενιζέλων το 2014) όσο για να προσπαθήσουν να παραμυθιάσουν τον ελληνικό λαό, κουνώντας του ένα αδειανό πουκάμισο.
Θα πείσουν κανέναν; Αυτό δεν τους απασχολεί. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μπορούν να μιλούν, να μην είναι αναγκασμένοι να το βουλώσουν ντροπιασμένοι. Μέχρι και γραβάτα μπορεί να φορέσει ο Τσίπρας για να προσδώσει πειστικότητα στην προπαγάνδα τους. Ο ελληνικός λαός, όμως, ας έχει υπόψη του ότι νέα μνημονιακά δεσμά θα σφυρηλατηθούν για πολλά-πολλά χρόνια.
Δεν ήταν θέατρο αυτό που παίχτηκε μεταξύ Ντεϊσελμπλούμ και Τόμσεν, υπό το βλέμμα του Σόιμπλε που παρίστανε τον ανίδεο, στο Eurogroup στις 22 Μάη, όπως προκύπτει από τα πρακτικά που διέρρευσαν οι Τσιπραίοι; Θυμίζουμε το «στήσιμο»: ενώ ανακοίνωνε διάλειμμα, ο Ντεϊσελμπλούμ «πέταξε» τάχαμου στο ξεκάρφωτο, ότι θα ζητήσει από το ΔΝΤ να μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα, ακόμα κι αν δε βάλει λεφτά. Αυτή είναι μια καλή ιδέα που θα μπορούσε να την εγκρίνει το ΔΣ του ΔΝΤ «πέταξε» ο… αιφνιδιασμένος Τόμσεν. Σε χρόνο ρεκόρ η «τυχαία ιδέα» του Ντεϊσελμπλούμ είχε πάρει σάρκα και οστά πάνω στο τραπέζι. Κι ο Τσακαλώτος ήταν έτοιμος να τη δεχτεί, αλλά ο Τσίπρας από το τηλέφωνο του είπε να ζητήσει «δικαίωμα», για να δουν πώς θ' αντιμετωπίσουν την μείζονα πολιτική κρίση που θα ξεσπάσει στην Ελλάδα, όπως είπε ο Τσακαλώτος μετά το τετράωρο διάλειμμα. Ηταν τότε που ο Σόιμπλε πέταξε νευριασμένος τη μάσκα του δήθεν αμέτοχου και τους έμπηξε τις φωνές, λέγοντας πως δεν πρόκειται να υπάρξει καλύτερη πρόταση στο τραπέζι μετά από τρεις εβδομάδες.
Τα είχαν συμφωνήσει η Μέρκελ με τη Λαγκάρντ από τον Φλεβάρη, γράφουν κάποιες ελληνικές αστικές φυλλάδες. Σωπάτε, ρε, βουλωμένο γράμμα διαβάζετε. Φυσικά και ήταν όλα συμφωνημένα και έκτοτε παιζόταν το θέατρο των τάχα ανυπέρβλητων διαφωνιών ΔΝΤ-Γερμανίας. Μόλις οι Τσιπραίοι προσκύνησαν και δέχτηκαν να υπογράψουν το τέταρτο Μνημόνιο, κάνοντας όλα αυτά που υποτίθεται ότι επ' ουδενί θα έκαναν (και νέα μέτρα και προ-νομοθέτηση μέτρων για το 2019-2020), τους έσκασαν το παραμύθι: η Γερμανία δε συζητά οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση των περιβόητων μεσοπρόθεσμων μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους, πέραν των όσων έχουν αποφασιστεί από το Eurogroup τον Μάη του 2016 (και επαναβεβαιώθηκαν τον Δεκέμβρη του 2016). Και το ΔΝΤ θα μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα με ένα προσχέδιο DSA (Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους), χωρίς να βάλει λεφτά, για να μην ακούσει η Λαγκάρντ γκρίνια από διάφορες χώρες, ότι παραβιάζει τις «αρχές» του Ταμείου, συμμετέχοντας στην αναχρηματοδότηση ενός χρέους που δεν κρίνεται βιώσιμο.
Ακόμα και σ' αυτόν τον συμβιβασμό ανάμεσα στα δύο ιμπεριαλιστικά κέντρα, δεν λένε όλη την αλήθεια. Κρύβουν το σημαντικότερο μέρος της. Οι Γερμανοί δε θέλουν μόνο να ικανοποιήσουν τις προεκλογικές ανάγκες τους. Αυτό δεν είναι καν ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει τη στάση τους. Ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η πρόθεσή τους ν' αφήσουν ανοιχτή τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, για να μπορούν να επιβάλουν ένα νέο Μνημόνιο, όταν έρθει η ώρα να κάνουν πράξη αυτήν την αναπόφευκτη νέα αναδιάρθρωση. Και η Λαγκάρντ δε φοβάται τη γκρίνια από εκπροσώπους εκτός Ευρώπης χωρών στο ΔΣ του ΔΝΤ, ούτε την έπιασε ξαφνικά ο πόνος για τις «αρχές» του Ταμείου. Γιατί δεν την έπιανε ο ίδιος πόνος όλα τα προηγούμενα μνημονιακά χρόνια, όταν το ΔΝΤ υπέγραφε τη μία μετά την άλλη τις δανειακές συμβάσεις, βγάζοντας «βιώσιμο» το ελληνικό χρέος με κάτι μπαλαμούτια που «φώναζα» από μακριά ότι είναι μπαλαμούτια; Ποιος ξεχνάει τα 50 δισ. που το 2011 υποτίθεται ότι θα έπαιρναν εντός τριετίας από τις ιδιωτικοποιήσεις; Από τις ιδιωτικοποιήσεις δεν πήραν ούτε 5 δισ., αλλά στα χαρτιά το χρέος βγήκε «βιώσιμο». Ποιος ξεχνάει τα εξωφρενικά «πρωτογενή πλεονάσματα» και τους εξίσου εξωφρενικούς ρυθμούς ανάπτυξης που συμφώνησαν επί Σαμαροβενιζέλων; Τίποτα δεν επιβεβαιώθηκε (όταν υπέγραψαν το τρίτο Μνημόνιο, κατέβασαν αυτούς τους στόχους σε… ρεαλιστικά επίπεδα), όμως και πάλι το χρέος είχε βγει «βιώσιμο» στα χαρτιά. Το ΔΝΤ κρατάει «πισινή» και τώρα, για τους ίδιους με τους Γερμανούς λόγους. Για να εμφανιστεί ξανά όταν θα συζητιέται η νέα αναδιάρθρωση του χρέους (μετά τα μέσα του 2018) και μαζί με τους υπόλοιπους ιμπεριαλιστές να επιβάλει ένα νέο Μνημόνιο, είτε στους Τσιπροκαμμένους είτε στην όποια ελληνική κυβέρνηση θα υπάρχει τότε (ένας χρόνος μένει και δεν είναι σίγουρο ότι οι Τσιπροκαμμένοι θα επιλέξουν να πιουν το ποτήρι και του επόμενου Μνημόνιου).
Οσοι ενδεχομένως θεωρούν «υπερβολική» την εκτίμηση ότι θα υπάρξει και άλλο Μνημόνιο, πριν λήξει το τέταρτο που έχει ήδη υπογραφεί, δεν έχουν παρά να δώσουν λίγη προσοχή σε έγγραφο του ΕSM που είχε κατατεθεί στο προηγούμενο Eurogroup και διέρρευσε. Το έγγραφο περιέγραφε ένα σενάριο νέας αναδιάρθρωσης του χρέους (επιμήκυνση της μέσης διάρκειας των δανείων του EFSF κατά 15 χρόνια, μερική αναστολή τόκων και πλαφόν αποπληρωμών 0,4% μέχρι το 2050) και σημείωνε ότι μια τέτοια αναδιάρθρωση συνιστά «de facto νέο δάνειο». Οι γερμανοί τεχνοκράτες που διοικούν τον ESM/EFSF, υπό την άμεση καθοδήγηση του Σόιμπλε, ξέρουν πολύ καλά ότι η αναθεώρηση των όρων μιας δανειακής σύμβασης και νομικά συνιστά νέο δάνειο, διότι θα απαιτήσει τη σύναψη νέας σύμβασης. Και νέα δανειακή σύμβαση σημαίνει νέο Μνημόνιο. Οταν λοιπόν θα ξεκινήσει η σχετική συζήτηση, το πρώτο που θα πέσει στο τραπέζι θα είναι «νέα σύμβαση - νέο Μνημόνιο». Και η όποια ελληνική κυβέρνηση θα έχει δύο επιλογές: ή θα υπογράψει νέα σύμβαση και νέο Μνημόνιο ή θα οδηγήσει το ελληνικό κράτος σε στάση πληρωμών (χρεοκοπία) το 2022, όταν τα τοκοχρεολύσια είναι τέτοια που δεν μπορεί να τα σηκώσει ο ελληνικός κρατικός προϋπολογισμός (33,36 δισ. το 2022, 28,7 δισ. το 2023, 24,5 δισ. το 2024, όταν το 2017 είναι 13,9 δισ. και το 2018 11,3 δισ.).
Ολ' αυτά τα ξέρουν πολύ καλά οι Τσιπραίοι. Ξέρουν τι τους περιμένει τον Αύγουστο-Σεπτέμβρη του 2018 και είναι πολύ πιθανό να προσπαθήσουν να «δραπετεύσουν» πιο πριν, κάνοντας πρόωρες εκλογές με επίκληση «σοβαρού εθνικού λόγου». Προς το παρόν, όμως, παίζουν θέατρο που θα τους επιτρέψει να φτάσουν «αναίμακτα» στον… «έντιμο συμβιβασμό» που αναγκαστικά έχουν μπροστά τους. Εχουν ψηφίσει ό,τι τους ζητήθηκε, «ξεψηφίζουν» ό,τι τους ζητήθηκε να διορθώσουν, ξέχασαν την «οριστική λύση για το χρέος» και το «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί αν δε συμφωνηθούν όλα», είναι έτοιμοι να ξεχάσουν ακόμα και τη συμμετοχή στο «πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης» της ΕΚΤ και εκλιπαρούν πλέον για ένα κωλόχαρτο, που θα περιγράφει με όσο γίνεται πιο ρόδινα χρώματα τον… οδικό χάρτη για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους. Οχι τόσο για να το χρησιμοποιήσουν για να «βγουν στις αγορές» (αν δεν τους βάλει η ΕΚΤ στο QE θα περάσει καιρός για ν' αποτολμήσουν μια δημοπρασία ομολόγων στις «αγορές», κατά το πρότυπο των Σαμαροβενιζέλων το 2014) όσο για να προσπαθήσουν να παραμυθιάσουν τον ελληνικό λαό, κουνώντας του ένα αδειανό πουκάμισο.
Θα πείσουν κανέναν; Αυτό δεν τους απασχολεί. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να μπορούν να μιλούν, να μην είναι αναγκασμένοι να το βουλώσουν ντροπιασμένοι. Μέχρι και γραβάτα μπορεί να φορέσει ο Τσίπρας για να προσδώσει πειστικότητα στην προπαγάνδα τους. Ο ελληνικός λαός, όμως, ας έχει υπόψη του ότι νέα μνημονιακά δεσμά θα σφυρηλατηθούν για πολλά-πολλά χρόνια.
Σχόλια